Polatlı Ticaret Borsası, Mayıs ayı piyasa analiz bülteni yayınlandı. Bültende, buğday, arpa, mısır, bakliyat ve çeltikte güncel üretim, ithalat ve borsa fiyatlarını bulabilirsiniz. Bültende ayrıca hayvancılık ve ekonomik verilerle ilgili analizlere de yer veriliyor. Polatlı Ticaret Borsası’nda 1 Mayıs-11 Mayıs tarihleri arasında işlem gören buğday, arpa ve mısır miktar ve borsa fiyatları da görülebilir.
POLATLI TİCARET BORSASI MAYIS AYI PİYASA ANALİZ BÜLTENİ
BUĞDAY
• Ülkemizin 35 milyon ton olan hububat üretiminin %56’sını buğday oluşturmaktadır.
• 2000 yılında Ülkemizin toplam tarım alanı 38.757 bin hektar, işlenen tarım alanı ise 37.817 bin hektar iken 2018 yılında tarım alanı 26.379 bin hektara, işlenen alan ise 23.200 bin hektara düşmüştür.
• 2020 yılı kışlık ekilişler tamamlanmış olup, gübre ve sertifikalı tohum kullanımında artış görülmektedir. Yağış miktarında gerek geçen yıl gerekse uzun yılar ortalamasına göre düşüş gözlenmektedir. (2019 yılı üretimi %2,5 düşüşle 19 milyon ton)
• Ülkemizde buğday tüketimi 19 milyon ton, kişi başı tüketim ise 180-190 kg arasında değişmektedir.
• Dünya buğday üretiminin bu yıl %6 artışla 768 milyon ton olacağı beklenmektedir. Geçen yıl 763 milyon ton) ABD ve Çin dışındaki tüm ülkelerde üretim artışı beklenmektedir.
• 2018 yılı buğday ithalatı 5.781 bin ton, 2019 yılındaki ithalat ise 9.807 bin tondur. (artış %70)
• 2018 yılı buğdaya dayalı mamul madde ihracatımız 5.326 bin ton olup (un 3.308 bin ton, makarna 1.207 bin ton, bisküvi 468 bin ton, bulgur 262 bin ton, irmik 80 bin ton) buğday karşılığı 7,4 milyon tondur.
• 2019 yılında buğdaya dayalı mamul madde ihracatımız 5.070 ton olup [3.263 bin ton un (geçen yıl 3.309 bin ton), 1.274 bin ton makarna (geçen yıl 1.207 bin ton), 345 bin ton bulgur ve irmik (geçen yıl 344 bin ton), 188 bin ton bisküvi (geçen yıl 178 bin ton) karşılığı buğday 7,1 milyon tondur.
• 2018 yılı ekmeklik buğday ithalatı 5.376 bin ton, 2019 yılındaki ekmeklik buğday ithalatı ise 8.374 bin tondur. (artış %56)
• 2018 yılı makarnalık buğday ithalatı 405 bin ton, 2019 yılındaki makarnalık buğday ithalatı ise (geçen yılki 405 bin tona karşılık) 1.433 bin tondur. (artış %254)
• 2019 yılında ekmeklik ve makarnalık buğday ithalatının tamamına yakını Dâhilde Đşleme Rejimi (DĐR) kapsamında gerçekleşmiş olup halen piyasada (ekmeklik + makarnalık) eski belge kalmadığı değerlendirilmektedir.
