Geniş bir baş ve fırlayan sırt kısmının görünüşünden dolayı “Ekin Kambur Böceği" olarak adlandırılmıştır. Bu böceğe “ekin kurdu"da denilmektedir.

Hasada yakın günlerde başak danelerini, ekimde ise toprak altındaki daneleri kemirerek zararlı olurlar.Yılda 1-2 döl verirler.

Larva 3-3.5 cm uzunluktadır. Baş ve sırt kısmında kahverengi lekeler vardır. Yumurtası beyaz renktedir.

İlkbaharda yaprak ve sürgünleri yiyerek zararlı olurlar.

Ergini 1.5 cm uzunlukta, sırt kısmı donuk siyah renkte, karın kısmı, açık kahverengi renktedir.

Ekin Kurdu (Zabrus Spp) 'nun buğday'daki zararı

Konukçuları

Buğday • Arpa • Çavdar • Yulaf (Nadiren)

Hububatta ortalama %10-30 zarar yapar,

Mücadele yapılmadığında zararı %100'e ulaşabilmektedir.

Zarar oranı, toprak tipine (kumsal ve kepir toprakları sever), kardeşlenmeye, ürün rotasyonuna (münavebe) ve toprak rutubetine bağlı olarak değişir.

Sonbahar ayları ılık ve yağışlı geçtiğinde kendini daha fazla göstermektedir.

Zararı

Esas ana zararı larvalar yapmaktadır.

Larvaları, ekinlerin kök ve yapraklarını kemirmekte ve yaprakları toprak içine çekerek sadece damarlarını bırakmaktadır.

Tarlada öbek öbek boşluklar veya sıralarda eksilmeler meydana gelmektedir.

Bir larva hayatı boyunca 25-30 bitkide zarar yapabilmektedir.

İlkbaharda gelişen 3.dönem larva sonbahardaki 1.dönem larvanın 10 katı kadar bitki yemektedir.

Larvalar kışın soğuk günlerinde toprağın 40-60 cm. derinliğinde uyuşuk vaziyette kalmakta havaların ısınması ile zararına devam etmektedir.

Zararın Tanınması

Saç yumağı gibi kalan yapraklar zabrus zararının tipik belirtisidir.

Tarlada öbek öbek boşluklar veya sıralarda eksilmeler meydana gelmektedir.

Üreticiler bu zarar şeklini bazen don zararı veya soğuk vurması ile karıştırabilirler.

Ergin ekin kurdu sonbaharda ekilen taneleri yemekte yazın ise başaklar üzerinde beslenmektedir.

Zararlı genellikle gündüz bitkilerin veya toprak keseklerinin altında saklanmakta, gece beslenmektedir.

Erginler sonbaharda çiftleştikten sonra yumurtalarını toprağın 15-20 cm derinliğine bırakmaktadır.

Yumurta bırakıldıktan 2-3 hafta sonra, sıcaklığa ve toprak rutubetine bağlı olarak larvalar çıkmaktadır.

Larvalar sonbaharın ılık geçen günlerinde beslenmekte soğuk kış aylarında toprağın 40-60 cm altında uyuşuk vaziyette kalmaktadır.

Kültürel Mücadele

Çapa bitkisi ile münavebe

Nadasa bırakılan tarlaların sürülmesi.

Kabarmış tarlaların sıkıştırılması, böceğin hareket kabiliyetini azalttığı için yararlı olmaktadır.

Yapılması Gerekenler

Ekimden 20-30 gün önce yapılacak bir toprak işlemesi böceğin ergin ve yumurtalarına yok edecektir.

Erken ekim.

Kışa bitki ne kadar kuvvetli girerse zabrus'dan o kadar az etkilenmektedir.

Sık ekim.

Kimyasal Mücadele

a) Tohum ilaçlaması

Mutlaka yapılmalıdır.

b) Yüzey ilaçlaması

Yüzey ilaçlaması, larva zararının bölgelere göre belirgin bir şekilde görüldüğü geç sonbahar yada erken ilkbaharda yapılır. Tarlalar kışın da kontrol edilmeli zarar devam ediyorsa yüzey ilaçlaması yapılmalıdır. İlaçlama metrekarede 1+ larva veya 5+ yenik bitki görüldüğünde, hava sıcaklığının 10 derecenin üzerinde olduğu zaman yapılmalıdır.

KAYNAK: Özden Güngör Ziraat Mühendisleri Odası Genel Merkez Yönetim Kurulu Başkanı