Hasadın başladığı Doğu Akdeniz ve Çukurova Bölgesi'nde geçen yılın altında bir fiyatla piyasanın açılması üreticileri daha da endişelendirdi. Geçen yıl 15 Ağustos'ta mısır müdahale alım fiyatını kilo başına 68 kuruş açıklayan Toprak Mahsulleri Ofisi'nin bir an önce alım fiyatını açıklaması bekleniyor.

Toprak Mahsulleri Ofisi(TMO) üreticinin fiyat beklentisine henüz olumlu bir yanıt vermezken, 20 Ağustos itibariyle taahhütname karşılığı mısır alımına başladı. Konuyla ilgili TMO'dan yapılan açıklamada 20 Ağustos 2015 itibariyle ÇKS(Çiftçi Kayıt Sistemi) Belgesi olan üreticilerden rutubet oranı yüzde 14 ve altındaki mısırın taahhütname karşılığı alınacağı belirtildi. Açıklamada şu görüşlere yer verildi:

"2015 yılında ülkemiz mısır üretiminin bir önceki yıla göre yüzde 5,9 artışla 6,3 milyon ton olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. TMO; bugüne kadar mısır ekiliş durumu, bitki gelişimi, üretim durumu ve ürün maliyeti gibi birçok konuda çalışmalar yapmış ve elde edilen verileri bu alanda politika oluşturulmasında dikkate almıştır. Ülkemizde 2015 dönemi mısır hasadı Akdeniz Bölgesi'nde lokal olarak başlamış olup önümüzdeki günlerde hasadın yoğunlaşması beklenmektedir. Alımlar randevulu olarak yapılacaktır."

Üreticiye 3 seçenek sunuluyor

Toprak Mahsulleri Ofisi'ne taahhütname karşılığı mısır teslim eden üreticilere üç farklı seçenek sunuluyor. Müdahale alım fiyatın açıklandıktan sonra ürününü taahhütname karşılığı Ofis'e teslim eden üreticiler bu ürünlerini TMO'ya satabilecekler. İsterlerse ürünlerini geri çekebilecek veya emanet alıma dönüştürebilecek.

Yapılan açıklamada,taahhütname karşılığı mısır teslim edecek üreticilerin alım noktalarında herhangi bir zorlukla karşılaşmamaları için Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) bilgilerini güncellemeleri, randevularını mutlaka almaları, ürünlerini randevu gününde Ofis'e götürmeleri gerekiyor.

Hasat başladı fiyat yok

Doğu Akdeniz ve Çukurova Bölgesi'nde mısır hasadı başladı. Piyasada turfanda ürün için oluşan alım fiyatları çok düşük seviyelerde. Turfanda olarak nitelendirilen ürün kilosu 65 kuruştan alınıyor. Geçen yıl Toprak Mahsulleri Ofisi 15 Ağustos'ta alım fiyatını 68 kuruş olarak açıklamıştı. Geçen yıla göre üretimin 350 bin ton fazla olduğu düşünüldüğünde TMO'nun müdahale alım fiyatını açıklamaması üreticileri ciddi zarara uğratacak.

Üretim açığı azalıyor

Türkiye Ziraat Odaları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Şemsi Bayraktar, üreticinin mağdur olmaması için Toprak Mahsulleri Ofisi'nin bir an önce fiyatı ilan etmesi gerektiğini belirterek şu bilgileri verdi: “Bu yıl mısır rekoltesinin yüksek olması dolayısıyla üretim açığının fazla olmamasının ithalata çok fazla gerek duyulmayacağını gösteriyor.Bu da ülkemiz ihtiyacının daha çok yerli üretimle karşılanması anlamına gelmektedir. Nitekim yüzde 22 olan üretim açığı yüzde 14'lere gerilemiştir. Bu yıl artan üretimle bu oranın daha da aşağı düşmesi beklenmektedir. Üretimin artması bizler için sevindirici olmakla birlikte, artan üretimin bin bir emekle üretim yapan çiftçilerimizin refahına da yansıması, en büyük temennimizdir.

