SADETTİN İNAN / Türkiye’de besicinin kanayan yarası yine aynı: ithal besilik danada haksız kazanç vurgunu bitmiyor! Geçtiğimiz yıllarda Şanlıurfa’da patlak veren skandal, bu yıl da neredeyse değişmeden sürdüğü ortaya çıktı. Tarım Bakanlığı’nın sıkı kontrollerine ve cezai yaptırımlarına rağmen, besicilik yapmayan veya kapasitesi düşük bazı işletmeler, sahte evraklarla kapasite raporu çıkarıp ithal dana kontenjanı alıyor; ardından bu hayvanları daha gemideyken başka üreticilere satıp, hayvan başı 30 bin lira komisyon kazanıyor.
Et ve Süt Kurumu’nun hayvan teslim listelerini yayınlamasıyla vurguncular da günyüzüne çıktı. Daha önce sadece ithalat kotası alan üreticilerin kendilerine bildirim yapılırken, bu yıl üreticilere teker teker bildirmek yerine gelen gemiden kimlere hayvan teslimi yapılacağı liste halinde açıklandı. İthal besilik danayı alacak üreticilerin liste halinde yayınlanması besicilik yapmayan ya da düşük kapasitesi olmasına rağmen yüksek sayıda besilik dana alanlar da diğer üreticiler tarafından görüldü. Durumu gören gerçek besiciler de CİMER’e şikayet yağdırdı.
Tarım Bakanlığı, gelen yoğun şikayetlerin ardından besi hayvancılığının yoğun yapıldığı illerde, kapasite raporu alarak ithalat izni elde eden işletmelerin dosyalarını tek tek yeniden incelemek için çalışma başlattığı öğrenildi.
İthal besilik danaların 4 ay içinde satılması yasak!
Normalde ithal edilen besilik danalar, ilk 4 ay boyunca devredilemiyor. Satılması halinde, faturanın yüzde 60’ı kadar ağır ceza uygulanıyor. Fakat bazı firmalar, bu yasaklı süreyi de kağıt üstünde deliyor. Gelen hayvanı işletmesine hiç sokmadan, başka bir üreticiye devrediyor ve tek kalemde milyonlarca lira haksız kazanç sağlayabiliyor.
Üstelik alıcı üretici bile zarar etmiyor! Çünkü yerli besilik dana fiyatı 120 bin TL iken, ithal besilik danalar 70 bin TL’ye geliyor. Hayvan başı 30 bin lira komisyon ödese bile ithal dana hala 20 bin lira daha ucuz kalıyor.
ESK'nın tavrı merak ediliyor
Tarım Bakanlığının sıkı denetimine rağmen ithal besilik dana da evrak satarak milyonlarca haksız kazanç elde edilmeye devam edilmesi dikkat çekerken, skandalın ESK'nın gelen gemiden kimlerin hayvan alacağının listesini yayınlanmasıyla ortaya çıkması da geçmiş dönemde bu uygulamanın neden yapılmadığı sorusunu akıllara getirdi.
Diğer yandan ithal besilik danada evrak satarak büyük vurgun yapan kişilerin bundan sonraki süreçte listelerin tamamının yayınlanmaması yönünde ESK'ya baskı yapıp yapmayacakları ve ESK'nın bu baskılara karşı nasıl bir tavır sergileyeceği de önümüzdeki günlerde gelecek yeni gemilerin teslimlerinde ortaya çıkacak.
