Türkiye Ürün İhtisas Borsası (TÜRİB) Genel Müdürü Ali Kırali, ELÜS ve TÜRİB fiyat endeksleri üzerine vadeli işlem sözleşmelerin işlem göreceği bu piyasanın; çiftçiler, tüccarlar ve sanayicilere ürün piyasındaki risklerini yönetme fırsatı sunarken, finansal yatırımcılara ise portföylerini çeşitlendirecek yeni bir yatırım aracı sunacağını belirtti.
1 Ekim 2025 tarihinde piyasaya merkezi takas hizmeti verecek İstanbul Takas ve Saklama Bankası (Takasbank) ile birlikte gerçekleştirilen tanıtım toplantısında, piyasa katılımcılarına ile birlikte piyasanın işleyiş detayları ve yol haritasının aktarıldığını belirten Kırali, 2026 yılı Temmuz ayında devreye almayı hedefledikleri bu piyasa ile tarım piyasalarında öngörülebilirliğin artırılarak, Türkiye’nin bölgesel bir vadeli işlemler merkezi olma yolculuğunda kritik bir eşiğin aşılacağı değerlendirmesinde bulundu.
Kırali, bu açıklamayı Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu (TUSAF) tarafından, Çukurova Un Sanayicileri Derneği ve Güneydoğu Un Sanayicileri Derneği ev sahipliğinde 2–5 Ekim 2025 tarihleri arasında Gaziantep’te düzenlenen “Hasat Sonrası Genişletilmiş sektör değerlendirme toplantısında yaptı.
Vadeli İşlem Piyasası (VİOP) nedir?
Basit anlatımıyla, ürün veya finansal varlık için bir gelecek tarihli alım-satım sözleşmesi yapabilecek. Yani çiftçi, tüccar veya sanayici, fiyatların ileride çok artmasından ya da düşmesinden korunmak için bu piyasayı kullanabilecek.
Çiftçi açısından ne ifade eder?
Diyelim ki çiftçi buğday ekti. Hasat zamanı fiyat düşebilir diye korkuyor. Vadeli işlem piyasasında şimdiden buğdayını 3 ay sonrası için bugünkü fiyattan satma sözleşmesi yapabilir. Böylece fiyat riskini ortadan kaldırır.
Aynı şekilde sanayici de (örneğin un fabrikası), 3 ay sonra lazım olacak buğdayı bugünden sabit fiyattan alma sözleşmesi yapabilir.
Buradaki en büyük risk, yanlış beklentiyle yapılan işlem zarar ettirebilir.