Milli Gazete'den Sadettin İnan'ın haberine göre, yem fiyatları sürekli artarken, enflasyonu artıracağı gerekçesiyle üreticinin ürettiği süt fiyatlarını baskılayan hükümet, prim desteklerini de aylardır üreticiye ödeyemiyor. Üretici yem fiyatları ile aynı oranda ürettiği süte zam yapamazken, sanayici ve marketler ise istedikleri gibi ürünlerine zam yapmasından dolayı üreticiden 2,90 liraya kadar düşen fiyatlarla aldıkları sütü, tüketiciye 9 liraya kadar çıkan fiyatlarla satabiliyorlar.

Mevsim geldi geçti, ödemeler yapılmadı

Normalde ocak ayının prim desteği ancak mayıs ayında ödenebilirken, bu yıl eylül ayına gelinmesine rağmen mayıs ayında ödenmesi gereken prim destekleri de ödenemedi. Prim desteklerinin ne zaman ödeneceğini Bakan Pakdemirli dâhil kimse bilmiyor. Bilindiği üzere süt fiyatları, enflasyonu artıracağı gerekçesiyle Gıda Komitesi tarafından sürekli baskılanıyor. Yem fiyatları artmasına rağmen süt fiyatlarının aynı oranda artırılmaması üreticinin zararına üretim yapmasına neden oluyor.

TARIM BAKANLIĞI BİR AÇIKLAMA YAPMIYOR

Süt üreticisi ciddi anlamda mağduriyet yaşarken, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın süt prim desteklerinin ne zaman ödeneceğine dair bir açıklama yapmaması tepkileri daha da artırıyor. Bakanlık kaynaklarından alınan bilgilere göre veri girişlerinin kontrolünün devam ettiği ve en yakın zamanda desteklerin ödeneceği kaydedilirken, burada bir zaman verilememesi dikkat çekiyor. Süt prim desteklerinin sadece ocak ayına dair mi olacağı yoksa ocak, şubat ve mart aylarının birlikte verilip verilmeyeceği de henüz bilinmiyor.

Hayvancılıkta önemli destek kalemlerinden olan süt prim destekleri ile buzağı destekleri ödenemiyor. Eylül ayına gelinmesine rağmen ocak ayının süt prim destekleri henüz ödenmezken, 2020’nin ikinci dönem buzağı destekleri de ödenemedi. 2021’in süt prim desteklerinin ödenmemesi üreticiyi içinden çıkılmaz bir duruma getirdi.

Bilindiği üzere süt fiyatları, enflasyonu artıracağı gerekçesiyle Gıda Komitesi tarafından sürekli baskılanıyor. Yem fiyatları artmasına rağmen süt fiyatlarının aynı oranda artırılmaması üreticinin zararına üretim yapmasına neden oluyor. Onun için zararına üretim yapan süt üreticileri için süt prim destek ödemeleri büyük önem taşıyor. Ürettiği sütten para kazanamayan üretici biraz olsun destek ödemeleri ile nefes alıyordu.

ZARARINA ÜRETİM YAPAN ÜRETİCİYE 9 AYDIR ÖDEME YOK

Süt prim destekleri, bu yılın ilk 6 ayı için 30 kuruş olarak açıklanırken, eylül ayına gelinmesine rağmen hâlâ ocak, şubat ve mart ayı prim destekleri ödenmedi. Destek ödemelerinin bu kadar gecikmesi, ürettiği süt ile değil de destekle ayakta tutulmaya çalışılan üreticiye büyük bir darbe vurdu.

SÜT PRİM DESTEKLERİ NEDEN ÖDENMİYOR?

Destekleme politikalarındaki çarpıklıktan dolayı zaten süt üreticileri prim desteklerini 5 ay geriden alıyorlar. Normalde ocak ayının prim desteği ancak mayıs ayında ödenebilirken, bu yıl eylül ayına gelinmesine rağmen mayıs ayında ödenmesi gerek prim destekleri ödenemedi. Bu durum uygulanan destekleme sisteminin üreticiyi nasıl koruduğunu gözler önüne sererken, ağustos ayının başında Tarım ve Orman Bakanlığına yapılan siber saldırıda tuzu biberi oldu. Ocak ayı prim desteklerine yönelik bütün veri girişleri tamamlanırken, siber saldırı ile birlikte bütün veriler zarar gördü.

