Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarım Reformu Genel Müdürlüğü, Arazi Toplulaştırma ve Tarla içi Geliştirme Daire Başkanlığı tarafından düzenlenen Arazi Toplulaştırma Projeleri Bilgilendirme ve Değerlendirme toplantısı Antalya'da gerçekleştirilen açılış töreni ile başladı.
TOPLULAŞTIRMA SOSYOLOJİK BİR HUSUS
Açılışta bir konuşma yapan Tarım Reformu Genel Müdürü Dr.Gürsel Küsek, toplulaştırma ile ilgili çalışmaların sosyolojik boyutuna dikkat çekerek bu iş ile ilgili çalışacak kişilerin iletişim becerilerinin iyi olması gerektiğine işaret etti.
Arazi toplulaştırması ile ilgili yapılan toplantıların ülke bazında eşgüdüm ve birlikteliğin sağlanması açısından önemli olduğunu kaydeden Küsek her yıl düzenlenen toplantılar ile durum değerlendirmesi yapıldığını aktardı.
Genel Müdür Küsek şunları kaydetti: "Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Teşkilatı FAO ile Türkiye ortaklığında kırsal kalkınma nasıl sağlanır düşüncesiyle çalışma yapılmış. Arazinin parçalı olması, bir çiftçinin birden çok parseli olması, yolu olmaması, 4 mevsim geçişe izin vermeyecek ölçüde kötü olması sorun olarak ortaya koyulmuş. Böyle bir yapıda rekabet edilebilir bir üretimin mümkün olmadığı, bu sorunun ortadan kaldırılması gerektiği ve ardından ikinci aşama olarak bitkisel ve hayvansal üretimde geliri artırıcı tedbirlerin uygulanması gerektiği gündeme alınmış. Ancak 2002 yılına kadar toplulaştırma çalışmaları fazlaca yaygınlaştırılamamış. Sadece çok kısıtlı ve dar bir alanda, 450 bin hektar alan toplulaştırılmış. Ancak, 2009 yılından sonra her yıl 1 milyon hektar arazinin toplulaştırma kapsamına alındı. Hedefimiz 14 milyon hektar arazinin toplulaştırılması".
GELİŞMİŞ ÜLKELERİ YAKALADIK
Türkiye'nin Meyvecilikte, seracılıkta, su ürünlerinde tohum üretiminde gelişmiş pek çok ülkeyi yakaladığın kaydeden Küsek şöyle devam etti; "2002 yılında 23 milyar dolar olan tarımsal hasıla 61 milyar dolara yükseldi. Tohumculukta, arıcılıkta seracılıkta önemli gelişmeler yaşandı. Birim alandan elde edilen verim pek çok gelişmiş ülke ile aynı. Hollanda'da bir inekten 30-35 litre süt alınırken bizde de durum aynı. Meyvecilikte, seracılıkta, su ürünlerinde tohum üretiminde gerçekten Türkiye gelişmiş pek çok ülkeyi yakaladı. Avrupa'nın en büyük tarımsal hâsılasını elde eden ülkeyiz. Son on yılda üretim ile ilgili olarak çok ciddi ve önemli mesafeler kat edilmişken tarımsal alt yapının geliştirilmesi ile ilgili olarak aynı düzeyde gelişme kaydedilmemiş. Tarımsal hasıladaki büyüme ise üreticinin gelirine aynı oranda yansımamış, mevcut alt yapı nedeniyle üretici şehirlere göç etmiş veya farklı iş kollarına yönelmiş".
MEVCUT ARAZİ YAPISI SORUNU ÇÖZÜLMELİ
Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı 2.2. milyon çiftçi bulunduğuna ve mevcut çiftçilerin 40 milyon kişiye ait araziyi kullandığına işaret eden Küsek, üreticilere 10 milyar destekleme ödemesi yapıldığını ancak verilen desteklerle belirli bir noktada faydalı olunabildiğini asıl olanın mevcut alt yapı sorununu çözmek olduğunu kaydetti. Küsek şöyle devam etti; "Araziler parçalı, küçük ve üretici toplama arazide üretim yapıyor. Arazi kendine ait olmadığı için yatırım yapamamakta. Öyle bir mülkiyet yapısı var ki hem araziyi kullanan hem de kullanmayan mağdur durumda. Bu mülkiyet yapısındaki bozukluk çözülmek zorunda. Bu Türkiye'nin çözmesi gereken en önemli sorun".
ALT YAPIMIZI İYİLEŞTİRMEK ZORUNDAYIZ
Bakanlık olarak yeniden yapılanma ile birlikte üç temel noktada çalışmaların yürütüldüğünü aktaran Küsek, "Burada ilk ayağı gıda ile ilgili yapılan çalışmalar, ikincisini yetiştiricilik, üçüncüsünü ise alt yapı ile ilgili çalışmalar oluşturmakta. Türkiye'nin önümüzdeki on yıl içerisinde tarım ajandasının en üst sırasında alt yapının iyileştirilmesi olacak. Alt yapıdan kasıt sadece arazi alt yapısı değil. Örgütlenme, sulama, tarım sigortaları alt yapısı gibi hususlar da bu kapsamda. Bu salonda bulunanlarda bunun birer çekirdek yapısı. Her şey insanla mümkün, insan olmadan hiçbir şey yapamazsınız. Türkiye'nin toprak haritalarını şu anda yenilemeye çalışıyoruz. Bu haritanın nasıl hazırlandığını bilen, sorunları bilen insanımız yoksa sadece bu haritanın varlığı bir çözüme ulaştırmaz. İnsan kaynağını oluşturmak durumundayız. Aksi halde sorunu çözemeyiz. Yetişmiş insan gücü önemli. Önümüzdeki dönemde hedefimiz bu insan kapasitesini oluşturmak. Bu yönde eğitim çalışmaları yapılacak" diye konuştu.
