Bayraktar, yaptığı açıklamada, genellikle kıraç arazide üretimi yapılan buğdayda son 10 yılda gerçekleşen verim artışının, buğday üretimine önemli katkıda bulunduğunu belirtti. Son 10 yılda ekim alanlarında görülen yüzde 7,33 azalmaya rağmen üretimdeki yüzde 13'lük artışın verim artışından kaynaklandığına dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:

Verimdeki artışın en büyük sebeplerinden biri sertifikalı tohum kullanımıdır. Bu dönemde, ekmeklik buğdayda ortalama verin yüzde 18,6, makarnalık buğdayda yüzde 38,8 arttı. 2006 yılında ekmeklik buğdayda dekar başına 237 kilogram olan verim, 2015 yılında 281 kilograma, makarnalık buğdayda 232 kilogram olan verim, 322 kilograma yükseldi. Dekar başına, ekmeklik buğdayda verim 44, makarnalık buğdayda 90 kilogram arttı.

Dekar başına toplam buğday verimi 2006-2015 döneminde yüzde 21,6 artışla 236 kilogramdan 287 kilograma çıktı. Bu verim daha da artırılmalıdır. Dünya ortalama buğday verimi dekara 327 kilogramı bulmaktadır. Gelişmiş ülkelerde buğday verimi dekar başına 500 kilogramın altında değil.

2006 yılında 16 milyon 510 bin ton olan ekmeklik buğday üretimi 18 milyon 500 bin tona, 3 milyon 500 bin olan makarnalık buğday üretimi ise 4 milyon 100 bin tona çıktı. Toplam üretim 20 milyon 10 bin tondan 22 milyon 600 bin tona yükseldi.”

-Ekmeklik buğdayda illerde verim-

2006-2015 döneminde ekmeklik buğdayda 54 ilde verim artarken, 25 ilde azaldığını bildiren Bayraktar, şu bilgileri verdi:

“Ekmeklik buğday verimi 2006-2015 döneminde, Tunceli'de yüzde 95,8 artışla 95 kilogramdan 186 kilograma çıktı. Tunceli'yi yüzde 72,6 artışla Kars, yüzde 72,1 artışla Niğde, yüzde 62,6 artışla Mardin, yüzde 58,2 artışla Muş, yüzde 56,8 artışla Çankırı, yüzde 55,2 artışla Sivas, yüzde 52,7 artışla Bayburt, yüzde 51,3 artışla Kahramanmaraş, yüzde 47 artışla Kilis izledi.

İller arasında buğday üretiminde ilk 10'da yer alan illerden Konya, 2006-2015 döneminde, verim artışında yüzde 40,7 ile 13'ncü, Diyarbakır yüzde 8 ile 49'ncu, Ankara yüzde 10,9 ile 43'ncü, Şanlıurfa yüzde 15,2 ile 35'nci, Yozgat yüzde 20,9 ile 29'ncu, Mardin yüzde 62,6 ile 4'ncü, Sivas yüzde 55,2 ile 7'nci, Tekirdağ yüzde 19,7 ile 30'uncu, Adana yüzde 9,6 ile 44'ncü, Çorum yüzde 38,8 ile 15'nci oldu.

Buna karşın bu dönemde Ordu'da dekar başına verim yüzde 48,5 azalmayla 134 kilogramdan 69 kilograma indi. Bu ili, yüzde 46,1 ile Zonguldak, yüzde 41,9 Artvin, yüzde 32,3 ile Bartın ve yüzde 31,2 ile Kütahya takip etti.”

-Ekmeklik buğdayda en fazla verim İstanbul'da-

Ekmeklik buğdayda verim şampiyonu 430 kilogramla İstanbul olduğunu, bu ili 414 kilogramla Hatay, 407'şer kilogramla Gaziantep ve Tekirdağ'ın, 390 kilogramla da Adana'nın izlediğini vurgulayan Bayraktar, dekar başına verimin Hakkari'de 126, Artvin'de 122, Zonguldak'ta 110, Ardahan'da 109, Ordu'da 69 kilograma kadar indiğini bildirdi.

