Tarım politikaları uzmanı Ergin Kahveci, yaptıkları bir çalışma sonucunda çiftçinin elektrik faturasını açıkladı. Kahveci'nin paylaştığı veriler, Türkiye’de tarımda kullanılan elektrik miktarı ile bunun üreticiye maliyetini çarpıcı şekilde ortaya koydu. Çiftçiler 2024 yılında tarımsal sulama ve üretim için 43,8 milyar TL elektrik faturası ödedi. Ancak bu devasa ödeme, toplam tarımsal ürün maliyetinin yalnızca %0,92’sine karşılık geliyor.
Kahveci’nin değerlendirmesine göre sorun, rakamlardan çok algıda saklı. Çünkü çiftçi bu gideri, mazotta olduğu gibi nakit ve düzenli şekilde ödediği için maliyet yükünü gerçekte olduğundan daha yüksek hissediyor. Bu nedenle tarımsal elektrik gideri çiftçi nezdinde %1,73’lük bir yük gibi algılanıyor.
Rakamlarla tarımsal elektrik
- Kullanım miktarı: 2024’te tarımda 12,46 milyar kWh elektrik tüketildi.
- Toplam tüketimde payı: Bu rakam Türkiye’nin toplam elektrik tüketiminin %4,32’si.
- Abone sayısı: Tarım sektöründe elektrik abonesi olan çiftçi sayısı 773 bin. Bu da toplam abone sayısının sadece %1,54’üne denk geliyor.
- Mevsimsel yoğunluk: Tarımsal elektrik kullanımının zirve yaptığı dönem ise sulama ihtiyacının arttığı Temmuz ve Ağustos ayları.
Görünenden daha ağır bir yük
Türkiye’nin toplam tarımsal üretim maliyetleri içinde küçük bir oranı temsil etse de, elektrik faturaları çiftçi için ciddi bir nakit çıkışı anlamına geliyor. Çünkü çiftçi açısından elektrik, tarlada ürünün maliyet kalemlerinden ziyade her ay cebinden çıkan somut bir para olarak algılanıyor.