Kuraklık ve döviz kurlarının sürekli yükselmesi hayvancılıkta üretimi neredeyse imkansız hale getirdi. Kuraklıktan dolayı arpa fiyatları buğday fiyatlarının da üstüne çıkarak 2800 liradan satılırken, döviz kurlarının yükselmesinden dolayı da fabrika yemleri günlük zamlanıyor. Artan yem fiyatları karşısında çiğ sütün 3.75 TL, kırmızı ette karkas kesimin ise 65 TL’de olması gerekirken, resmi çiğ süt fiyatları 2.90 lira, karkas kesim fiyatı ise 36 lirada bulunuyor. Bu fiyatlar karşısında bırakın üreticinin kar etmesini maliyetlerini bile karşılayamayacak duruma geldi. Bu duruma acilen müdahale edilmezse üretici resmen yem fiyatlarına yem edilecek. 

BAKANLIK GELEN TEHLİKEYE GÜNLERCE SEYİRCİ KALDI!

Milli Gazete'den Furkan Erten'in haberine göre, Türkiye bu yıl yaşanan kuraklıktan dolayı arpa ve buğdayda büyük bir rekolte kaybı yaşayacak. Buğdayda yaklaşık 5 milyon ton, arpa da ise 4 milyon ton rekolte kaybı yaşanacağını bugün artık herkes kabul ederken, Bakanlığın gelen tehlikeye karşı haftalarca seyirci kalması manidar karşılanıyor. Rekolte kaybını tam anlamıyla tespit ederek ona göre tedbir alması gereken Bakanlık buğdayda 1 milyon ton rekolte kaybı yaşanacağını öngörüyordu. 

Ülke hayvancılığında büyük kriz! Yem fiyatlarına acilen müdahale edilerek üreticiye gerekli destek verilmezse, Türkiye süt ve et üretiminde büyük bir darbe yiyecek. Üreticiler artan yem maliyetlerinden dolayı ahır ve işletmesindeki hayvanlarına bakamayacak duruma geldi. 

CUMHURBAŞKANININ AÇIKLADIĞI FİYATLARIN BİLE PİYASAYA HİÇ BİR ETKİSİ OLMADI!
Yaşanan kuraklığın faturası gittikçe ağırlaşırken, arpa ve buğday fiyatları da aldı başını gidiyor! Kuraklıktaki rekolte kaybına bir de döviz kurlarında artış eklenince Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanan taban fiyatların piyasada hiçbir karşılığı kalmadı. Buğday alım fiyatı 2250 TL olarak açıklanırken, piyasada buğday fiyatları 2700 liraya kadar çıkarken, arpa fiyatları ise buğday fiyatlarının bile üstünü çıkmış durumda. TMO’nun arpa alım fiyatı 1750 TL olarak açıklanmasına rağmen arpa fiyatları 2750-2800 TL bandında seyrediyor. Diğer yandan döviz kurlarındaki artıştan dolayı fabrika yemlerine de artık günlük zam gelmeye başladı. Sadece son 4 ay içinde besi ve süt yemlerinde yüzde 35 ile 40 arasında fiyat artışı yaşanırken, bu durum ülke hayvancılığını ciddi anlamda tehdit etmeye başladı. 

YEM FİYATLARI GÜNLÜK ZAMLANIRKEN ÜRETİCİ SÜTÜNÜ SUDAN UCUZA SATIYOR! 

Geçmişte yem fiyatlarına aylık zam yapılırken, son dönemde artık günlük zam geliyor. Hayvancılığın en önemli girdisi yem fiyatları olmasına rağmen üretici ürettiği sütünü Gıda Komitesi’nin telkinleriyle Ulusal Süt Konseyi tarafından belirlenen fiyata bile satamıyor. En son çiğ süt fiyatları 2.90 TL olarak açıklanırken, süt sanayicisinin baskılarıyla üretici sütünü 2.80 liraya ancak satabiliyor. 

SÜT ÜRETİCİLERİ MERKEZ BİRLİĞİ BAŞKANI KESKİN: BU ŞARTLARDA ÜRETİCİ ÜRETİMİNİ DEVAM ETTİREMEZ! 

Türkiye Süt Üreticileri Merkez Birliği Başkanı Tevfik Keskin, yem fiyatları karşısında süt üreticisinin artık dayanacak gücünün kalmadığını belirterek, hükümetin acilen bu fiyatları müdahale etmesini istedi. 1 kg sütün üretim maliyetinin 3.13 lira olduğunu ancak üreticinin sütünü Ulusal Süt Konseyi tarafından belirlenen 2.90 liraya bile satamadığına dikkat çeken Keskin, “Bu şartlar altında üretimin sürdürülmesi mümkün değil. Acilen hem yem fiyatlarına hem de süt fiyatlarına müdahale edilmesi gerekiyor” dedi. Süt sanayicisine de tepki gösteren Keskin, “Bu zor dönemde üreticinin elinden ucuz süt almak isteyen sanayiciye biz de artık süt vermeyeceğiz. Bu sanayicileri teker teker tespit ederek, bunlara verilen sütleri durduracağız. Gitsinler kimden alırlarsa alsınlar” tepkisinde bulundu. 

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’IN AÇIKLADIĞI ALIM FİYATLARINA TARIM KREDİ BİLE UYMADI! 

