Her yıl Bakanlar Kurulu'nun devreye girmesiyle 'mütemadiyen' artan NBŞ kotası bu yıl ilk kez artırılmadı. Bu karar, pancar üreticisini sevindirirken, bugüne kadar kota artışından en büyük kazancı elde eden ABD'li Cargill'de ise hayal kırıklığına neden oldu. Milli Gazete, yaptığı ısrarlı yayınlarla hem yerli üretici ve sanayinin yanında yer aldı hem de kotaların 'ilk kez' artırılmamasında pay sahibi oldu.
Şeker pancarı üretimine büyük darbe vuran, ABD'nin küresel şirketi Cargill'e ise büyük avantaj sağlayan nişasta bazlı şekerlerin (NBŞ) kotası bu yıl ilk kez artırılmadı. Bakanlar Kurulu, 15 yıldır aralıksız artırılan NBŞ kotalarını bu yıl ilk kez artırmadı. NBŞ kotalarının artırılmaması, pancar üreticisinde sevinçle karşılanırken, Cargill'de büyük bir hayal kırıklığına neden oldu.
AVRUPA'NIN BİLE ÜSTÜNDE OLAN KOTALAR YETERLİ GÖRÜLMEYEREK ARTIRILDI!
Mısır nişastasının kimyasal yollarla parçalanmasından elde edilen nişasta bazlı şekerlerin toplam şekerlerin içinde yüzde 10 kotası bulunuyor. Yüzde 10 kota yeterli görülmeyerek Bakanlar Kurulu kararıyla her yıl NBŞ'de kota artışı yapıldı. Bakanlar Kurulu'nun yüzde 10 kotayı düşürme yetkisi de bulunmasına rağmen bu yetki bugüne kadar hiç kullanılmadı. Yüzde 10 NBŞ kotası, birçok Avrupa ülkesinin bile çok üstünde olmasına rağmen Bakanlar Kurulu, yetkisini tamamen artırma yönünde kullandı.
5 FİRMANIN 3'Ü CARGİLL'İN KONTROLÜNDE!
Türkiye'de kotalı üretim yapan 5 NBŞ firması bulunurken, bu 5 şirketin 3'ünü Cargill kontrol altında tutuyor. Dolayısıyla Cargill, ülke kotalı NBŞ üretiminin yaklaşık yüzde 90'nını elinde bulunduruyor.
CARGİLL'E EKSTRADAN 1 MİLYON 370 BİN TON KOTA!
Kota artışına ülkenin ihtiyacının olmadığı Sayıştay raporları ile ortaya konmasına rağmen 2002-2016 yılları arasında yapılan artışlardan dolayı NBŞ firmalarına ekstradan tam 1 milyon 370 bin ton kota verildi. Yüzde 10 kotaya rağmen, NBŞ firmalarına ekstradan verilen bu kotadan dolayı Cargill başta olmak üzere 5 firma büyük kazançlar elde etti. Bunun karşılığında kamu şeker fabrikaları büyük zarar ederken, pancar üretimi de daraldı.
DANIŞTAY'IN KARARLARI YOK SAYILDI!
Diğer yandan Şeker-İş Sendikası, Bakanlar Kurulu'nun kota artış kararına karşı Danıştay'a açtığı davaların sadece biri dışında hepsini kazanmasına rağmen, bu kararlar uygulanmadı. Bu yönüyle de NBŞ kota artışlarında Danıştay'ın kararları göz göre göre çiğneniyordu.
MİLLİ GAZETE HÜKÜMETİ BİRÇOK YANLIŞTAN DÖNDÜRDÜ
Şeker pancarı üretime büyük zarar veren NBŞ kota artışlarına karşı en duyarlı yayını Milli Gazete yaparken, attığı manşetlerden dolayı bu konuda ciddi bir kamuoyu duyarlılığı oluşturdu. Milli Gazete, çiftçinin ve ülkenin çıkarlarını gözeterek yaptığı etkili yayıncılıktan dolayı şeker pancarının aleyhine alınan birçok karardan geri dönülmesini de sağlamıştı.
ABD'nin küresel şirketi Cargill başta olmak üzere NBŞ lobisinin etkin mücadelesine rağmen, NBŞ kotalarının ilk kez artırılmamasında kamuoyundaki duyarlılığın ve Milli Gazete'nin yayınlarının etkili olduğuna dikkat çekiliyor.
KAYNAK: SADETTİN İNAN / MİLLİ GAZETE
