Yeni Şafak yazarı Şahap Kavcıoğlu, gündemdeki gıda enflasyonundaki artışa dikkat çekerek, “Niye dünyada gıda enflasyonunda en önlerdeyiz?” dedi. Bunun nedenini anlayabilmek için dünyada ve Avrupa’daki tarım kooperatiflerinin yapısına bakılması gerektiğini dile getiren Kavcıoğlu, dünyada kooperatiflerin küçük üreticilerin korunması için önemli regülasyon görevleri üstlenirken, Türkiye’de ise Tarım Kredi Kooperatiflerinin geniş kurumsal yapısına karşın, büyük oranda Hazine kaynağını çiftçilere kredi olarak dağıtma işi dışında esaslı bir görev üstlenmediğine dikkat çekti. Kavcıoğlu, “Halbuki üreticinin ölçek, eğitim, verimlilik, dağıtım kanalı, fiyat ve pazar gibi önemli sorunları var” dedi. 

GIDA ENFLASYONU VE TARIM KREDİ KOOPERATİFLERİNİN KATKISI!

Kavcıoğlu, ‘Gıda enflasyonu ve Tarım Kredi Kooperatiflerinin katkısı’ başlıklı yazısında gıda enflasyonu ile mücadelede Tarım Kredi Kooperatiflerinin önemli bir görevi olmasına rağmen bu görevi yerine getiremediğine işaret etti. 

TÜRKİYE GIDA ENFLASYONUNDA ARJANTİN'DEN SONRA İKİNCİ SIRADA 

Türkiye’nin gıda fiyatlarının artış oranıyla gelişmekte olan ülkeler arasında Arjantin’den sonra ikinci sıraya yerleştiğini, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) ülkeleri arasında ise lider konumuna geldiğini belirten Kavcıoğlu, “Peki nasıl bir tedbir alınmalı? Niye dünyada gıda enflasyonunda en önlerdeyiz?” sorusunu sordu. 

TARIM KREDİ TARIM POLİTİKALARI KONUSUNDA ÇÖZÜM GELİŞTİREMEDİ 

Bu soruların cevabının görülebilmesi için dünyada ve Avrupa’da tarım kooperatiflerinin yapısına bakılması gerektiğini dile getiren Kavcıoğlu, şunları kaydetti: “Avrupa’da tarım kooperatiflerinin tarımsal işlem ve satışta pazar payı %60’tır. Dünya’da ise kooperatifler, küçük üreticilerin korunması, küçük katkılarla büyük organizasyonlar kurulması ve regülasyon gibi önemli görevler üstlenmektedir.

Türkiye’de ise Tarım Kredi Kooperatifi (TKK); geniş kurumsal yapısına karşın, büyük oranda Hazine kaynağını çiftçilere kredi olarak dağıtma işi dışında esaslı bir görev üstlenmemiştir. Tarım politikaları konusunda çözüm geliştirememiştir. Halbuki üreticinin ölçek, eğitim, verimlilik, dağıtım kanalı, fiyat ve pazar gibi önemli sorunları var.

Bu sorunların giderilmesi için de 2000 kooperatif, 16 bölge kooperatifi, merkez birliği ve 13 iştiraki ile büyük bir organizasyon olan Tarım Kredi Kooperatifleri devreye sokulmalıdır”  

ÖNCELİKLİ OLARAK NELER YAPILMALI? 

-Gıda enflasyonuna karşı Tarım Kredi Kooperatiflerinin yapması gereken görevlerini de sıralayan Kavcıoğlu, şunları kaydetti: 

-TKK, kooperatifler üzerinden çiftçilerin tarımsal girdi maliyetlerini düşürerek üretimin artırılmasını sağlamalıdır. 

-Ayrıca, tarımsal üretimin tüketici ile buluşması için etkin bir tedarik zinciri kurarak, ürün arzı ile pazar talebi arasındaki dengeyi sağlamalıdır. Bunun için ürün çeşitliği ve miktarı politikaları belirlenmelidir.

-Ülkedeki organizasyon ağı sayesinde TKK, piyasadaki çeşitli ekonomik aktörlerin ekonomik sistemde fazlaca yer ve söz sahibi olmalarını engelleyerek denge sağlayıcı bir mekanizma kurmalıdır.

-Ürünlerin, tarımsal üreticiden pazara erişim zorluklarını aşmada araya birçok tüccar girmektedir. Ürün satılana kadar aracı olan tüccarlar nedeniyle, çiftçinin toplam kazancın 1/8 kadarını alabildiği belirtilmektedir. Üretici açısından depolama ve ulaştırma imkanlarıyla, uzak pazarlara erişim sağlanmalıdır.

Bunun için;

-Soğuk zincir yatırımları için özel ve kooperatif girişimciliği yaygınlaştırılmalıdır. Gıda lojistiğinin vazgeçilmez parçası olan soğuk zincirin ürün toplama, depolama ve dağıtım sırasındaki kayıpları minimize edilerek ve daha uzun bir bölgesel dağıtım sınırına ulaşılarak getireceği katma değerden faydalanılmalı.

-Bunun için ‘Tarladan Sofraya’ konseptine uygun ve ortak üretim arzını sağlayacak özel TKK perakende zinciri hızlı bir şekilde kurulmalıdır"

Tarımın kronikleşen sorunlarının çözümü için TKK'nın yapısının, dünyadaki kooperatifçiliğin fonksiyonları ile örtüşen bir yapıya dönüştürülmesi gerektiğinin altını çizen Kavcıoğlu, "Aksi takdirde, önemli bir kısmı faaliyet ve organizasyon eksikliğinden kaynaklanan gıda enflasyonunun kısa sürede çözümü zor gözükmektedir" dedi.