Merhaba Gazetesi'nden İbrahim Büyükeken'in haberine göre, Türkiye genelinde ve Konya Ovası'nda ekim hazırlıkları yapan çiftçilerin yeni kabusu sahte gübre oldu. Fahiş gübre fiyatları karşısında ucuz gübreye yönelen çiftçilerin başı sahte gübreyle dertte. 

Hububat ekimi için hazırlık yapan çiftçiler bir yandan fahiş gübre fiyatlarıyla diğer taraftan ise piyasaya sürülen sahte gübreler yüzünden tedirginlik yaşıyor. Tarımdaki girdi ürünlerinde yaşanan dalgalanmaları fırsat bilen dolandırıcılarin hedefi bu kez çiftçiler oldu. Girdi maliyetlerinin artması yüzünden büyük sıkıntılar yaşayan çiftçilerin en büyük handikapı ise son yıllarda sürekli artan gübre fiyatları. Tonu 18 bin TL'yi bulan DAP gübresini almakta zorlanan çiftçiler devletten destek bekliyor. Diğer taraftan ise gübre simsarları tarafından piyasaya sürülen sahte gübreler üreticinin başını ağrıtıyor. Çiftçiler ve ziraat odaları artan sahte gübre olayları nedeniyle denetimlerin artırılmasını istedi.

TÜRKİYE'NİN DÖRT BİR YANINDAN SAHTE GÜBRE GELİYOR

9 Ağustos'ta Konya’nın da aralarında bulunduğu 4 ilde düzenlenen sahte gübre operasyonunda 9 kişi gözaltına alındı, 20 ton sahte gübre ele geçirildi. Niğde'de 17 çiftçinin mağdur olduğu 'Sahte Gübre' olayı ile ilgili 9 kişi gözaltına alındı. Operasyonda 20 ton sahte gübre ele geçirildi.

Edirne, Manisa, İzmir, Tokat, Antalya, Denizli, Elazığ ve Niğde’de rastlanan sahte gübre olayının artan gübre fiyatları ile giderek daha yaygınlaştığına dikkat çekiliyor. Yetkililer, Avrupa’daki doğalgaz fiyatlarındaki değişkenlik nedeniyle ülkemizdeki gübre fiyatlarındaki yeni dalgalanma olasılığı beraberinde gübre fiyatlarının yükselmesine ve gübre sahtekârlığının daha da artmasına yol açabileceğini söyledi. Ziraat Odaları başkanları ise sahte gübre konusunda denetimlerin artırılmasını ve çiftçinin gübre giderinin yarısını iktidarın karşılaması gerektiğini dile getirdi.

DENETİMLER ARTIRILMALI

Geçtiğimiz yıllarda ele geçirilen sahte gübreler tespit edilerek, analizlerde bu sahte gübrelerin yüzde 60'ının tuz içerdiği yapılan analizlerde tespit edildi. Üreticileri dikkatli olmaları konusunda uyaran yetkililer, bu konuda denetim ve kontrollerini sıklaştırması gerektiğine işaret etti. Ekim döneminde sahte gübre vakalarının artmaması için çiftçilerin de bu konuda bilinçli olması gerektiği vurgulandı.

FİYATLARA DİKKAT

Sahte gübrelerin fiyatlarının normal gübrelere çok düşük olduğunu dile getiren Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Konya Şube Başkanı Burak Kırkgöz, "Sonbaharda gelecek yıl için ekim yapılacak ve çiftçi verim alabilmek için taban gübre atması gerekiyor. Taban gübresi (DAP gübre) tonu 18 bin lirayı buldu. Şubat 2022’de DAP gübrenin tonu 10 bin 200 TL’ydi. Bu tarz gübrelerin fiyatları çok düşük oluyor. Çiftçilerimiz gübre fiyatı ucuzsa çok dikkatli olmalıdır. Gübre analizlerini Bakanlığa bağlı laboravutalarda yaptırmaları lazım. Gübre simsarları piyasada en çok yaygın satılan firmaların isimlerini kullanıyorlar. Burada çiftçilerin firmalara olan güvenden dolayı bu gübreleri alıyor" dedi.