• 2020 yılı Mart ayı ekmeklik buğday ithalatı 578 bin ton (Ocak 567 bin ton, Şubat 564 bin ton), 01 Ocak’tan itibaren ithalat 1.708 bin tondur. (Geçen yıl aynı dönemde 1.685 bin ton)
• 2020 yılı Mart ayı makarnalık buğday ithalatı 147 bin ton (Ocak 333 bin ton, Şubat 98 bin ton), 01 Ocak’tan itibaren ithalat 578 bin tondur. (Geçen yıl aynı dönemde 203 bin ton)
• 2020 yılı Mart ayı un ihracatı 246 bin ton (Ocak 274 bin ton, Şubat 249 bin ton), 01 Ocak’tan itibaren ihracat 768 bin tondur. (Geçen yıl aynı dönemde 853 bin ton)
• 2020 yılı Mart ayı makarna ihracatı 107 bin ton (Ocak 112 bin ton, Şubat 117 bin ton), 01 Ocak’tan itibaren ihracat 336 bin tondur. (Geçen yıl aynı dönemde 299 bin ton)
• TMO tarafından 04.05.2019 tarihinde Kırmızı/Beyaz Sert Ekmeklik Buğday (2.Grup) alım fiyatı bir önceki yıla göre %22,2 artışla ton başına 1.650 TL olarak açıklanmıştır. (Geçen yıl 01.05.2020’de %29 artışla 1.350 TL)
• Makarnalık Buğday satış fiyatı ise yine 04.05.2020’de %24,4 artışla 1.800 TL olarak açıklanmıştır. (Geçen yıl 01.05.2020’de %33 artışla 1.450 TL)
• TMO tarafından ekmeklik buğday satış fiyatı 01.05.2020’de kalitelerine göre 1.425 – 1.525 TL/Ton arasında (659.220 ton), makarnalık buğday satış fiyatı ise 1.745 – 1.825 TL/Ton arasında (111.598 ton) açıklanmıştır.
• TMO tarafından 01 Ocak’tan itibaren gerçekleştirilen ekmeklik buğday ithalat ihalelerinde toplam 1.530.000 Tonluk bağlantı yapılmıştır. (En son 10.04.2020’de gerçekleştirilen 250.000 ton ekmeklik buğday ithalat ihalesinde oluşan ortalama fiyat 246 $/Ton)
• İç piyasa ekmeklik buğday fiyatları 1.600 – 1.750 TL/Ton, makarnalık buğday fiyatları ise 1.800 – 1.950 TL/Ton arasındadır.
• Bu dönem itibari ile Polatlı Ticaret Borsası kırmızı ekmeklik buğday fiyatı ton başına ortalama 1.713 -1.761 TL/Ton, Konya Ticaret Borsası 1.698 – 1.769 TL/Ton, Samsun ve Antalya limanlarında Rusya menşeli ithal buğday fiyatları ise 225-230 $/Ton arasında değişmektedir. Makarnalık buğday ithalat fiyatı ise Kanada menşeli 320 – 330 $/Tondur.
ARPA
• 2000 yılında arpa üretimimizin 7-8 milyon ton olarak gerçekleşmesi beklenmektedir. (Geçen yıl 7,6 milyon ton)
• Ülkemizde hububat üretimi içerisinde arpa üretiminin payı %22’dir.
• 2020 yılında arpa üretiminde artış (ekmeklik buğday üretiminde azalış) beklenmektedir.
• Ülkemizin arpa tüketimi ortalama yıllık 7-8 milyon tondur.
• Dünya arpa üretiminin yeni sezonda bir önceki yıla göre %7 artışla 150 milyon ton olması beklenmektedir.
• 2018 yılı arpa ithalat miktarı 656 bin ton olarak gerçekleşmiş olup, 2019 yılındaki ithalat 526 bin tondur. (%20 düşüş)
• 2020 yılı Mart ayı arpa ithalatı 62 bin ton (Ocak 152 bin ton, Şubat 217 bin ton), 01 Ocak’tan itibaren ithalat 431 bin tondur. (Geçen yıl aynı dönemde 99 bin ton)
• Đç piyasada ton başına 1.300-1.400 TL arasında değişen arpa fiyatları, Polatlı Ticaret Borsası’nda ortalama 1.311 – 1.358 TL/Ton, Konya Ticaret Borsası’nda ortalama 1.301 – 1.352 TL/Ton arasındadır.
