ÖZEL HABER

Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu'nda Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın 2016 bütçe görüşmelerinde bir konuşma yapan Temizel, teorik olarak tarım ürünlerinde atığın olmaması gerektiğini belirterek, “Eskiden kabuğundan çekirdeğine kadar her şeyin kullanıldığını gayet rahat bir şekilde bilirsiniz" dedi.

NARIN SUYU ÇIKARILIYOR AMA EN DEĞERLİ YERİ ATILIYOR

Sıfır atık ilkesine uyulmamasının en önemli nedeninin sınaiye üretim olduğunun altını çizen Temizel, “Örneğin narı nar suyuna işlenmek üzere veriyorsunuz, işleniyor, ondan sonra çıkan parçalarının tamamını atıyorsunuz" dedi.

Ürünün asıl değerlendirilmesi gereken yerinin atıldığını ve bundan dolayı ciddi ekonomik kayıplar yaşandığının altını çizen Temizel, 'sıfır atık ilkesi' konusunda şunları kaydetti:

“Burada asıl değerlendirilmesi gerekenin o atılan ürünler olduğunu kesinlikle ve kesinlikle göz ardı etmemeniz gerekiyor, kesinlikle. Domatesten salça yapıyorsunuz. Domates salçasından niye çekirdek ve kabuk kaldırılır, atılır, bilmem. Biz tam parçalar, olduğu gibi çekirdeğiyle kullanırdık eskiden domates salçasını, şimdi atılıyor.

LİKOPENİ ÇÖPE ATIYORUZ

Domatesin içerisinden atılan çekirdek ve kabuk domatesin en değerli yeridir Sayın Bakanım ve domatesin değerli olmasını sağlayan 'likopen' denen bir maddenin de barındırıldığı kısımlardır, attığınız andan itibaren onu atmış oluyorsunuz.

1 KG LİKOPEN, 100 KG SALÇADAN DAHA DEĞERLİ

Onu sağlıklı bir şekilde işleyebilirseniz, o çekirdekten likopen elde ederseniz 1 kilogram likopenden sağlayacağınız gelir 100 kilogram salçadan sağlayacağınız gelirden çok çok daha fazladır. İşte sıfır atık ilkesi olayı budur.

Narda da aynı şekilde; narın suyunu sıktınız, çekirdeklerini attınız. Hayır, narın çekirdeğini eğer değerlendirirseniz, eğer onun yağını çıkartırsanız narın çekirdeğinde bulunan 'punisik asit' denilen bir maddenin ki vücuttaki serbest radikallerin atılmasında kullanılıyor. Kilosuyla 100 kilogram, 200 kilogram nar satışından elde edemeyeceğiniz kadar gelir elde edersiniz. Dolayısıyla, tarımda sıfır atık ilkesi bu açıdan çok değerlidir"

KAYISI ÜRETİMİNDE DÜNYA 1'İNCİSİYİZ

Kayısı çekirdeğinden de örnek veren Temizel, konuşmasına şöyle devam etti: "Şimdi, bu ürünlerin sıfır atık ilkesiyle değerlendirilmesiyle ilgili olarak çok somut bir örnek vermek istiyorum sizlere değerli arkadaşlar. Kayısı üretiminde dünya 1'incisiyiz.

KURU KAYISIDAN 180-200 MİLYON DOLAR GELİR ELDE EDİYORUZ

Türkiye'de aşağı yukarı 700 bin ton civarında kayısı üretiliyor, bunun 200 bin tonunun yaş olarak tüketildiğini varsayıyoruz. 500 bin ton kayısı kurutuluyor, 500 bin ton kurutulmuş kayısıdan 105 bin ton kurutulmuş kayısı çıkıyor. Buradan elde ettiğimiz gelir 180-200 milyon dolar.

Peki, geriye kalan ürünleri ne yapıyoruz? Şimdilerde çekirdeklerle kayısı süsleyerek falan verilen kuruyemişvari şeyleri bir sınai ürün, üretim olarak düşünmüyorum.

KAYISIDAN ELDE EDİLEN GELİRİN İKİ KATI ÇEKİRDEĞİNDEN ELDE EDİLEBİLİR

Değerli arkadaşlar, kötümser rakamlara göre 500 bin ton kayısı kurusu sırasında aşağı yukarı 60 bin ton civarında da kayısı çekirdeği çıkıyor. 60 bin ton kayısı çekirdeğinden en kötümser rakamlara göre 30 bin ton, ben 20 bin ton kayısı çekirdeği içi çıkıyor diyorum, 20 bin ton kayısı çekirdeği içinden de neredeyse 9 bin ton kayısı çekirdeği yağı çıkıyor. 9 bin ton kayısı çekirdeği yağı nereden bakarsanız bakın -ki bizim kayısı yağlarımız çok kalitelidir- bizim kuru kayısıdan elde ettiğimiz gelirin tam 2 katına tekabül ediyor."

BIRAKIN DEĞERLENDİRMEYİ LİSTEYE BİLE ALMIYORUZ

Sıfır atık ilkesi konusunda yaşanan bir diğer çarpıklığa da dikkat çeken Temizel, şimdiye kadar sıfır atık ilkesiyle ilgili bir değerlendirme yapılmadığı için bu ürünlerin tarımsal ürün listesinde yer almadığına işaret etti.

Sıfır atık ilkesine göre ortaya çıkacak ürünlerin değerlendirilmesiyle ilgili bütün görevin Tarım Bakanlığı'na ait olduğunu ifade eden Temizel, şunları kaydetti: “Bu ürünlerin gıda olarak ya da gıda desteği olarak kullanılması tamamen Tarım Bakanlığının vereceği ruhsatlar ve izinlere bağlı bir olaydır.

Şimdiye kadar sıfır atık ilkesiyle ilgili olarak bir değerlendirme yapılmadığı sürece bu şekilde ürünün içerisinden çıkan çekirdeklerle ilgili olan kısımlar maalesef bizim tarımsal ürün listemizde yer almıyor.

NAR ÇEKİRDEĞİ YENİ TESCİL ETTİRİLDİ

Nar var, nar çekirdeği yoktu, bunu daha yeni tescil ettirdik.

HERKES KUŞBURNU ÇEKİRDEĞİNİN PEŞİNDE BİZDE LİSTEDE YOK

Kuşburnu var, kuşburnu çekirdeği yok. Sayın Bakanım, dünyada kuşburnu diye bir meyve tanınmıyor, o üstündeki pulpa 'Çekirdeğin korunması için' diyorlar, esas meyvesi kuşburnunun çekirdeği, onun içerisindeki retinoik asit peşinde herkes fakat kuşburnu çekirdeği Türkiye'de tarım ürünleri listesinde yok, dolayısıyla kuşburnu çekirdeğinden yapılacak olan ürünler burada değerlendirilemiyor."