Hububat taban fiyatları geçen yıla göre yüzde 36 artışla buğdayda 2250 TL, arpada ise 1750 TL alım fiyatı açıklanırken, sözde yüksek açıklandığı belirtilen TMO’nun alım fiyatlarının piyasada hiçbir karşılığı olmadı. Borsalarda buğday fiyatları 2700 TL’ye kadar çıkarken, arpa fiyatları ise aldı başını gitti. Borsalarda arpa fiyatları 2800 TL’ye kadar çıkarken, Tarım Kredi Kooperatifleri bile Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanan alım fiyatlarının çok üstünde bir fiyatla ortaklarından arpa almaya başladı. Tarım Kredi Kooperatifleri, sosyal medya hesaplarından yaptığı duyuru ile arpayı 2300 TL’den alacağını duyurdu. Bu durum yem piyasasında yaşanan krizin boyutunu gözler önüne serdi. 

FİYATLAR NEDEN YÜKSELİYOR?

Yaşanan kuraklık bu yıl arpa ve buğdayda ciddi bir rekolte kaybına neden olurken, bu durum iç piyasada fiyatların açıklanan alım fiyatlarının çok üstünde seyretmesine neden oldu. Tarım ve Orman Bakanlığı yaşanan kuraklığa günlerce sessiz kalırken, hasatla birlikte kuraklığın acı faturası da giderek ağırlaştı. Kuraklığın başlangıçta sadece kuru tarım yapılan alanlarda, sınırlı bir kesimde etkili olduğu ve ciddi bir rekolte kaybına neden olmayacağı belirtilmesine rağmen gelinen noktada durumun hiçte öyle olmadığı ortayı çıktı. 

BAKANLIK BUĞDAYDA REKOLTE KAYBINI 1 MİLYON TON OLARAK BEKLİYORDU!

Kuraklık tehlikesi kendisini göstere göstere gelmesine rağmen Tarım ve Orman Bakanlığı çiftçinin sahadaki çığlığını haftalarca duymazdan gelmişti. Kuraklığın Güneydoğu Anadolu Bölgesinde belirli illerde etkili olduğu ve yaklaşık 1 milyon ton gibi bir rekolte kaybına neden olacağı açıklanırken, gelinen noktada buğdaydaki rekolte kaybının 5 milyon tona kadar çıkabileceğini artık herkes kabullenmiş durumda. Diğer yandan arpadaki rekolte kaybı hiçbir şekilde konuşulmazken, kuraklıkta en büyük ürün kaybı arpada yaşanacak. Geçen yıla göre arpadaki rekolte kaybının yüzde 50’leri bulacağı kesinleşmiş gibi.  Geçen yıl arpa rekoltesi yaklaşık 8 milyon ton olarak gerçekleşirken, bu yıl kuraklıktan dolayı rekoltenin 5 milyon tonun altına düşmesi bekleniyor. 

TÜRKİYE YEMDE YÜZDE 55 DIŞA BAĞIMLI 

Kuraklıktan dolayı yaşanacak rekolte kaybından dolayı içi piyasada buğday ve arpa fiyatları yükselirken, diğer artan döviz kurları da yem fiyatlarını sürekli artırıyor. Yem hammaddesinde Türkiye’nin yarı yarıya ithalata bağımlı olması yem fiyatlarının da döviz kurlarından bire bir etkilenmesine neden oluyor. Resmi rakamlara göre %45-50 dolaylı olarak %55-60 oranında dışa bağımlı olan karma yem sektörü artan döviz kurundan direkt olarak etkileniyor. 

DÖVİZ ARTTIKÇA YEM FİYATLARI ZAMLANIYOR

Besi Yemleri, Süt Yemleri, Etlik Piliç ve Yumurta yemlerinin imalatında en çok kullanılan ve en çok ithal edilen hammaddelerin son 5 yıldaki ortalama birim fiyatlarını incelendiğinde birim fiyatlardaki artışın en büyük nedeninin döviz kurundaki artışın olduğu açıkça görülüyor. 2021 Haziran ayındaki hammadde fiyatlarındaki artışı bir önceki yıla göre mukayese edilecek olursa; Mısırda %108, Arpada %100, Soya Küspesinde %60, Buğday Kepeğinde %91, Yüksek Protein Ayçiçeği Küspesinde %81, Mısır DDGS %85 ve Yüksek Protein Pamuk Tohumu Küspesinde %109 oranında bir yılda artış olduğu ortaya çıkıyor. Yine 2021 Haziran ayındaki karma yem fiyatlarındaki artışı bir önceki yıla göre karşılaştırıldığında Besi Yemlerinde %66,5, Süt Yemlerinde %72, Yumurta Yemlerinde %84 ve Etlik Piliç Yemlerinde %77,5 oranında artış olduğu görülüyor. 

ARADA BÜYÜK BİR UÇURUM VAR! 

Hayvancılık işletmelerinde giderlerinin %70-75 inin besleme giderleri oluştururken, buna karşılık et/yem, süt/yem ve yem/yumurta paritesindeki düşüş üretici ciddi anlamda tehdit ediyor. Yem fiyatları ile kırmızı et ve çiğ sütte parite artık işlemez hale geldi. Mevcut şartlarda üreticinin üretimini sürdürebilmesi için çiğ süt fiyatlarının 3.75 TL, kırmızı et karkas kesim fiyatlarının ise 65 TL seviyesinde olması gerekiyor. Ancak en son Ulusal Süt Konseyi tarafından çiğ süt fiyatları 2.90 TL olarak açıklanırken, kırmızı ette karkas kesim fiyatları ise ESK tarafından 36 TL olarak uygulanıyor.