KONYA ÇİFTÇİSİ SİMSARLARIN HEDEFİNDE

Çiftçilere köylerde kamyonlarla gübre satan firmalardan ürün almaması uyarısında bulunan Kırkgöz, "Bu tür mobil satıcıların sattığı gübrelerin neredeyse tamamı sahte gübrelerden oluşuyor. Çiftçilerimiz güvendikleri ve uzun yıllar birlikte çalıştıkları bayilerden gübre tedariği sağlamalıdır. Bize şu ana kadar sahte gübre şikayeti gelmedi. Ama olmayacağının da garantisi yok. Özellikle Konya çiftçisi simsarların hedefinde. Çiftçilerimiz gübrenin sahtenin olduğunu mahsül çıkınca anlıyor. Renk bozukluğu ve bitkinin gelişimi gübrenin sahte olduğunu ortaya koyuyor. Çiftçilerimiz sahte gübreden dolayı ciddi anlamda zarar ediyor. Elektrik, gübre, mazot masrafı da üzerine biniyor" diye konuştu.

TARIMDAKİ VERİM GÜBREYE BAĞLI

Sahte gübrenin hem toprağa ve hem de bitkiye büyük zarar verdiğine dikkat çeken Kırkgöz, şunları söyledi: "Sahte gübrenin içeriğinde kum ve kireç bulunuyor. Sahte gübrenin içeriğinde yoğun miktarda tuz olduğu için bitkilerde aşırı bir sarılık oluyor. Bazı yerlerde bitkiler tamamen kuruyor. Son yıllarda gübre fiyatlarında afaki bir artış yaşıyor. Gübre simsarları çiftçimizin artan fiyatlar konusunda içinde düştüğü sıkıntılı durumu fırsat bilip, piyasaya çok ucuza sahte gübre sokuyor. Çiftçilerimizin daha dikkatli olması gerekiyor. Bakanlığa kayıtlı çok sayıda gübre üreten firma var. Bu firmaların bazıları sadece ekim zamanı üretim yapıyor. Maalesef bunlardan bazıları sahte gübre üretimi yapıyor. Çiftçilerimiz taban gübresi alırken daha dikkatli olması gerekiyor. Bayiden gübre analiz sonuçlarını sormaları da gerekiyor. Çünkü; bazen bayilerimize bile sahte gübre satabiliyorlar. Bu da çiftçiler ve bayiler arasında güven kaybının yaşanmasına neden oluyor. Çiftçilerimiz bayilerden gübre analiz raporunu mutlaka istesinler."

GÜBRE ALIRKEN NELERE DİKKAT ETMELİ?

Konya Tarım ve Orman İl Müdürlüğü ise sahte gübre konusunda çiftçilere şu uyarılarda bulundu.

-Gübreyi İl/İlçe Müdürlüklerinin bilgisi dahilinde faaliyet gösteren gerçek bayiden alın. Gübre bayisi olmayan ve gübre satışı yapan iş yerlerinden gübre almayın.

-Bayiden, sattığı ürünle ilgili Bakanlık tarafından verilen gübrenin “Tescil Belgesi” üretici firmanın lisans belgesi olup olmadığın sorun.

-Gübreleri mutlaka kimyevi gübre üretimi yapan firmalarla bayilik sözleşmesi olan güvendiğiniz tanıdığınız gübre bayilerinden faturalı bir şeklide alın.

-Gezginci olarak kamyon üzerinde gübre satanlardan gübre almayın!

-Piyasadaki muadillerine oranla dikkati çekecek ölçüde ucuz gübrelere kanmayın.

-Etiket bilgileri Türkçe olmayan ve ambalajı açılmış veya bozulmuş olan gübreleri satın almayın.

-Gübre ambalajında üretici ve ithalatçının açık adresi, ayrıca bitki besin elementlerinin oranlarının açık bir şekilde ifade edilmesi gerekmektedir. Bu bilgilerin net olarak ifade edilmediği gübreleri almayın.