Ülkemizde ilk mısır hasadının yapıldığı Doğu Akdeniz ve Çukurova'da iklim şartlarının sıcak gitmesi hasadı erkene almıştır. Diğer taraftan mısır fiyatları Osmaniye-Merkez'de 64-65 kuruş, Osmaniye-Kadirli 'de 68 kuruş civarında seyrederken, TMO'nun 2014 yılı Müdahale Alım Fiyatı 68 kuruştur. TMO'nun, artan üretim maliyetleri, üretici karı gibi unsurları dikkate alarak belirleyeceği Müdahale Alım Fiyatını bir an önce açıklaması büyük önem arz etmektedir. Hasadın da erken başlamasıyla çiftçimizin gözü TMO'ya çevrilmiştir. Hasat edilen ürünlerin beklemesi halinde üründe yaşanacak kalite kayıpları üreticilerimizi mağdur edecektir. Mısır alım fiyatlarının TMO tarafından bir an önce açıklanmasını ve alımlara bir an önce başlamasını bekliyoruz."

Taahhütname karşılığı mısır alım uygulaması

Boş depo kapasitesi olan tüm iş yerlerinde (Geçici alım merkezleri de dâhil olmak üzere) taahhütname karşılığı mısır alımı yapılmaktadır.

Eski yıl mahsulü, canlı haşere (ambar zararlısı) ihtiva eden ve ithal mısırlar kesinlikle alınmamaktadır.

Rutubet oranı yüzde 14 ve altındaki mısırlar taahhütname karşılığı alıma tabi tutulmaktadır.

Üreticilerden ÇKS Belgesi'nde kayıtlı miktar kadar mısır alımı yapılmaktadır.

Taahhütname karşılığı bırakılan mısırlar, 15 takvim gününden önce iade edilmemektedir.

Taahhütname karşılığı alınan mısırın iadesi aynı miktarda yapılmaktadır.

Taahhütname karşılığı bırakılan mısırın iadesi hâlinde depo giriş tarihinden itibaren depolama, muhafaza, sigorta vb. masrafları karşılığı 0,1 TL/TON/GÜN+KDV depolama ücreti alınmaktadır.

Taahhütname karşılığı bırakılan mısırın TMO'ya satılması hâlinde depo kira ücreti alınmamaktadır.

Depo kira ücreti, mısır depoya girdiği tarihten geri çekildiği tarihe kadar olan (mısırın girdiği ve çekildiği gün dâhil) süreyi kapsamaktadır.

Mısırın emanete bırakılıp makbuz senedine dayalı kredi sistemi çerçevesinde bankadan kullanılan kredinin vadesinde geri ödenmemesi nedeniyle makbuz senedinin banka tarafından TMO'ya ciro edilmesi hâlinde; makbuz senedi üzerindeki tutardan yasal kesintiler ile depo giriş tarihinden itibaren depolama, muhafaza, sigorta vb. masrafları karşılığı 0,45 TL/TON/GÜN+KDV depo kira ücreti alınacaktır.

Mısırın geri çekilmeyerek herhangi bir nedenle TMO tarafından zorunlu peşin alıma tabi tutulması hâlinde; depo giriş tarihinden itibaren depolama, muhafaza, sigorta vb. masrafları karşılığı 0,1 TL/TON/GÜN+KDV depo kira ücreti alınacaktır.

Taahhütname karşılığı TMO'ya mısır bırakan üreticilerin müdahale alım fiyatının açıklandığı tarihten itibaren 10 takvim günü içinde mısırını geri alma, TMO'ya satma veya emanete bırakma hususlarında mısırın bırakıldığı TMO iş yerine müracaat etmeleri gerekmektedir. Belirtilen süre içerisinde müracaat edilmemesi halinde, 10 takvim günü sonunda taahhütname karşılığı teslim alınan mısırın tamamı belirlenecek olan emanet alım kuralları gereğince emanet alım işlemine tabi tutulacaktır.

2015 Dönemi randevu uygulaması

Toprak Mahsulleri Ofisi, 2015 dönemi taahhütname karşılığı mısır alımları randevulu olarak yapılıyor. TMO'dan yapılan açıklamaya göre, mısır alımlarında randevuyla ilgili uygulanacak usul ve esaslar ise şöyle:

1-) Taahhütname karşılığı mısır alımları tüm iş yerlerimizde randevulu olarak yapılmaktadır.

