TAKİPÇİLERİMİZE ÖNEMLİ NOT: Bu haberimiz Tarım Kredi Kooperatiflerinin başvurusu üzerine Ankara 8. Sulh Ceza Hakimliğinin 14 Ağustos 2020’de verdiği hukuksuz erişim engeli kararı ile yayından kaldırılmıştı. Ancak Anayasa Mahkemesi’ne yaptığımız başvuru haklı görülerek, erişim engeli kararı ile ilgili ihlal kararı verilmiştir. AYM’nin ihlal kararı üzerine haberimiz yeniden özgürlüğüne kavuşmuştur. AYM’nin haberimizle ilgili verdiği ihlal kararı Resmi Gazete’de 7 Ocak 2022’de yayımlanmıştır. AYM’nin kararına ulaşmak için tıklayın… Ankara 8. Sulh Ceza Hakimliğinin Değişik İş Ek Kararı için tıklayın... 

Hazineye ait tarım arazilerinin kooperatif ve birliklere kiralanmasını öngören Milli Emlak Genel Tebliği, bugün Resmi Gazete’de yayımlandı. Tebliğe göre, Hazineye ait tarım arazileri tarımsal üretim amacıyla kooperatif ve birliklere kiralanacak. Ancak tebliğde, kiralanan tarım arazilerinin kooperatif ve birliklerin çiftçi üyelerine kiraya verilemeyecek olması en önemli eksiklik olarak dikkat çekiyor. Kooperetif ve birlikler asli görevlerini bile yapamazken, kiraya verilecek Hazineye ait tarım arazilerinin işletmesinden çiftçi ortaklarının muaf tutulması manidar bulundu. 

20 YIL KİRALANABİLECEK 

İmar planı bulunmayan veya 1/5000 ya da 1/1000 ölçekli imar planlarında tarımsal amaca ayrılan Hazineye ait taşınmazlar sera ve jeotermal kaynaklı teknolojik seracılık faaliyetleri de dahil tarımsal üretim yapmak üzere tarımsal amaçlı kooperatifler, tarım satış kooperatifleri ve tarımsal üretici birlikleri ile bunların üst kuruluşlarına yirmi yıl süreyle doğrudan kiraya verilebilecek. 

Kiraya verilecek Hazineye ait taşınmazın ilk yıl kira bedeli, harca esas değerin yüzde biri kadar olacak. 

Yapılacak kiraya verme işlemlerinde geçici ve kesin teminat alınmayacak.

Mirasa konu tarım arazileri harç ve vergi ödemeden intikal ettirilebilecek! Mirasa konu tarım arazileri harç ve vergi ödemeden intikal ettirilebilecek!

TEKNOLOJİK SERA KURULABİLECEK

Kiracı tarafından talep edilmesi halinde, kontrol ekibinin uygun görüşü ve İdarenin izni ile Hazine taşınmazları üzerinde sera ve jeotermal kaynaklı teknolojik sera yatırımları ile tarımsal üretim için zorunlu olan; modern örtüaltı, topraksız tarımsal üretim gibi ihtiyaçlar için gerekli altyapı ve kiralama amacına matuf takılıp sökülebilir malzemelerle geçici nitelikte tesis, depo ve benzeri yapılar yapılabilecek.

KOOPERATİF VE BİRLİKLER TARIM ARAZİLERİNİ ORTAKLARINA KULLANDIRAMAYACAK

Tarımsal amaçlı kooperatifler, tarım satış kooperatifleri ve tarımsal üretici birlikleri ile bunların üst kuruluşları, kiraya verilen taşınmazları bizzat işletebilecekleri gibi bünyesinde bulunan kooperatiflere, birliklere, üst kuruluşlara ve sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip olduğu iştiraklerine Bakanlıkça izin verilmek suretiyle işlettirebilecekler. Bu durumda cari yıl kira bedeline ilave olarak düzenlenecek kira sözleşmesinden elde edilen gelirin, cari yıl kira bedelinden fazla olan kısmının yüzde ellisi Hazineye ayrıca ödenecek. 