• Rusya menşeli ithal arpa fiyatları ton başına 180-185 $/Ton arasında değişmektedir.
• TMO tarafından 01 Ocak’tan itibaren gerçekleştirilen arpa ithalat ihalesinde toplam 25.000 tonluk bağlantı yapılmıştır. (18.02.2020’de, ortalama fiyat 201 $/ton)
• TMO tarafından 04.05.2019 tarihinde arpa alım fiyatı bir önceki yıla göre %16 artışla ton başına 1.275 TL olarak açıklanmıştır. (Geçen yıl 01.05.2020’de %33 artışla 1.100 TL) • TMO tarafından arpa satış fiyatı 01.04.2020’de1.275 TL/Ton (352.615 Ton) olarak açıklanmıştır.
MISIR
• Hububat üretimimiz içerisinde mısırın payı %17 olup Ülkemizin mısır üretimi son 20 yılda %160 artmıştır.
• 2020 yılı mısır üretimimizin önceki yıllara göre artarak 7-7,5 milyon tona ulaşması beklenmektedir. (2018 ve 2019’da 6 milyon ton)
• 2019 yılı mısır tüketiminin 6,5-7 milyon ton civarında olduğu düşünülmektedir.
• 2018 yılında 2.123 bin ton olan mısır ithalatı 2019 yılında 3.593 bin ton olarak gerçekleşmiş olup (artış %69), bunun % 55’i Dâhilde Đşleme Rejimi (DĐR) kapsamındadır.
• 2020 yılı Mart ayı mısır ithalatı 281 bin ton (Ocak 335 bin ton, Şubat 361 bin ton), 01 Ocak’tan itibaren ithalat ise 977 bin tondur. (Geçen yıl aynı dönemde 757 bin ton)
• İç piyasada mısır fiyatı ortalama ton başına 1.250– 1.350 TL/Ton arasındadır. Polatlı Ticaret Borsasında Mart ayında 1 adet mısır işlem görmüş olup fiyatı 1.054 TL/Tondur. Konya ve Adana Ticaret Borsalarında ise Mart ayı fiyatları 1.246 – 1.385 TL/Ton arasında gerçekleşmiştir.
• İthal mısır fiyatı ton başına Rusya’dan 170-180 $/Ton arasında, Romanya’dan ise 180-190 $/Ton arasında değişmektedir.
• Dünya üretiminin 2020 yılında 1.116 milyon tondan (%2 artışla) 1.157 milyon tona çıkması beklenmektedir. Tüketim miktarının %3 artışla 1.173 milyon tona çıkması ve devir stoklarındaki azalış nedeniyle önümüzdeki dönemde mısır fiyatlarında artış beklenmektedir.
• TMO tarafından mısır alım fiyatı 09.08.2019 tarihinde (bir önceki yıla göre %21 artışla) 1.150 TL olarak açıklanmıştır.
• TMO tarafından mısır satış fiyatı 01.04.2020 tarihinde 1.250 TL/Ton (Güneydoğu stokları için) ve 1.300 TL/Ton (Diğer bölgeler için) (198.982 Ton) olarak açıklanmıştır.
BAKLİYAT
• Ülkemizde Güney Doğu Anadolu Bölgesinde iklime bağlı üretim kayıplarından dolayı 2019 yılında kırmızı mercimek üretiminde ciddi oranda düşüş olmuştur. 2020 yılı üretiminin uzun yıl ortalamaları seviyesinde olması beklenmektedir.
• 2019 yılında nohut ve yeşil mercimekte Đç Anadolu Bölgesinde kararma, renk değişikliği ve hastalıktan etkilenme gibi ciddi kalite problemleri olduğu değerlendirilmektedir.