-Makarnalık buğdayda illerde verim-

2006-2015 döneminde makarnalık buğdayda sadece 7 ilde verim gerilerken, 39 ilde arttığını, ayrıca, 2006'da makarnalık buğday üretmeyen Siirt'in makarnalık buğday üretmeye başladığını belirten Bayraktar, şunları kaydetti:

“Makarnalık buğday verimi 2006-2015 döneminde, Manisa'da yüzde 103,6 artışla 138 kilogramdan 281 kilograma, Niğde'de yüzde 103,5 artışla 173 kilogramdan 352 kilograma çıktı. Manisa ve Niğde'yi yüzde 86,4 artışla Kahramanmaraş, yüzde 85 artışla Kayseri, yüzde 66,4 artışla Nevşehir, yüzde 66,3 artışla Kilis, yüzde 61,7 artışla Sivas, yüzde 59,5 artışla Gaziantep, yüzde 56,9 artışla Mardin, yüzde 56,2 artışla Kırşehir izledi.

Bu dönemde, Zonguldak'ta makarnalık buğday verimi yüzde 44,2 azalmayla 190 kilogramdan 106 kilograma indi. Zonguldak'ı, yüzde 33,3 gerilemeyle Gümüşhane, yüzde 18,5 gerilemeyle Uşak, yüzde 6,2 gerilemeyle İzmir, yüzde 5,3 gerilemeyle Hatay, yüzde 3,2 gerilemeyle Samsun, yüzde 1,9 gerilemeyle Amasya takip etti.”

-Makarnalık buğdayda en fazla verim Kahramanmaraş'ta-

Makarnalık buğdayda verim şampiyonu 574 kilogramla Kahramanmaraş olduğunu, bu ili 461 kilogramla Gaziantep, 438 kilogramla Aksaray, 430 kilogramla Mardin, 415 kilogramla Hatay'ın takip ettiğine dikkati çeken Bayraktar, dekar başına verimin Amasya'da 205, Uşak'ta 198, Adana'da 196, Zonguldak'ta 106, Gümüşhane'de 90 kilogramı ancak bulduğunu belirtti.

-Sertifikalı tohum, zamanında ve yeterli girdi, sulama verimi artırıyor-

Buğdayda verimi artırmak için sertifikalı tohumluk kullanımının daha fazla yaygınlaştırılması ve sertifikalı tohum üretiminin artırılması gerektiğini vurgulayan Bayraktar, şunları kaydetti:

“Yapılan hesaplara göre yıllık 580 bin ton sertifikalı buğday tohumuna ihtiyacımız vardır. 2015 verilerine göre sertifikalı buğday tohum üretimimiz 484 bin tondur ve ihtiyacımızın yüzde 16,55 oranında altındadır. Sertifikalı buğday tohumu açığımız 96 bin tonu bulmaktadır.

Ülkemizin tarımsal kuraklık periyoduna girebileceği düşünüldüğünde özellikle kurağa dayanıklı tohum çeşitlerinin üretim ve dağıtımı sağlanmalıdır.

Sertifikalı tohumluk kullanımının yaygınlaşması, girdilerin maliyetlerin düşürülmesiyle zamanında ve yeteri kadar kullanılması ve sulama alanlarının aratılmasıyla üretim miktarımızı çok daha üst seviyelere çıkarma şansımız vardır.

Verimde yüzde 10'luk artış bile toplam buğday üretimini 2,26 milyon ton artırıyor. Yüzde 20'lik bir artış ve kaliteli buğday üretimi ihracatımız için gerekli hammaddeyi de karşılar. İhracat yapmak için buğday ithal etmek zorunda kalmayız. Verimde daha fazla artış, Türkiye'yi önemli bir buğday ihracatçısı yapar. Buğday ihracatından milyarlarca dolar döviz kazanma imkanı doğar.”

