Fiğ tarımına en uygun topraklar iyi drenajlı, tınlı topraklardır. Su tutma kapasitesi iyi, orta ve ağır topraklarda fiğ tarımına uygundur. Toprakta bir miktar kireç bulunması da gerekmektedir. Kumlu topraklarda ancak iyi bir gübreleme ile yetiştirilebilir. Fiğ otu çok besleyici ve lezzetlidir. Özellikle süt inekleri için uygun bir yemdir. Kıraç bölgelerimizde vazgeçilmez bir münavebe bitkisidir.
Toprak Hazırlığı : Sonbahar ekimi için tahılların hasadından sonra toprağın yüzlek olarak işlenmesi ve sonbaharda daha derin bir sürüm yapılarak tırmık veya sürgü ile tohum ekilir. İlkbahar ekimi için sonbaharda tarla sürülür, ilkbaharda tırmık çekilerek tohum ekilir.
Ekim Zamanı ve Şekli : Bölgemizde ekim zamanı sonbahar yağışlarından sonra ekim-kasım aylarıdır. İlkbahar ekiminde ise olabildiğince erken ekim yapılmalıdır. Fiğlerin sapları zayıf olduğundan, sülükleri ile tutunarak gelişmektedirler. Bunun içinde tahıl türleri veya diğer buğdaygillerle yetiştirilirler. Fiğler yulaf, arpa gibi tek yıllık tahıllarla karışık yetiştirildiklerinde, atılacak tohum miktarı tahılın oranı ölçüsünde (½, 1/3, ¼) azaltılır.
Macar fiği tohumları daha küçüktür ve rengi kahverengiden siyaha kadar değişir. Ekim sıraya veya serpme şeklinde yapılabilir. Sıraya ekimde dekara 8-10 kg, serpme ekimde 12-15 kg fiğ tohumu atılmaktadır. Örneğin bir dekara 10 kg macar fiği ve 5-8 kg yulaf, veya arpa tohumu atılır. Tahıl ile karışık ekilen Macar fiği daha dik büyür ve ot kalitesi ve verimi de fazla olur. Ekim derinliği 3-5 cm olmalıdır. Dane üretimi için dekara 8-10 kg tohum atılmalı ve sıra arası 30-40 cm olmalıdır. Dane üretimi için tek ekilir.
Gübreleme : Ekimde önce Fiğ ekilecek yere daha önce baklagil yem bitkisi ekilmiş ise dekara 2 kg, değilse dekara 4 kg azotlu gübre verilmelidir. Ot verimi için dekara 6 kg, tohum üretimi için ise dekara 8 kg fosfor (DAP 18-46) atılması gereklidir.
Hasat : Macar fiği erken gelişmektedir. Bitki boyu 60-80 cm arasındadır. Hasat zamanı verim ve kaliteyi etkiler. Biçim zamanı geciktikçe kuru ot verimi artar, kalite düşer.
Fiğlerde ot için hasat çiçeklenme başlangıç döneminde özellikle çiçeklerin %25 açtıkları zaman yapılır. Tohum için hasat alttaki ilk baklaların oluştuğu, tam olarak dolduğu ve kahverengi renk alıp açılmaya hazır oldukları devrede yapılır.
Dekardan ortalama 750-1500 kg/da yeşil ot, 500-750 kg kuru ot ve 100-200 kg tohum alınır. Tohum hasadı elle veya biçerdöverlerle yapılır.Ot gölgede sehpa üzerinde kurutularak yaprak kaybı en aza indirilmeye çalışılmalıdır. Macar fiğinin verimi adi fiğden 2-3 misli fazla olabilmektedir.
Kaynak: Binnaz TIKNAZOĞLU / Ziraat Mühendisi