• TMO tarafından kırmızı mercimek alım fiyatı 04.05.2020’de bir önceki yıla göre %40 artışla 3.500 TL (Geçen yıl 2.500 TL),yeşil mercimek alım fiyatı geçen yıla göre 150 TL artışla 3.200 TL(Geçen yıl 3.050 TL),nohut alım fiyatı ise geçen yıla göre 50 TL artışla 3.350 TL olarak açıklanmıştır.(Geçen yıl 3.300 TL)
• Kırmızı mercimek üretiminde bu yıl %20’ye yakın artış beklenmekte olup fiyatlar halen 5.250 –5.500 TL, yeşil mercimek 3.200-3.300 TL, nohut 3.000-3.150 TL, kuru fasulye ise 9.500-10.000 TL arasında değişmektedir.
• Geçen yıl kırmızı ve yeşil mercimek piyasa fiyatları TMO alım fiyatının üzerinde olduğu için TMO’ya ürün arzı olmamış, ancak nohut büyük oranda TMO’ya yönelmiştir.
• Kırmızı mercimek ihracat fiyatı 780 -795 $/Ton arasında, 8 mm nohut ihracat fiyatı ise 500 $/Ton civarındadır.
• 2019 yılı üretim miktarları kırmızı mercimekte 310 bin ton (2018’de 310 bin ton), yeşil mercimekte 40 bin ton (2018’de 43 bin ton), nohutta 630 bin ton (2018’de 630 bin ton), kuru fasulyede 225 bin tondur.
• TÜİK verilerine göre tüketim miktarı nohutta 586 bin ton, kuru fasulyede 303 bin ton, kırmızı mercimekte 677 bin ton ve yeşil mercimekte ise 54 bin tondur.
• 2020 Ocak ayında nohut ihracatı 8.000 ton olarak gerçekleşmiş, mercimek ithalatı ise 55 bin ton ile geçen yıl ortalamasının 2 katına çıkmıştır. Aynı dönemde kuru fasulye ithalatı 1.000 tondur. Ülkemiz nohutta net ihracatçı, mercimek ve kuru fasulyede ise hem ihracatçı hem de ithalatçı konumundadır.
• 2020 yılı Mart ayı nohut ithalatı 2,4 bin ton, ihracat ise 6,7 bin tondur. (1 Ocak’tan itibaren ithalat 5,9 bin ton, ihracat 20,5 bin tondur.)
• 2020 yılı Mart ayı mercimek ithalatı 53,2 bin ton, ihracat ise36,6 bin tondur. (1 Ocak’tan itibaren ithalat 148,1 bin ton, ihracat 91,1 bin tondur)
• 2020 yılı Mart ayı kuru fasulye ithalatı 3,1 bin ton, ihracat ise 0,5 bin tondur. (1 Ocak’tan itibaren ithalat 5,9 bin ton, ihracat 1,2 bin tondur.)
ÇELTİK
• Ülkemizin çeltik üretimi 1999-2019 yılları arasında uygulanan olumlu politikalar nedeniyle %187 artış göstermiştir.
• 2020 yılında çeltik üretimimizin 1 milyon ton seviyelerinde gerçekleşmesi beklenmektedir. [2018’de 940 bin ton, 2019’da 1 milyon ton (600 bin ton pirinç)] Ülkemizin pirinç tüketimi 2018 yılında 780 bin ton, 2019 yılında ise aynı seviyede olduğu tahmin edilmektedir.
• 2018 yılında 277 bin ton olan pirinç ithalatı, 2019 yılında (geçen yılki 247 bin tona karşılık) 212 bin ton olarak gerçekleşmiştir. (%14 düşüş)
• 2020 yılı Mart ayı pirinç ithalatı 34 bin ton (Ocak 13 bin ton, Şubat 13 bin ton), 01 Ocak’tan itibaren ithalat ise 61 tondur. (Geçen yıl aynı dönemde 43 ton)
• TMO tarafından 17.09.2019 tarihinde Osmancık çeşidi 80 randımanlı çeltik alım fiyatı (2018 yılındaki 2.600 TL’lik fiyata %17,3 artış yapılarak) 3.050 TL olarak açıklanmıştır.
