Sezona günler kala rekolte ve fiyat tartışmaları yaşanan fındık pazara indi. 12 liralık sezon açılış fiyatı ile Cumhuriyet tarihinin rekoru kırıldı. En kaliteli üretildiği Giresun'da 17 Ağustos'ta pazara inen sezonun ilk 50 randıman ürünü 12 lira 16 kuruş, levant kalite 11 liradan, en çok fındığın üretildiği Ordu Ticaret Borsası'nda ise 11 lira 30 kuruş – 11 lira 50 kuruştan işlem gördü.
Fındık, serbest piyasada ise 11 lira 50 kuruş ila 12 liradan alıcı buluyor. Son yıllarda düşük rekolte nedeniyle fiyat artışları yaşanan fındık piyasası geçen sezon 10 liradan açılmış 22 liraya kadar yükselmişti. Fiyatlar yeni sezonun yaklaşmasına doğru ise 14-15 lira bandına oturmuştu. Toptancı piyasalarında 22 liraya kadar yükselen fındığın fiyatı tüketici rafl arında ise 50 liraya kadar yükselmişti. Fiyatların serbest piyasa koşullarında oluştuğunu belirten ve fındığın henüz pazara yeni yeni geldiğini kaydeden sektör temsilcilerinin ortak görüşü ise fiyatı arzın belirleyeceği.
Açılış fiyatı üretici için çok iyi
12 liralık fiyatı serbest piyasanın kendisi oluşturdu diyen Ulusal Fındık Konseyi (UFK) Başkanı Sebahattin Arslantürk de, “12 lira sektörde serbest piyasa şartları geçerli olduktan sonra gelen fiyattır. Biz başından beri söylüyoruz. Bırakın fiyatları piyasa koşulları oluştursun. Şu an piyasaya turfanda ürün geldi. Bu günkü fiyat çok iyi. Önemli olan bu fiyatın kalıcı olması. Burada üreticiye de büyük görev düşmekte. Ürününe sahip çıksın. Piyasaya arzı kontrollü yapsın. Önemli olan fiyatta sürdürülebirliliği sağlamak. Pazarlama açısından bir sıkıntımız olmaz” diye konuştu.
2015-2016 sezonunda 280 bin ton ihracat beklediklerini vurgulayan Arslantürk “Üreticinin bölgelere göre ortalama maliyeti 3 ila 5 lira arasında. Fındık üreticisine de büyük görev düşüyor. Kar marjını artırmak için gerekli altyapı yenilemeli. Verim ve kaliteyi ön plana çıkarmalı. Bunu sağlarlarsa bizde ihracatta sorun yaşamayız” dedi.
Arslantürk, fiyatta kalıcılığı sağlamak için sektör paydaşlarının lisanslı depoculuğa yönlenmeleri gerektiğini sözlerine ekledi.
Dış piyasada bu fiyattan alıcı yok
40 yıldır bu sektörde olduğunu kaydeden Karadeniz Fındık İhracatçıları Birliği (KFİB) ve Fındık Tanıtım Gurubu Başkanı (FTG) Edip Sevinç, henüz pazara inen ürünün çok düşük miktarda olduğunu ve fiyatlar hakkında konuşmanın çok erken olacağını söyledi. Dış piyasada bu fiyattan alıcıların olmadığını belirten Sevinç, “Rakiplerimizden İtalya ve Gürcistan'da fiyatlar çok düşük. Onlarda beklemede. Ya onlarda fiyatı yükseltecekler yada bu avantajlarını kullanarak rekabet güçlerini artıracaklar” diye konuştu. Özellikle bu yılki rekolte tahminlerinin 733 bin ton civarında olduğunu anımsatan Sevinç, sektör oyuncularının spekülatif söylemlerden uzak kalmaları gerektiğini sözlerine ekledi.
Fiyatı arz belirleyecek
Düzce'de fındığın kilosunun 11 lira 50 kuruştan alıcı bulduğunu belirten Düzce Ticaret Borsası Başkanı Nurettin Karslıoğlu da fiyatı konuşmak için henüz çok erken olduğunu, piyasa arzına göre fiyatları rayına oturacağını söyledi. Türkiye'nin geçen yıl 215 bin ton fındık ihraç ettiğini ifade eden Karslıoğlu, ihracatın bu yıl 250 bin tona çıkacağını sözlerine ekledi.
Üretici kazanırsa biz de kazanırız
Fiyatların arz talep orantısında oluşacağını kaydeden İstanbul Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Haydar Gören de, “Üretici kazanırsa bizde kazanırız. Geçen yıl sezon 10 liradan açıldı, 22 liraya kadar çıktı. Ürünü bu fiyattan kim aldı, kim sattı? Geçen yıl 2015 bin ton ihraç ettik bu yıl pazar çeşitliliğimizi artırarak daha çok ihracat yapacağız. 2015-2016 sezonunda 275-280 bin ton civarında ihracat bekliyoruz. ihracat rakamını Üreticini eline ne kadar çok para geçerse bizim işimize gelir. Sezon açılış fiyatının düşmemesi için elimizden gelen her şeyi yaparız. Önemli olan kaliteli ürünün piyasaya arzı” dedi. Bu yıl geçen yıldan daha iyi rekolte olduğunu vurgulayan Gören, üreticiden ürünü pazara yeteri kadar arz etmesini ve spekülatif söylemlere kanmamasını istedi.
VEYSEL AĞDAR / DÜNYA
