Türkiye’de kırmızı et fiyatları son yıllarda rekor seviyelere ulaşırken, artan ithalat tartışmaları da giderek büyüyor. Et ve Süt Kurumu, yoğun bir şekilde et ithalatı yaparken, bu süreçte ithalatın nasıl ve kimler üzerinden gerçekleştirildiği kamuoyunda en çok merak edilen sorulardan biri haline geldi.
Halktv.com.tr yazarı gazeteci Bahadır Özgür, ESK’nın 2023-2025 dönemine ait et ithalatı ve dağıtım bilgilerini ortaya çıkardı. Ortaya çıkan tablo, ithalat ve dağıtımın birkaç şirket üzerinde yoğunlaştığını gösteriyor.
3 yılda 93 bin ton et ithal edildi, 20,8 milyar lira ödendi
Verilere göre ESK, son üç yılda 7 farklı ülkedeki 9 şirketten toplam 92 bin 700 ton et aldı. Bu ithalat karşılığında ödenen toplam tutar 20.8 milyar lira oldu. İthalat yapılan ülkeler Polonya, Macaristan, Romanya, İtalya, Fransa, Belçika ve Ukrayna.
En çarpıcı detay ise ithalatın yarısının tek bir şirketten yapılması. Polonya merkezli Polonia Beef, 3 yılda 47 bin 900 tonluk et satışının karşılığında 10,4 milyar lira aldı. Şirketin ikinci büyük hissedarı ise bir Türk yatırımcı.
Onu 23 bin tonla Fransız şirket Groupe Bigard takip ediyor.
İthal etin yarısı 5-6 şirket üzerinden piyasaya sunuluyor
Kasap ve marketlere dağıtılan ithal etlerde de tablo benzer. ESK’nın İstanbul’daki kombinasından dağıtılan etlerin yarısından fazlası yalnızca 5-6 şirkete veriliyor. Toplamda 431 şirket ithal et alırken, büyük pay birkaç firmada toplanıyor:
Altun Gıda (Happy Center): 14.1 bin ton
Tarım Kredi Et Ürünleri AŞ: 11.6 bin ton
Ersan Alışveriş Hizmetleri (Kim Market): 6.8 bin ton
Özcan AŞ (Onur Market): 6.7 bin ton
Anpa Gross: 4.2 bin ton
Altunlar Gıda: 3.9 bin ton
Bicen Mağazacılık: 3.2 bin ton
Bu şirketler, ithal edilen etin yüzde 54’ünü piyasaya sürüyor. Geriye kalan 427 şirket ise toplam etin yalnızca yüzde 46’sını paylaştı.