****Çinliler bu sözü kullanır. Uluslararası ticarette her şeyin mübah olduğu bir dönemi yaşıyoruz. Her ülke öncelikle kendi çıkarlarını korumaya çalışır.
****Kanada Hükümeti, 1 Ekim 2024 tarihinden itibaren Çin malı elektrikli araçlara %100, 22 Ekim 2024 tarihinden itibaren ise Çin malı çelik ve alüminyum ürünlerine %25 oranında gümrük vergisi uygulayacağını duyurdu. Kanada, tek taraflı tarife uyguladı. Bu ticaret kurallarını ve Dünya Ticaret Örgütü kurallarını hiçe saymaktı. Tipik bir ticaret korumacılığı uygulaması oldu. Ayrıca Çin'e karşı ayrımcı bir önlemdi. Çin'in meşru haklarını ve çıkarlarını ciddi şekilde ihlal etti. Çin ve Kanada ekonomik ve ticari ilişkilerini de bozdu.
****Çin bekledi. Neden beklemişti? Kanada’nın zayıf noktasını mı arıyordu?
ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük vergisi ile Kanada’ya ticaret savaşı açtı.
Kanadalı bir yetkilide, Trump'a Kanada'yı zorlamamasını, aksi takdirde Kanada'nın ürünlerini Çin'e satacağını söylemiş!!
****Tam bu aşamada ne oldu?
Çin’de, Ottawa'nın Ekim ayında uygulamaya koyduğu vergilere karşılık olarak Cumartesi günü Kanada'ya ait 2,6 milyar dolar değerinde tarım ve gıda ürününe gümrük vergisi uygulayacağını duyurdu.
Bununda uluslararası düzenlemelere göre yaptığını açıkladı. Böylece, 20 Mart 2025 tarihinden itibaren Kanada menşeli kolza yağı, yağ küspesi ve bezelyeye %100 gümrük vergisi, Kanada menşeli su ürünleri ve domuz etine %25 gümrük vergisi uygulayacak.
Çin, Kanada'yı ikili ekonomik ve ticari işbirliğine rasyonel yaklaşmaya, nesnel gerçeklere saygı göstermeye, Dünya Ticaret Örgütü kurallarına uymaya ve yanlış uygulamalarını derhal düzeltmeye çağırdı.
Çin, 1 milyar doların biraz üzerindeki Kanada kolza yağı, yağ küspesi ve bezelye ithalatına %100 gümrük vergisi, 1,6 milyar dolar değerindeki Kanada su ürünleri ve domuz etine ise %25 gümrük vergisi uygulayacak.
Bu, büyük ölçüde ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük vergisi tehditlerinin yol açtığı ticaret savaşında yeni bir cephe açtı.
Bu bir uyarı ateşiydi.
Elbette, uluslararası ticarette %100 gümrük vergisi pek yaygın değildir. Hatta bir bakıma, masa devrilmesine benzeyebilir. Bir ticaret savaşını tetikleme olasılığı daha yüksektir. Böyle durumlarda ülkeler genellikle müzakereler ve anlaşmalar yoluyla her iki tarafın da kabul edebileceği bir tarife düzeyi belirler.
****Çin, çok sayıda ABD tarım ürününe gümrük vergisi koyarak misillemede bulundu.
ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşı tırmanıyor. Çin, Mart Ayının ilk günlerinde, meyve, sorgum, sığır eti, sebzeler, soya fasulyesi, süt ürünleri ve tahıllar dahil olmak üzere ülkenin Asya ülkelerine yaptığı başlıca ihracatlardan bazılarını hedef alarak bir dizi ABD tarım ürününe %10-15 oranında gümrük vergisi uyguladığını duyurdu.
Bu karar, Başkan Trump'ın Çin'e uyguladığı gümrük vergilerini %10 artırarak Çin mallarına uygulanan toplam vergiyi %20'ye çıkarmasına yanıt olarak alındı.
Çin ayrıca 10 Amerikan şirketinin Çin'de ticaret yapmasını veya yatırım yapmasını yasakladı ve 15 şirketi "ihracat kontrol listesine" ekledi.
Çin Dışişleri Bakanlığı, düzenlediği basın toplantısında ülkenin "uluslararası endişeyi ABD ile karşılıklı saygı, eşitlik ve karşılıklılık temelinde diyalog ve istişare yoluyla çözmeye istekli olduğunu" söyledi. Ancak Çin'in baskı altına alınmayacağını veya tehdit edilmeyeceğini ve ulusal egemenliğini, güvenliğini ve kalkınma çıkarlarını kararlılıkla koruyacağını vurguladı.
****Ticaret savaşları ile karşı karşıyayız.
*Artık, ekonomik krizler, ekolojik sorunlar, nüfus patlaması, enerji, su, gıda krizleri kesişmeye başladı. Ulusal askeri, çevresel, enerji, gıda ve su güvenliği konularının önemi de ortadadır.
*Dünyamızda, yeni bir gıda, su, enerji jeopolitiği ortaya konuyor.
*O nedenle, ticaret savaşlarında ülkemiz, güçlü yanlarını daha güçlü yapmayı ve zayıf yanlarını güçlendirmeyi hedeflemelidir.
*Ticaret savaşlarında, fırsatlar değerlendirmeli ve tehditlere hazırlıklı olmalıdır.
****Kanada, Amerika özellikle Çin yakından takip edilmelidir.
*Acaba bu ülkeler, bizim pazarlarımızı ele geçiriyorlar mı?
*Acaba bizim ihracat pazarımıza giriyorlar mı?
*Hangi ülkelerin ithalatı, ülkemizle azalıyor?
*Bu azalan ülkelerin ithalatı hangi ülkelere kayıyor?
*Bu konuda komşularımız, örneğin Irak, mercek altına alınarak araştırmaya başlanmalıdır.
****Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ve diğer otoriteler bu konularla ilgili tüm paydaş uzmanlarla görüşmeli, birlikte karar alınmalıdır. Bununla beraber risk planlarını hazır olmalıdır. Hazırlıklar ve çalışmalar tüm paydaşlarla paylaşılmalıdır.