KİRA SÜRESİ UZATILABİLECEK

Kira süresi sonunda yükümlülüklerini yerine getirdiği tespit edilen ve talepte bulunan kiracıların kira süresi, kontrol ekibinin uygunluk raporu ve yeniden bedel belirlenmek suretiyle Bakanlık izni ile uzatılabilecek.

KİRA SONRASINDA TARIM ARAZİSİ ESKİ HALİNE GETİRİLECEK

Kiraya verilen taşınmaz üzerinde ağaç veya fidan dikilmesi durumunda sözleşme sonunda taşınmazın eski haline getirilmesi gerekecek. Ancak sözleşmenin sona ermesi, feshi veya yeniden kiralama yapılmaması durumlarında ağaç veya fidanlar sökülüp götürülmezse bunlar için herhangi bir bedel, hak ve tazminat talep edilemeyecek.

KİRAYA VERİLEMECEY TAŞINMAZLAR

Özel kanunlar kapsamında kalıp kiralanması mümkün olmayan yerler ile 1/5000 veya 1/1000 ölçekli imar planlarında tarımsal amaç dışında ayrılan yerler ve Bakanlıkça belirlenen taşınmazlar kiraya verilemeyecek.Bu kapsamda kaldığı anlaşılan taşınmazların ilgili kurumlarca tahsisi veya devrinin talep edilmesi halinde yapılan sözleşmeler İdare tarafından tek taraflı olarak feshedilecek.

TAŞINMAZLARIN BELİRLENMESİ VE İLAN EDİLMESİ 

Kiraya verilebilecek Hazineye ait taşınmazlar, resen veya talep üzerine İdarece belirlenerek, bu taşınmazlara ilişkin bilgi ve belgeler Valiliklerce (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) Bakanlığa gönderilecek.

Bakanlıkça kiraya verilmesi uygun görülen taşınmazlar, İdarenin internet sayfasında ve uygun görülen diğer şekillerle otuz gün süreyle ilan edilecek. Bu taşınmazlara ilişkin bilgiler tarımsal amaçlı kooperatifler, tarım satış kooperatifleri ve tarımsal üretici birlikleri ile bunların üst kuruluşlarına duyurulmak üzere ilgili Tarım İdaresine de ayrıca gönderilecek.

Ayrıca, ilan edilen taşınmazlar ilgili belediye başkanlıkları, ticaret ve sanayi odaları ile ziraat odalarına da bildirilecek. İlan edilen bu taşınmazlardan köy ve belde sınırları içerisinde bulunanlar aynı süre içerisinde ilgili köy ve beldede uygun görülen vasıtalarla duyurulacak. 

KİRA İŞLEMLERİ NASIL OLACAK?

İdarece ilan edilen Hazineye ait taşınmazlar üzerinde tarımsal üretim yapmak üzere tarımsal amaçlı kooperatifler, tarım satış kooperatifleri ve tarımsal üretici birlikleri ile bunların üst kuruluşları, ilan süresi içerisinde İdareye başvuracak. 

İlan edilen taşınmaz için bir başvuru olması halinde, başvuruda bulunan kooperatif, tarım satış kooperatifi, tarımsal üretici birlik veya bunların üst kuruluşu hak sahibi olarak belirlenecek. 

Birden fazla başvurunun olması durumunda, yapılacak artırmada en yüksek katılım bedelini teklif eden tarımsal amaçlı kooperatif, tarım satış kooperatifi, tarımsal üretici birlik ya da bunların üst kuruluşu hak sahibi olarak belirlenecek. Katılım bedeli hak sahibinden bir defaya mahsus olarak tahsil edilecek ve bu bedel kira bedelinden mahsup edilmeyecek. İlk yıl kira bedeli ayrıca tahsil edilecek.

Hak sahipliğinin belirlenmesinden sonra bilgi ve belgeler Valiliklerce (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) Bakanlığa gönderilecek. Bakanlıkça hak sahipliğinin uygun görülmesi halinde, İdarece en geç on beş gün içerisinde hak sahibine; varsa katılım bedeli, kira bedeli, kira süresi, ödeme koşulları, bedelin yatırılacağı yer, sözleşme giderleri (vergi, resim, harçlar ve diğer giderler) tebligatla bildirilecek. 