İLETİŞİM BECERİSİ VE SOSYOLOJİ BİLGİSİ ÇOK ÖNEMLİ
Küsek şöyle devam etti; "Yol, sulama kanalı vb. faaliyetleri yürütüyoruz. Bu noktada bu işi yürüten personelin kısmen de olsa teknik bilgiye sahip olması ve yasal mevzuatı biliyor olması gerekli. Teknolojiyi de biliyor, orta düzey üzeri bilgisayar programı kullanıyor olmalı. Aynı zamanda iletişim yeteneği olmalı. Her ne kadar fiziksel iş yapıyor olsanız da sahada yaşanan sıkıntılarda karşı tarafa uygun bir üslup ve koşulları da göz önüne sererek konuyu anlatmanız gerekli. Burada iletişim becerisi devreye girmekte. Öncelikle bir farkındalık oluşturmalıyız. Bu işi neden yapıyoruz gereklilikleri neler bunu iyi izah etmeliyiz. Çok iyi sosyoloji bilmek durumundayız. Kırsal altyapının iyileştirilmesi ile ilgili işler birçok bilim dalını kesiştirmekte ve aynı platformda kullanılmasını gerektirmekte.
TOPLULAŞTIRMA CİDDİ BİR İŞ
Küsek, GAP bölgesindeki toplulaştırma ile ilgili örneği veren Küsek, "O bölgedeki toplulaştırma için 1.1 milyar dolar harcandı. 18 bin kilometre yol açıldı. Bin köyün kanalizasyonu yapıldı. İçme suları onarıldı. Dolayısıyla o bölgeye çok önemli katkı sağlandı. GAP'ta yapılan bir destandı. 65 bin hektarda kapalı drenaj yaptık. O bölge artık tuzlanmayacak. 22 bin hektar arazide ot binmezken dekara 500 kilogram pamuk alınmakta. GAP'tan pişman değiliz ama kalite olarak o kalite ile toplulaştırmayı yapamayız. Toplulaştırma ciddi bir iş. Bütün firmalar buna göre kendisini yapılandırmak zorunda. Devletle birlikte özel sektörün de kendini geliştirmesi gerekli" dedi.
TOPLULAŞTIRMANIN DÖRTTE ÜÇÜ SOSYAL, DÖRTTE BİRİ TEKNİK BİR HUSUS
Tarımsal altyapıyı iyileştirme için toplulaştırmanın şart olduğuna dikkat çeken Küsek, " Üretimle ilgili konularda belirli bir aşamaya gelindi ancak tarımda daha ileri noktalara gelebilmek için bu konuyu çözmeliyiz. Bu kültürü oluşturmak zorundayız. Bu işin neden bu kadar önemli ve gerekli olduğunu anlatmak durumundayız. Toplulaştırmanın dörtte üçü sosyal, dörtte biri teknik bir husus. Dünyadaki her şey algıyla başlar. Algı, bütün bilimlerden önde gelmekte. Algı yönetimi önemli" şeklinde konuştu.
Önümüzdeki 20 -30 yıl içinde arazi toplulaştırma ile ilgili çok önemli bir pazar oluşacağını kaydeden Küsek, Türkiye'nin bunu iyi değerlendirmesi ve iyi kalitede yapması halinde, iş gücü ücreti avantajı ile yurt dışında da önemli çalışmalar yapma fırsatı bulabileceğini söyledi.
Türkiye'nin en önemli sorunlarından birinin arazilerin parçalı ve dağınık yapıda olması olduğunu aktaran İl Müdürü Ahmet Dallı, toplulaştırma çalışmalarının çok önemli olduğuna işaret etti. Dallı, toplantı ile ülke genelinde yürütülmekte olan çalışmaların değerlendirileceğini ve bu açıdan oldukça faydalı olacağına inandığını söyledi.
Şirketin 1969 yılında kurulduğunu belirten Tümaş Mühendislik, Mimarlık ve Müşavirlik Anonim Şirketi Yön.Kur. Başk. Fehmi Zafer Heperler, yüzde 49'u kamuya ait kamu disiplini ile çalışan özel sektör çabukluğuyla hareket eden bir firma olduklarını söyledi.
Arazi Toplulaştırma İşi Yapan İş Adamları Derneği (ATİYAD) Başkanı Ali Demirok " Bizler bu işleri yapan firmalar olarak başlangıçta üstesinden gelebilir miyiz düşüncesiydik. Geçen 6 yılsonunda geriye dönük baktığımızda kurumun önderliği ve firmaların çalışmaları ile çok ciddi bir yere gelindi. Bu bizler için de son derece gurur verici. Eksikliklerimiz elbette var bu toplantı ile de bu konuları tartışma fırsatı bulacağız" dedi.
Beş gün sürecek toplantıda arazi toplulaştırma süreçleri, tarım veri konsolidasyonu, müşavirlik ve kontrol hizmetleri, il müdürlükleri proje değerlendirme çalışmaları ele alınacak.
Toplantıya Tarım Reformu Genel Müdürü Dr.Gürsel Küsek, Antalya il Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Ahmet Dallı, 57 İl Müdürlüğünün Tarımsal Alt Yapı ve Arazi Değerlendirme Şube Müdürleri, teknik personel, müşavir firma ile Arazi Toplulaştırma İşi Yapan İş Adamları Derneği yetkilileri katıldı.