TARIM BAKANLIĞI BİR AÇIKLAMA YAPMIYOR

Süt üreticisi ciddi anlamda mağduriyet yaşarken, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın süt prim desteklerinin ne zaman ödeneceğine dair bir açıklama yapmaması tepkileri daha da artırıyor. Bakanlık kaynaklarından alınan bilgilere göre veri girişlerinin kontrolünün devam ettiği ve en yakın zamanda desteklerin ödeneceği kaydedilirken, burada bir zaman verilememesi dikkat çekiyor. Süt prim desteklerinin sadece ocak ayının mı yoksa ocak, şubat ve mart ayının birlikte yapılıp yapılmayacağı da henüz bilinmiyor.

SANAYİCİ İSTEDİĞİ ZAMAN ZAM YAPIYOR

Hayvancılıkta en büyük handikap süt fiyatlarında yaşanıyor. Bilindiği üzere yakın bir döneme kadar süt fiyatları Ulusal Süt Konseyi tarafından belirlenirken, daha sonra bu yetki tamamen Gıda Komitesi’ne devredilmişti. Süt fiyatlarına yapılacak artış önce Gıda Komitesi’nde görüşülüyor ve komitede belirlenen artış Ulusal Süt Konseyi tarafından açıklanıyor. Süt fiyatlarının belirlenmesinde Ulusal Süt Konseyi tamamen devre dışı bırakılırken, Gıda Komitesi’nde de enflasyonu artıracağı gerekçesiyle bugüne kadar üreticiyi memnun edecek bir kararın çıkmaması, üretime büyük darbe vururken, diğer yandan sanayicinin ve marketlerin süt fiyatlarına istedikleri gibi zam yapması sütteki büyük vurgunu gözler önüne seriyor.

ÜRETİCİ SÜTÜNÜ SATAMIYOR BAKANLIK SADECE İZLİYOR

En son çiğ süt fiyatları 3,20 lira olarak açıklanmasına rağmen, birçok bölgede üretici bu fiyata bile sütünü satamıyor. Sanayicinin baskısı ile üreticinin ürettiği süt fiyatları 2,90 liraya kadar düşerken, marketlerde ise süt fiyatlarının 7 ile 9 lira arasında satılması, üretici zarar ederken, sütten kimlerin nasıl köşeyi döndüğünü ortaya koyuyor. Birçok bölgede üretici belirlenen düşük fiyata bile sütünü satamazken, marketlerde süt fiyatlarının 9 liraya kadar çıkması Tarım ve Orman Bakanlığı’nın buradaki etkisizliğini de gözler önüne seriyor.

TARIM BAKANLIĞI, BÜTÜN VERİLERİ YENİDEN KONTROL ETMEYE BAŞLADI

Ocak ayına ait prim desteklerinin veri girişleri temmuz ayı itibariyle tamamlanmasına rağmen, siber saldırının ardından bu veri girişleri yeniden kontrol edilmeye başlandı. Üretici birlikleri ve kooperatiflerle koordineli bir şekilde yapılan veri girişlerinin tamamlanmasıyla birlikte ocak ayına ait süt prim destekleri ödenebilecek.

“BU FİYATLARLA ÜRETİMİN SÜRDÜRÜLMESİ MÜMKÜN DEĞİL”

Türkiye Süt Üreticileri Merkez Birliği Başkanı Tevfik Keskin, gazetemize yaptığı değerlendirmede, süt üreticisinin çok zor günler geçirdiğini ve prim desteklerinin bir an önce ödenmesi gerektiğini kaydetti. Tarım ve Orman Bakanlığı yetkilileri ile yaptıkları görüşmede kendilerine siber saldırıdan dolayı bir sıkıntı yaşandığı ancak bu sorunun çok yakın zamanda aşılacağını ve desteklerin ödeneceğinin söylendiğini dile getiren Keskin, prim desteklerinin de yetersizliğine dikkat çekti. Enflasyonu artıracağı gerekçesiyle süt fiyatlarına yem fiyatlarına gelen zamlarla aynı oranda artış yapılmadığının altını çizen Keskin, “Üreticinin mağdur olmaması isteniyorsa burada prim desteklerinin mutlaka artırılması gerekiyor. Şu anda üretici maliyetine sütünü satıyor. Bu şartlarda üretimin sürdürülmesi mümkün değil. Ya prim destekleri artırılmalı ya da süt fiyatları yeniden revize edilmeli” dedi. Keskin, diğer yandan birçok bölgede üreticinin 3,20 liradan da satamadığını ifade ederek, bakanlığın bu yaşanan sorunlara çözüm bulmasını istedi.