Ayrıca, yapılacak tebligatta, tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içerisinde yükümlülüklerin yerine getirilmesi halinde sözleşme düzenleneceği belirtilecek. Süresi içerisinde yükümlülüklerin yerine getirilmesi halinde kira sözleşmesi düzenlenecek.

Bu Tebliğ kapsamında düzenlenen kira sözleşmelerinin notere tasdik ve tescili zorunlu olmayacak. 

KİRA BEDELİ NASIL BELİRLENECEK?

Taşınmazın ilk yıl kira bedeli, taşınmazın 492 sayılı Kanunun 63 üncü maddesinde yer alan harca esas değerin yüzde biri kadar olacak. Kira ve katılım bedeli peşin veya taksitle ödenebilecek. İlk yıl kira ve varsa katılım bedelinin taksitle ödenmesi halinde dörtte biri sözleşme imzalanmadan önce peşin olarak, kalanı ise aynı yıl kira dönemi içinde iki eşit taksitle veya yılı sonunda tek seferde ödenebilecek. Müteakip yıllar kira bedelleri ise aynı yıl kira dönemi içinde olmak kaydıyla üç eşit taksitle veya yılı sonunda tek seferde ödenecek. Taksitlere kanuni faiz uygulanmayacak. 

KİRA BEDELİ ÜST ÜSTE İKİ YIL ÖDENMEZSE FESHEDİLECEK

Üst üste iki yıllık kira bedelinin ödenmemesi halinde yapılacak tebligat ile otuz gün içerisinde bu bedellerin ödenmesi istenecek. Bu süre içerisinde de ödenmemesi durumunda; (Kiracının; fesih talebinde bulunması, kira dönemi sona ermeden faaliyetini durdurması, taahhüdünü sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi hallerinde İdarenin en az otuz gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın sözleşme İdarece tazminat alınmaksızın feshedilecek. Taşınmazın kiracı tarafından rızaen tahliye edilmemesi halinde, 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75 inci maddesi ile 19/6/2007 tarihli ve 26557 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre hasat sezonuna müteakip tahliye edilecek)

İkinci ve izleyen yıllar kira bedelleri, sözleşme günü itibarıyla Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım ÜFE – oniki aylık ortalamalara göre yüzde değişim) oranında arttırılacak. Bu bedelin genel beyan döneminde yeniden belirlenen bedelin altında kalması halinde, genel beyan döneminde belirlenen bedel esas alınacak.

Kira süresinin sona ermesi nedeniyle kiracısı tarafından yeniden kiralama talebinde bulunulan Hazineye ait taşınmazın yeniden eski kiracısına kiraya verilinceye kadar geçen süre içindeki kullanımı için, yeni sözleşmede öngörülen bedel üzerinden kullanım bedeli tahsil edilecek.

Kira sözleşmesi feshedilen, kira süresi sona erdiği halde yeniden kiralama talebinde bulunulmayan ve yeniden kiralanması talep edilip de kiraya verilmesi uygun görülmeyen taşınmazların tahliyeleri sağlanıncaya kadar geçen süre içindeki kullanımı nedeniyle ecrimisil takdir ve tahsili yapılacak.

Süresi içinde ödenmeyen kira, katılım ve kullanım bedelleri ile diğer alacaklara, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen oranda gecikme faizi uygulanacak. 

TAŞINMAZLARIN TESLİMİ 

Kiraya verilecek taşınmaz, İdarece sözleşme tarihinden itibaren on beş gün içinde üzerindeki muhdesat ve müştemilat da gösterilmek suretiyle mahallinde tanzim edilecek tutanakla kiracısına teslim edilecek. 

Teslim tutanağı iki nüsha olarak düzenlenecek. Tutanağın bir nüshası kiracıya verilerek, diğer nüshası ise dosyasında saklanacak. 

Kiracı, kiralama amacına uygun olarak en fazla altı ay içerisinde faaliyete başlamak zorundadır.

Teslim edilen taşınmazın üzerinde kiracı tarafından kiralama amacına, başvuruda belirtilen şartlara ve bu Tebliğ hükümlerine uygun olarak faaliyette bulunulması esas olacak. 

DENETİM NASIL YAPILACAK?

Yürütülen faaliyetlere ilişkin kontrol ekibi tarafından, başvuru şartlarına ve kira sözleşmesine uygun faaliyette bulunup bulunulmadığı yıllık olarak denetlenecek.

