ABD Tarım Bakanlığı (USDA), Eylül 2025'te Ulusal Tarım İstatistikleri Servisi (NASS) aracılığıyla yayımladığı Ürün Üretim raporu ve Dünya Tarım Arz ve Talep Tahminleri (WASDE) ile küresel tarım piyasalarında önemli güncellemeler yaptı. NASS raporu ağırlıklı olarak ABD hasat tahminlerine odaklanırken, WASDE küresel üretim, stok ve ticaret projeksiyonlarını içeriyor. Bu raporlar, 12 Eylül 2025'te yayınlandı ve mısır ile soya fasulyesi gibi temel ürünlerde rekor seviyeler öngörüyor.
Türkiye'den bakıldığında, artan küresel arz ithalat maliyetlerini düşürebilirken, buğday ve ayçiçeği gibi ürünlerde istikrarlı tahminler iç piyasa dengesini destekleyebilir.
Aşağıda, Türkiye açısından kritik 3-4 konuyu, resmi verilere dayanarak özetlemeye çalıştım.
1. Mısır tahminleri, ABD'nin rekor üretimiyle küresel arzı güçlendirerek fiyatları baskılayabilir.
Dünya mısır üretimi beklentisi 1.263 milyar tondan 1.286 milyar tona yükseltildi; bu revizyon, ABD tahminlerindeki artıştan kaynaklanıyor.
ABD mısır üretim tahmini 399 milyon tondan (yaklaşık 15.7 milyar bushel) 427.1 milyon tona (16.814 milyar bushel) çıkarıldı; bu, ABD için tarihi rekor ve verimlilik 186.7 bushel/acre ile zirve yapıyor.
Türkiye'de 2025–2026 sezonunda mısır ithalat beklentisi 3.4 milyon ton seviyesinde sabit; artan küresel stoklar (2024/25 sonu için hafif artış) ithalatı daha erişilebilir kılıyor.
2. Buğdayda stoklardaki iyileşme, fiyat istikrarını pekiştiriyor; küresel üretim artışı Türkiye gibi ithalatçı ülkeler için olumlu.
Dünya buğday üretimi tahmini 807 milyon tondan 816.2 milyon tona çıkarıldı; Rusya ve AB gibi üreticilerin katkısı etkili.
Dünya buğday stokları 260 milyon tondan 264 milyon tona yükseltildi; ABD'de 2025/26 son stoklar 844 milyon bushel'e (yaklaşık 23 milyon ton) indirildi, ancak küresel toplam güçlendi.
Türkiye'de buğday üretimi 19 milyon ton seviyesinde sabit tutuldu; 3.8 milyon ton durum buğdayı (TMO tahmini) ve 14.5–15 milyon ton ekmeklik buğday öngörülüyor. Toplam 18.5–19 milyon ton bandı korunuyor, fakat iklim riskleri nedeniyle bazı analistler rakamları abartılı buluyor.
Küresel üretimde düşüş olmazsa fiyatlarda önemli yükseliş beklenmez; son 5 yılda maliyetler artsa da buğday fiyatları geriledi ve rapor nötr sinyal veriyor.
3. Yağlı Tohumlar ve Ayçiçeği Yağlı tohumlarda sınırlı revizyonlar dengeli bir tablo çiziyor; ayçiçeği üretiminde Karadeniz havzası hakimiyeti devam ediyor.
Dünya yağlı tohum üretimi 690 milyon tondan 691.5 milyon tona yükseltildi; ABD soya fasulyesi üretimi 4.30 milyar bushel (yaklaşık 116.8 milyon ton) ile hafif düşüş gösterse de küresel toplam desteklendi.
Ayçiçeği stokları 3.39 milyon tondan 3.47 milyon tona çıkarıldı.
Dünya bitkisel yağ üretimi 234.64 milyon tondan 234.69 milyon tona sınırlı artış gösterdi.
Dünya ayçiçeği üretimi 55.1 milyon tondan 55.27 milyon tona revize edildi; ayçiçeği yağı üretimi 21.3 milyon ton olarak öngörülüyor. ABD ayçiçeği tohumu üretimi 957.7 milyon pound (yaklaşık 434 bin ton) ile stabil.
Ülke Bazlı Üretim Tahminleri:
Türkiye: 1.6 milyon ton (sabit, ithalat bağımlılığı sürüyor).
Ukrayna: 12.7 milyon ton (toparlanma devam ediyor).
Rusya: 19 milyon ton (lider konum pekişiyor).
Sırbistan, Moldova ve Kazakistan: Artışlar bekleniyor; Kazakistan %46 artışla 2.1 milyon ton ayçiçeği üretecek, Karadeniz arzını güçlendirerek Türkiye'nin yıllık 1-1.5 milyon ton ithalatını kolaylaştırabilir.
Bu raporlar, ABD'nin güçlü hasadı ve stok iyileşmeleriyle tarım piyasalarında iyimserlik yaratıyor. Türkiye için mısır ve ayçiçeği ithalatı olumlu etkilenirken, buğday üretimindeki sabitlik iç talebi karşılayabilir. Piyasalar, hava koşulları ve jeopolitiğe duyarlı kalacak.
Sonuç olarak, rapor Türkiye için "dolaylı bir pusula" görevi görür: Pozitif ABD verimleri ithalatı ucuzlatsa da, yerel üretim açığını kapatmak için politika ayarlamalarını zorunlu kılar.
Detaylı veriler için NASS PDF'si ve WASDE raporuna bakılabilir.
