HABER MERKEZİ / Kahveci’nin verdiği bilgilere göre, Malatya ve Kayseri, Türkiye’nin kayısı üretiminin yaklaşık yarısını karşılıyor. Ancak her iki ilde de zirai don etkisinin %80 ila %90 seviyelerinde olduğu tahmin ediliyor. Bu durum, iç tüketimin yanı sıra kuru kayısı ihracatını da riske atıyor.
Üzüm üretiminde ön sıralarda yer alan Manisa’da da benzer bir tablo söz konusu. Türkiye’nin toplam üzüm üretiminin üçte birini gerçekleştiren ilde, don hasarının yine %80 ila %90 seviyelerinde olduğu bildiriliyor. Bu da kuru üzüm ihracatında önemli bir kayıp anlamına geliyor.
Elma üretiminin üçte birinin yapıldığı Konya, Karaman ve Niğde’de, don hasarının kesin boyutları henüz belirlenemese de, zararın %50 ve üzeri olabileceği muhtemel. Özellikle -10 derecenin altına düşen sıcaklıklar, meyve ağaçlarında kalıcı kurumalara neden olabilir.
Kiraz üretiminde de tablo endişe verici. Türkiye üretiminin yaklaşık yarısının yapıldığı bölgelerde, kirazın daha düşük sıcaklıklara karşı hassas olması nedeniyle, donun etkisi daha da ağır olabilir.
ÇİFTÇİ KESİN ZARAR GÖRDÜ!
Tarım Politikaları Uzmanı Ergin Kahveci, yaşanan don olaylarının ardından çiftçinin zarara uğradığını belirterek, “Zarar miktarı aşağı yukarı tahmin edilebiliyor. Bu noktada en azından üreticinin bakım, koruma ve yeni sezona hazırlık için ihtiyaç duyacağı işletme giderlerinin karşılanması gerekiyor. Aksi halde üretimde sürdürülebilirlik ve dış ticaret açısından ciddi sorunlar yaşanabilir” dedi.
Kahveci, donun etkilediği ürünlerin toplam ihracat değerinin 1,5 ila 2 milyar dolar seviyelerinde olduğunu vurgularken, bu durumun ülke ekonomisi açısından da risk oluşturduğunu ifade etti.
FİYAT ARTIŞI İÇİN ERKEN SPEKÜLASYONDAN KAÇINILMALI!
Kahveci, don haberlerinin ardından bazı ürünlerde fiyatların spekülatif biçimde yükseldiğine de dikkat çekti. Özellikle kuru kayısı fiyatlarının daha hasar tespiti yapılmadan 900 TL'nin üzerine çıkmasını eleştiren Kahveci, “Ortada daha ürün yokken fiyat artışı ahlaki değildir. Piyasanın sakin kalması, üreticiye destek olunması gerekir” ifadelerini kullandı.