Kontrol ekibi tarafından gerçekleştirilen inceleme, tespit veya yıllık kontroller rapora bağlanacak. 

Bu raporda, başvuruda belirtilen faaliyetlere, kira sözleşmesinde belirtilen şartlara veya bu Tebliğ hükümlerine aykırılığın olup olmadığı ile bu aykırılıkların doksan günü geçmemek üzere verilecek süre ile giderilip giderilemeyeceği belirtilecek.

İdarece, kontrol ekibi raporunda belirtilen sürede aykırılıkların giderilmesi gerektiği kiracıya bildirilecek. Verilen süre içerisinde, aykırılıkların kiracı tarafından giderilmemesi halinde; (Kiracının; fesih talebinde bulunması, kira dönemi sona ermeden faaliyetini durdurması, taahhüdünü sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi hallerinde İdarenin en az otuz gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın sözleşme İdarece tazminat alınmaksızın feshedilir. Taşınmazın kiracı tarafından rızaen tahliye edilmemesi halinde, 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75 inci maddesi ile 19/6/2007 tarihli ve 26557 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre hasat sezonuna müteakip tahliye edilecek)

KİRALAMA AMACI DIŞINDA KULLANILAMAYACAK

Kiraya verilen taşınmazlar kiralama amacı dışında kullanılamaz, sera ve jeotermal kaynaklı teknolojik sera yatırımları hariç üzerlerinde hiçbir şekilde sabit yapı ve tesis inşa edilemeyecek. Ancak kiracı tarafından talep edilmesi halinde üretim için zorunlu olan; modern örtüaltı, topraksız tarımsal üretim gibi ihtiyaçlar için gerekli altyapı ve kiralama amacına matuf takılıp sökülebilir malzemelerle geçici nitelikte tesis, depo ve benzeri yapılar kontrol ekibinin uygun görüşü ve İdarenin izni ile yapılabilecek. Bu şekilde izin verilen yapılar, sözleşme bitiminde kiracı tarafından kaldırılır ve tahliye edilecek. 

Tarım İdaresi ve İdarece uygun görülen zamanlarda da ayrıca denetim yapılabilecek. 

PROTOKOL NASIL YAPILACAK? 

Hazineye ait taşınmazlar, tarımsal üretim yapmak üzere Bakanlık, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği arasında yapılan protokolle doğrudan kiraya verilecek.

KİRA SÖZLEŞMESİ DEVREDİLEMEYECEK VE SÖZLEŞMEYE ORTAK ALINAMAYACAK

Kira sözleşmeleri devredilemeyecek ve bu sözleşmelere ortak alınamayacak. Ancak kooperatif, birlik veya üst kuruluşların üye ve ortaklarında değişiklik olabilir.

İzinsiz devir yapılması veya ortak alınması halinde, sözleşme feshedilecek. 

Kiraya verilen Hazine taşınmazlarının tarımsal üretim amacıyla kullanılması zorunlu olacak. Amaç dışı kullanımın tespit edilmesi halinde tebligat yapmaya gerek kalmaksızın sözleşme feshedilecek. 

Kiraya verilen taşınmaza, kira sözleşmesinin sona ermesinden önce, kamu kurum ve kuruluşları tarafından; kamu hizmetlerinin yürütülebilmesi için zorunlu olarak ihtiyaç duyulması veya taşınmazın özel kanunlar gereğince değerlendirilmesinin talep edilmesi halinde, sözleşme İdarece tazminat alınmaksızın tek taraflı olarak feshedilebilecek. Kiracı hasat sezonu dikkate alınmak suretiyle yapılacak tebligatı takip eden on beş gün içerisinde taşınmazı tahliye edecek. 

Kiracının; fesih talebinde bulunması, kira dönemi sona ermeden faaliyetini durdurması, taahhüdünü sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi hallerinde İdarenin en az otuz gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın sözleşme İdarece tazminat alınmaksızın feshedilecek. Taşınmazın kiracı tarafından rızaen tahliye edilmemesi halinde, 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75 inci maddesi ile 19/6/2007 tarihli ve 26557 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre hasat sezonuna müteakip tahliye edilecek.