****Dünyada gübre ve zeytinyağı konularında 2024 yılında sorunlar var.

****Daha 2023 yılı bitmeden dünyada, 2024 yılında zeytinyağının büyük sorunu konuşulmaya başlandı.

2024 yılında fiyatlardaki düşüşü nasıl yönetiriz?

Bu yönetimi gerçekleştirebilmek için hangi araçlara ihtiyacımız var?

Son yıllarda Akdeniz Bölgesini kasıp kavuran kuraklık şüphesiz zeytinyağı sektörünü ve tüm değer zincirini sınavdan geçiriyor.

Zeytin, zeytinyağı ve ambalaj endüstrisinde iki yıl boyunca fiyatlarda gerçek bir çılgınlığa doğru gidiyorlar.

Ancak yeterince kar elde edemiyorlar. Menşe fiyatlarının gelecekteki gidişatına ve bunların etkilerine bir göz atmak için yine de yıl sonuna kadar bekliyorlar. Sonuçlar tüm üretim sektörünü etkiliyor.

****Ancak önümüzdeki yıl yeniden bir toparlanma olması kuvvetle muhtemeldir.

Daha modern üretim sistemleriyle yeni zeytinlikler artıyor. Geleneksel zeytinliklerde sulamada iyileştiriliyor.

2024 yılında mükemmel zeytinyağı üretim beklentileri var.

****Şu soru sorulmaya başlandı. Daha büyük bir arzın uygun şekilde yönetilmesi gerektiğini düşünmeye başlamamız gerekiyor mu?

**Zeytinyağı tüketicileri fiyatların yükselmesi nedeniyle, tüketimi azalttılar ama kaliteden ödün vermediler.

****Bugünün sorunu, yarının çözümü olacak.

Çözüm olarak öneriler var.

İşte bu yüzden geleceğin büyük rekoltelerin de maliyet yükselir, fiyatlar düşerse ne olacak?

****Ürünün değersizleşmesine götüren bir tsunamiye dönüşmemesi için artık sektörün gerekli önlemleri alma zamanıdır.

Neler yapılmalı;

Artık tüketiciye yönelik daha fazla tanıtım ve bilgilendirme hakkında konuşma,

Kategorilerin fonksiyonel gıda olarak daha fazla değerlendirilmesi,

Hepsinden önemlisi rekor hasatlar olduğunda, kısa hasatlarla karşı karşıya kalan depolamaya, izin veren bir strateji üzerinde çalışmamız gerektiği,

Her zaman bunları sürdürmenin yollarını aramamız gerektiği zamandır.

****Görüldüğü gibi dünyada zeytincilik yapan ülkelerde şimdiden kriz çıkmadan risk planlamaları yapmaya çalışıyorlar.

**Bunu yaparken kamu kurum ve kuruluşları, STK’lar, üniversiteler yani tüm paydaşlar beraber görüşüyorlar, birlikte karar veriyorlar.

**Sadece düşündükleri tüm paydaşların para kazanması ve ülkelerinin ekonomilerine katma değer kazandırmaları oluyor.

****Acaba ülkemizde seneye dünyada üretim artar, maliyetler yükselir ve ürünün fiyatı artmazsa, bizde bu sorunları yaşarsak ne yapacağız. Şimdiden risk planlarını yapmamız gerekiyor. Biz bir türlü risk planlamasını sevmiyoruz. Kriz çıkmasını bekliyoruz. Daha fazla maliyetle krizi önlemeye çalışıyoruz. Sonuçta, üretici ve tüketici kaybediyor. Ülkemiz ekonomisine gerekli katma değeri sağlayamıyoruz.

2024 Yılında Gübrede Bizi Neler Bekliyor?

****2024 Yılına baktığımızda, gübre pazarının gidişatını değerlendirirken bazı temel hususları hesaba katmak büyük önem taşıyor.

***Birincisi, sürekli artan jeopolitik risktir. Tedarik zincirleri büyük ölçüde normalleşirken, Rusya-Ukrayna savaşı yakın zamanda çözülecek bir işaret göstermiyor. Bu durum enerji ve gübre fiyatlarındaki belirsizliğin yüksek kalacağına işaret ediyor. Ayrıca Ekim 2023'te İsrail-Filistin çatışması da küresel jeopolitik belirsizlikleri daha da artırdı. İsrail, küresel potas pazarının önemli bir tedarikçisidir. Çatışma, ülkenin potas ihracatının önemli bir kısmının risk altında olmasına yol açmıştır. Bölgenin önemli bir nitrojen ihracatçısı olan İran'ın çatışmaya dâhil olması durumunda ilave endişeler ortaya çıkabilir.

***İkinci olarak, devam eden ticaret kısıtlamaları muhtemelen piyasaya daha fazla belirsizlik katacaktır. İhracat son 12 ayda önemli ölçüde artmasına rağmen, dünyanın en büyük üre üreticisi olan Çin, yurt içi tedariki desteklemek amacıyla Eylül 2023'te ihracat kısıtlamaları getirdi.

Bu durum, Çin'in ihracatına daha fazla kısıtlama getirmesi durumunda ek bulunabilirlik sorunları olasılığını artırıyor. Ayrıca, enerji piyasalarının 2024 yılında da dalgalı seyrini sürdürmesi bekleniyor. ABD Enerji Bilgi İdaresi'nin son tahminlerine göre, ABD'de doğal gaz fiyatlarının 2024 yılında bir miktar artacağı öngörülüyor. Düşen doğal gaz fiyatları nedeniyle Avrupa'da nitrojen bazlı gübre üretimi artarken, kışın ısınma ve endüstriyel talepleri karşılamak için yetersiz depolama kapasitesi nedeniyle Avrupa'nın enerji durumu istikrarsız olmaya devam ediyor.

Genel olarak, 2024 yılında gübre pazarının gidişatında ilerlerken, bu çok yönlü zorluklara karşı uyanık ve uyarlanabilir kalmak çok önemlidir. Jeopolitik, ticaret dinamikleri ve enerji fiyatlarının karşılıklı etkileşimi, önümüzdeki aylarda gübre sektörünün gidişatını şekillendirerek etkisini göstermeye devam edecektir.

***Bu belirsizlikler ışığında, yetiştiricilere 2024 mahsul yılı için gübre alımlarının zamanlamasını çeşitlendirmeleri tavsiye ediliyor.

***Söylendiği gibi, tüm yumurtalarınızı aynı sepete koymamak akıllıca olacaktır.