• Dünya çeltik üretiminin ABD Tarım Bakanlığı verilerine göre 2020 yılında 896 milyon ton seviyelerinde olması beklenmektedir.
• Çeltik satış fiyatları iç piyasada ton başına 3.900 - 4.000 TL, pirinç (Osmancık) satış fiyatı ise 6.200 – 7.000 TL arasında (kalitesine göre) değişmektedir.
• Dünyada, Asya ve Afrika’nın nüfusunun artması talepte artış yaratacağından, ilerleyen yıllarda çeltik üretiminin de artacağı tahmin edilmektedir.
TÜRİB
• 2020 Mart ayında Türkiye Ürün İhtisas Borsası’nda (TÜRİB) oluşan fiyatlar
→ Ekmeklik buğday (2. ve 3. Kalite) 1.450 – 1.650 TL/Ton,
→ Düşük Vasıflı Makarnalık Buğday 1.600 – 1.650 TL/Ton,
→ Arpa 1.260 – 1.300 TL/Ton
→ Mısır 1.245 – 1.290 TL/Ton arasındadır.
HAYVANCILIK
• Ülkemizde canlı hayvan sayıları 2014 yılından itibaren artış göstermektedir.
• Kırmızı et üretimi 2018 yılında 1.119 bin Ton olarak gerçekleşmiş olup hayvan sayısı büyük baş 17,2 milyon, küçükbaş 46,1 milyon adettir.
• 27 Nisan – 01 Mayıs 2020 tarihleri arasında canlı Dana Karkas iç piyasa fiyatları 37,64 TL/Kg, Kuzu karkas ise 44,20 TL/Kg’dır.
• İstanbul kıyma fiyatı 46,05 TL/Kg, kuşbaşı fiyatı 50,43 TL/Kg, Ankara kıyma fiyatı 45,18 TL/Kg, kuşbaşı fiyatı 51,26 TL/Kg’dır.
• Kümes hayvanı sayımız son yıllarda artış göstermektedir. 2018 yılında 359,2 milyon adet olan hayvan sayımıza karşın 2.157 bin ton tavuk eti üretimi ve 19.644 bin adet yumurta üretimi gerçekleşmiştir. 2019 yılının 11 aylık döneminde 350 milyon adet olan hayvan sayımıza karşın 1.953 bin ton tavuk eti üretimi ve 18.149 bin adet yumurta üretimi gerçekleşmiştir.
• 2020 Mart ayı itibari ile yem fiyatları;
→ Etlik Piliç Yemi 2.580 TL/Ton (Geçen yıla göre %20 artış),
→ Yumurta Yemi 2.155 TL/Ton (Geçen yıla göre %21 artış),
→ Süt Yemi 1.725 TL/Ton (Geçen yıla göre %16 artış),
→ Besi Yemi 1.600 TL/Ton (Geçen yıla göre %14 artış),
→ Yem hammaddesi olarak Yemlik Buğday 1.600 TL, Soya 2.550 TL, Soya Küspesi 2.800 TL, Buğday Kepeği1.150 TL’dir
EKONOMİK VERĐLER
• TCMB 22.04.2020’de gerçekleştirdiği Para Politikası Kurulu toplantısında politika faizini %9,75’ten % 8,75’e düşürdü. (17.03.2020’de %10,75’ten %9,75’e, 19.02.2020’de %11,25’ten %10,75’e, 24.10.2019’da %16,50’den %14’e, 12.12.2019’da %14’ten %12’ye, 16.01.2020’de %12’den %11,25’e düşürmüştü).
• Nisan ayında Tüketici Güven Endeksi (TÜFE), bir önceki ata göre %0,85, bir önceki yılın aynı ayına göre %10,94 arttı.
• Ocak-Nisan 2020 döneminde havalimanında yolcu sayısı, Ocak-Nisan 2019 dönemine göre %41,1 azaldı.
