Milli Gazete'den Sadettin İnan'ın haberine göre, tohumculuk sektöründe sayılarının az olmasına rağmen sektör hakimiyetini elinde bulunduran yabancı tohum firmalarına önemli bir kıyak geçildi. Tohum firmaları, bağlı oldukları alt birliğe her yıl yaptıkları ciroların binde 3 oranında komisyon ödüyordu. Bu komisyon oranı yapılan yeni düzenlemeyle birlikte binde 1'e düşürüldü. Yapılan düzenleme ile birlikte yabancı tohum firmaları, daha az komisyon ödeyecekler.
YABANCILARA ÖNEMLİ AYRICALIK
Resmi Gazete'de 28 Nisan'da yayımlanan, '7139 nolu Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'da tohumculuk sektörüne ilişkin önemli bir değişiklik yapıldı. Yapılan değişiklikle birlikte Türkiye'de faaliyette bulunan yabancı tohum firmalarına önemli bir ayrıcalık getirildi.
SEKTÖR İSTİYORMUŞ GİBİ GÖRÜNSE DE ASIL YABANCILAR İSTİYORDU!
Tohumculuk sektöründe uzun yıllardır tartışma konusu olan binde 3 komisyon oranı yapılan bu değişiklikle binde 1'e indirildi. Sektörün genel bir beklentisi olsa da komisyon oranlarının düşürülmesini en fazla yabancı firmalar istiyordu. Çünkü sayılarının az olmasına rağmen yüksek cirolarından dolayı en yüksek komisyonu yabancı firmalar ödüyordu.
TSÜAB'IN GELİRLERİ ÜÇTE İKİ DÜŞECEK
TÜRKTOB'a bağlı 7 alt birlik bulunurken, bu değişiklik en fazla TSÜAB'ın gelirlerini etkileyecek. TSÜAB'ın verilerine göre Türkiye'de 769 tohum firması var. Bu tohum firmaları içinde yabancı firmaların sayısı az olsa da en yüksek ciroyu bu firmalar yapıyor. Katma değeri yüksek mısır, ayçiçeği, şeker pancarı, pamuk, patates ve sebze gibi tohumlarda az sayıdaki yabancı tohum firmalarının önemli bir hakimiyeti bulunuyor. Sebze tohumu üretiminde yerli firmaların sayısı artsa da hala yabancı firmalar önemli bir paya sahip.
YABANCILAR DAHA ÇOK KAZANDIĞI İÇİN DAHA ÇOK KOMİSYON ÖDÜYORDU!
Yerli firmalar ağırlıklı olarak buğday tohum üretiminde varlık gösteriyorlar. Buğday tohumunun geliri de parasal değer olarak sanayi bitkisi tohumları ile kıyaslanamayacak derecede düşük. Tohumculuk kanununda yapılan değişiklik, 'sektör için' yapılmış gibi gösterilse de asıl 'az sayıda olan' yabancı tohum firmalarına büyük bir avantaj sağlayacak. Yabancı tohum firmalarının ödeyecekleri komisyon oranları düşürüldüğü için karlılık oranları daha da artacak.
TÜRKTOB'UN TALEBİ İLE ÇELİŞTİ!
Diğer yandan bu değişiklik, tohumculuk sektöründe 'yetki devri beklentisi' ile de büyük bir çelişki oluşturdu. Sektördeki alt birlikler, Bakanlık eliyle yürütülen tohumculuk faaliyetlerinin birliklere devredilmesini talep ediyordu. Ancak yetki devrinin yapılabilmesi için, alt birliklerin çiftçiye vereceği hizmetler için alt yapı çalışmalarını tamamlaması gerekiyor. Bunun için de birliklerin önemli bir bütçeye ihtiyacı var. Tohumculuk kanununda yapılan değişiklikle birliklerin geliri düşürülürken, yetki devri için gerekli olan bütçenin nereden karşılanacağı ise bir çelişki olarak görülüyor.
Sektörde, 2006 yılında çıkarılan Tohumculuk Kanunu'na yönelik birçok eleştiri bulunurken, sadece yabancı tohum firmalarının lehine olan bir düzenlemenin yapılması da manidar bulundu.
TÜRKTOB'DAN MANİDAR SAVUNMA!
Tohumculuk sektörünün çatı örgütü olan TÜRKTOB'un, tohumculuk kanununda yapılan değişikliği büyük bir sevinçle karşılaması dikkat çekti. Konuyla ilgili olarak yapılan açıklamada, “Uzun süredir sektörün gündeminde ve TÜRKTOB'un da yakından takip ettiği konuda son yasal değişikle tohumculuk sektörünün her alanında faaliyet gösteren yaklaşık 43 bin TÜRKTOB üyesinin beklentisi karşılanmıştır" denildi.
TARIMDANHABER