2-) Randevular; tüm iş yerleri için internet üzerinden “www.tmo.gov.tr" veya “www.randevu.tmo.gov.tr" adreslerinden; gerçek kişiler için T.C. kimlik numarası, tüzel kişiler için vergi numarası ile direkt olarak alınabileceği gibi Kurumumuz şube müdürlüğü ve ajans amirliklerine müracaat edilmek suretiyle de yine internet üzerinden alınabilmektedir. Telefonla randevu verilmemektedir.

3-) Randevu sisteminde; rutubet oranı yüzde 14 ve altındaki mısırlar için randevu alınabilecektir.

4-) Üreticilerin Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) bilgileri sistem tarafından otomatik olarak sorgulandığından ÇKS Belgesi'nde kayıtlı mısır miktarı kadar randevu verilmektedir.

5-) Üreticilerin, randevu almadan önce İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinden ÇKS bilgilerini güncellemeleri gerekmektedir.

6-) Randevular, iş yerinin günlük alım kapasitesine göre verilmektedir.

7-) Randevu alma aşamasında, ÇKS'de tanımlı bulunan ilçeye göre mısırın teslim edilebileceği iş yerleri otomatik olarak ekranda görüntülenmektedir.

8-) Üreticiler, asgari 5 ton için randevu alabilmektedir. Ancak ÇKS Belgesi'nde kayıtlı üretimi 5 tondan az olanlar veya ÇKS'de kayıtlı üretim miktarı 5 tonun üzerinde ve son randevu için kalan miktar 5 tondan düşük ise bir kez randevu alabilmektedir. (Örneğin; ÇKS'de kayıtlı üretim miktarı 14 ton olan bir üretici 6 ton + 6 ton olmak üzere 2 randevu almış olsun. Kalan 2 ton hakkı için sadece bir defaya mahsus olmak üzere 2 tonluk randevu alabilmektedir. 1 ton + 1 ton olarak 2 adet randevu alamamaktadır.)

9-) İçinde bulunulan gün için randevu alınabilmektedir.

10-) Ürün sahiplerinin, randevu tarihinde en geç saat 14.00'e kadar iş yerinde hazır bulunmaları gerekmektedir.

11-) Randevu alan mısır üreticileri TMO iş yerlerine günlük randevu miktarının en az %80'ini teslim etmek zorundadırlar. TMO iş yerlerine teslim edilen mısır miktarının randevu alınan miktarın yüzde 80'inden az olması ve bu durumun 5 kez tekrarlanması hâlinde, o üreticinin randevu alması engellenmekte ve ileri tarihler için aldığı randevular iptal edilmektedir.

12-) TMO'ya mısır teslim etmek isteyen üreticiler, 31 Aralık 2015 tarihine kadar randevu alabilmektedir.

13-) Randevu alarak iş yerlerine gelen üreticilerin mısırını herhangi bir nedenle TMO'ya teslim etmekten vazgeçmesi veya analiz neticesinde mısırının reddedilmesi durumunda; ürün analiz fişinde üreticilerin reddedilen mısır miktarı için tekrar randevu alabilmesi amacıyla TMO RED veya Üretici RED mutlaka yapılmaktadır.

14-) Randevular, randevu tarihinden bir gün önce saat 18.00'e kadar iptal edilebilmektedir.

15-) Üreticiler mısır teslim etmek üzere almış oldukları randevularına iki kez gelmemeleri durumunda; sistemden bir daha randevu alamamakta ayrıca daha sonraki tarihler için alınmış olan randevuları da iptal edilmektedir. Bu husus, ikaz olarak randevu sayfasında yer almaktadır.

16-) Randevular internet üzerinden iptal edilebilmektedir. Randevu iptali için iş yerine yapılan başvurularda ise kimlik fotokopisi ve dilekçe alınmaktadır.

17-) Pazar günleri alım yapılmadığından pazar günleri için randevu verilmemektedir.

18-) Alınan randevular başka bir kişi için kullanılamamaktadır.

19-) Alınan randevular ve randevu ile ilgili yaptırımlar ileriki tarihlerde TMO'nun alım politikası değişmesi hâlinde de geçerli olacaktır.

Türkiye mısır üretimi (TON)

2010 4.310.000

2011 4.200.000

2012 4.600.000

2013 5.900.000

2014 5.950.000

2015 6.300.000