• Mart ayında 48,1 olan Đmalat Müdürleri Satın alma Endeksi (PMI), Nisan ayında 33,4 seviyesinde değer alarak imalat sektöründeki daralmanın devam ettiğine işaret etti. Endeksin alt bileşenlerine bakıldığında istihdam ve yeni sipariş göstergelerinde düşüş görülürken, nihai ürün fiyatı göstergesinin arttığı görüldü.
• Ocak-Nisan döneminde otomobil ve hafif ticari araç satışları, bir önceki yılın aynı dönemine göre %26,3 artarken, Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %14,6 oranında azaldı.
• Koronavirüs salgınını önlemek için alınan tedbirlerle birlikte getirilen kısıtlamaların Temmuz’a kadar kademeli olarak kaldırılacağı duyuruldu.
• ABD’de son haftada işsizlik maaşı başvuruları, bir önceki haftaya kıyasla azalarak 3 milyon 169 bin kişi oldu.
• ABD’de Nisan ayında tarım dışı istihdam 20,5 milyon kişi azaldı. Đşsizlik oranı %14,7 ile beklentilerin altında gerçekleşti.
• ABD’de Nisan ayında ISM İmalat Dışı Satın Alma Müdürleri Endeksi (PMI) 41,8 seviyesinde gerçekleşerek 50 eşik değerin altında kaldı.
• Euro Alanı’nda Mart ayında perakende satışlar bir önceki aya göre %11,2 azalarak beklentilerin üzerinde geriledi.
• Euro Alanı’nda Nisan ayında Hizmet Sektörü Satın Alma Müdürleri Endeksi (PMI) bir önceki aya göre azalarak 12 seviyesinde gerçekleşti.
• Uluslararası Para Fonu (IMF), üyesi olan 189 ülkenin 50’sine koronavirüs salgını ile mücadele etmeleri amacıyla yaklaşık 18 milyar $ değerinde acil finansman sağlama kararı aldığını açıkladı. Acil finansman programına başvuran diğer ülkelerin taleplerinin de değerlendirileceği belirtildi.
• Almanya’da Mart ayında sanayi üretimi bir önceki aya göre %9,2 ile beklentilerin üzerinde düştü.
• İngiltere’de Nisan ayında Hizmet Satın Alma Müdürleri Endeksi (PMI) sert düşüşle 13,4 değerini aldı.
• İngiltere’de Mart ayında 36,0 seviyesinde gerçekleşen hizmet ve sanayi endekslerini birlikte değerlendiren Bileşik (PMI) Endeksi Nisan ayında 13,8 oldu.
• Ülkemiz 190 ülkeye 1.780’den fazla tarımsal ürün ihracatı gerçekleştirmektedir.
• Ülkemiz Fındık, Kayısı, Đncir, Kuru Üzüm gibi ürünlerin ihracatında 1. Sıradadır.
• Ülkemiz Dünya Un ihracatında 3,3 milyon ton ile 1. Sırada, Makarna ihracatında 1,3 milyon ton ile 2. Sıradadır.
POLATLI TİCARET BORSASI VERİLERİ (01.05.2020 - 11.05.2020)
• Buğday işlem hacmi miktarı 2.568.960,00 Kg, işlem hacmi tutarı 4.454.467,04 TL, işlem adedi 170, en düşük fiyat Kg başına 1,550 TL, en yüksek fiyat Kg başına 1,837 TL’dir.
• Arpa işlem hacmi miktarı 292.540.00 Kg, işlem hacmi tutarı 385.074,56 TL, işlem adedi 10, en düşük fiyat Kg başına 1,305 TL, en yüksek fiyat Kg başına 1,333 TL’dir.
• Mısır işlem hacmi miktarı 8.580,00 Kg, işlem hacmi tutarı 11.788,92 TL, işlem adedi 1, fiyat Kg başına 1,374 TL’dir.
