KAYA CABAS / Tarımdanhaber.com’a değerlendirmelerde bulunan Polatlı Soğan Üreticileri Birliği Başkanı İlhami Teke, “Maliyetimizin altında ürün satıyoruz. Buna rağmen pazar sıkıntısı yaşıyoruz. Gerekli tedbirler alınmaz ise geçen yıl yaşadığımız fazla ürün sorununu bu yıl da yaşayacağız” dedi. 

BİRAN ÖNCE EL ATILMALI

Depolarda bekleyen soğanlardan 500 bin tonun elde kalma riskine dikkat çeken Başkan Teke, “Üretici olarak soğanın bize maliyeti kilogram başına bir lira. Şuan da soğanları 50-60 kuruş arasında fiyatla satıyoruz. Temizlenmiş halde 80-90 kuruş. Bu şartlarda üretici zarar ediyor. Ancak bu durumda bile pazarlama sıkıntısı yaşıyoruz. Navlun ücretleri nedeniyle yurtdışına ürün gönderemiyoruz. Bu işi yapanlar konteynır bulamamaktan şikayetçi. Yurtiçinde de tüketimden kaynaklı azalış var. Şurada bir ayımız var. Bu bir ayı da geçirdiğimiz zaman artık soğanda fire oranı artacaktır. Mart ayında fire oranı yüzde 50’ye yaklaşıyor. Soğana bir an önce el atılmalıdır” dedi.

ÜRETİCİ BORCUNU ÖDEYEMEDİ

Soğan üreticisinin zamanında ürününü pazarlayamadığı ve ürününü değerinde satamadığı için borçlarını ödeyemediğinin altını çizen Teke, “Ziraat Bankası'na, Tarım kredi’ye yapılandırma için tarihinde müracaat etmesine rağmen üreticimiz peşinatını yatıramadı, icralık hacizlik oldu. Bu konuda Sayın Cumhurbaşkanımızdan, Sayın Tarım Bakanımızdan, hükümetimizden bir destek bekliyoruz. Üreticimizin borçlarıyla ilgili bir iyileştirme yapılmalı. Çiftçimizin üretimde ve tarımda kalmasına vesile olunmalıdır.

BÜYÜKŞEHİRLER DE SORUNU ÇÖZEBİLİR

Soğandaki sorunların Bakanlığa aktarıldığını belirten Başkan Teke, “Büyükşehir belediye başkanları ile de görüşüyoruz. Büyükşehirler de bizim sorunumumuza çare olabilir. Ancak görüşmeler devam ediyor. Henüz netleşmiş bir konu ortada yok.” ifadelerini kullandı. 

İHRACAT YAPMALIYIZ

Geçen yıl devletin Toprak Mahsulleri Ofisi eliyle soğana el attığına dikkat çeken Teke, “Devletimiz sağ olsun, geçen yıl TMO’yu devreye alarak depoda çürüyecek olan soğanları alıp ihtiyaç sahibi vatandaşlarımıza dağıttı. Üreticimizde bir nebze olsun üretim maliyetlerini bu şekilde karşıladı. Bu da bir yöntem. Yine benzer bir yola başvurulabilinir. Ancak yurtdışı bizim için daha iyi bir çözüm. İhracatçılarımıza teşvik verilirse bu sorun kolay yoldan çözülecektir. Geç kalınmamalı tedbir alınmalıdır” dedi. 

KALICI ÇÖZÜM: PLANLI ÜRETİM 

Soğan ve patates gibi ürünlerdeki asıl problemin planlı üretim olmadığını kaydeden Başkan Teke, “Türkiye ihtiyacına göre üretim yapmalı. Planlı üretim olursa bu tür sorunların büyük bir bölümü çözülmüş olacaktır. Bizim baştan beri savunduğumuz iki şey var. Birinci konu planlı üretim olsun istiyoruz. Bu planlamayı da Tarım Bakanlığı yapacak. Neresi ne kadar soğan üretecek? Bunu Bakanlık planlayacak. İkinci konu ise üreticilerin örgütlenmesi. Üretici birlikleri gibi kurumlar devlet desteği ile daha ön plana çıkarılmalı. Bunlar üreticinin ürünlerini değerinde satması için çalışmalı. Üretici ürettiği üründen kazanırsa toplamda Türkiye kazanır. Üretimde süreklilik olur” ifadelerini kullandı. Polatlı, Türkiye’de üretilen soğanların yüzde 60’ını karşılıyor. Üreticinin soğandan para kazanamaması üretimin azalması anlamına geliyor.