Ekmeklik ve durum buğdayında yıllar itibarıyla ülke ortalama verimi şöyle:

Ekmeklik

Makarnalık

Buğdayda

Buğdayda

Verim

Verim

Yıl

(Kg/Dekar)

(Kg/Dekar)

2006

237

232

2007

220

202

2008

233

244

2009

251

285

2010

241

260

2011

267

290

2012

265

277

2013

278

319

2014

240

260

2015

281

322

Toplam buğday üretiminde ilk 10 sırayı paylaşan illerde ekmeklik ve makarnalık buğdayda dekar başına verim şöyle:

Ekmeklik

Makarnalık

Buğdayda

Buğdayda

Verim

Verim

İller

(Kg/Dekar)

(Kg/Dekar)

Konya

349

369

Diyarbakır

309

308

Ankara

254

275

Şanlıurfa

341

330

Yozgat

243

283

Mardin

374

430

Sivas

253

283

Tekirdağ

407

Adana

390

196

Çorum

286

255

İller itibarıyla ekmeklik buğday üretimi, 2006 ve 2015 dekar başına verim ve verim artışı şöyle:

2006-2015

2015

Dönemi

Buğday

Verimdeki

Üretimi

2006

2015

Değişim

İller

(Ton)

(Kg/Dekar)

(Kg/Dekar)

(Yüzde)

1

Tunceli

19.415

95

186

95,8

2

Kars

94.801

95

164

72,6

3

Niğde

210.780

183

315

72,1

4

Mardin

360.746

230

374

62,6

5

Muş

232.772

122

193

58,2

6

Çankırı

190.424

169

265

56,8

7

Sivas

742.881

163

253

55,2

8

Bayburt

65.953

150

229

52,7

9

Kahramanmaraş

311.365

191

289

51,3

10

Kilis

48.104

219

322

47,0

11

Erzurum

192.966

116

167

44,0

12

Aksaray

289.016

261

374

43,3

13

Konya

1.696.326

248

349

40,7

14

Bingöl

35.478

200

278

39,0

15

Çorum

536.245

206

286

38,8

16

Kırıkkale

301.905

189

262

38,6

17

Siirt

59.962

190

257

35,3

18

Sinop

32.576

166

221

33,1

19

Gümüşhane

37.265

159

208

30,8

20

Kayseri

373.152

192

250

30,2

21

Manisa

246.093

213

276

29,6

22

Ağrı

153.191

118

151

28,0

23

Adıyaman

241.430

235

295

25,5

24

Kırşehir

268.296

225

282

25,3

25

Malatya

90.799

156

195

25,0

26

Nevşehir

292.953

216

265

22,7

27

Afyon

321.867

230

279

21,3

28

Gaziantep

223.040

336

407

21,1

29

Yozgat

567.850

201

243

20,9

30

Tekirdağ

744.257

340

407

19,7

31

Eskişehir

494.180

229

272

18,8

32

Tokat

342.867

236

279

18,2

33

Giresun

17.533

141

164

16,3

34

Samsun

325.224

260

301

15,8

35

Şanlıurfa

582.722

296

341

15,2

36

Çanakkale

258.504

284

326

14,8

37

İzmir

101.891

279

319

14,3

38

Batman

202.491

251

285

13,5

39

Kırklareli

412.341

306

346

13,1

40

İstanbul

139.989

381

430

12,9

41

Karaman

94.191

213

239

12,2

42

Elazığ

116.006

254

284

11,8

43

Ankara

1.073.493

229

254

10,9

44

Adana

730.298

356

390

9,6

45

Edirne

488.125

325

356

9,5

46

Iğdır

50.742

235

257

9,4

47

Hatay

287.712

379

414

9,2

48

Van

106.083

124

134

8,1

49

Diyarbakır

915.292

286

309

8,0

50

Muğla

102.176

251

266

6,0

51

Uşak

23.377

228

235

3,1

52

Şırnak

132.162

260

264

1,5

53

Burdur

59.164

218

221

1,4

54

Bolu

104.105

219

222

1,4

55

Osmaniye

179.202

340

339

-0,3

56

Mersin

254.867

243

241

-0,8

57

Kocaeli

54.868

247

244

-1,2

58

Kastamonu

97.055

157

155

-1,3

59

Denizli

149.768

332

323

-2,7

60

Hakkari

11.879

130

126

-3,1

61

Amasya

335.736

337

326

-3,3

62

Bursa

193.734

280

270

-3,6

63

Antalya

214.899

251

241

-4,0

64

Bilecik

64.738

217

208

-4,1

65

Bitlis

46.571

138

130

-5,8

66

Sakarya

37.605

235

221

-6,0

67

Erzincan

81.004

221

207

-6,3

68

Karabük

24.344

184

169

-8,2

69

Aydın

75.087

397

361

-9,1

70

Ardahan

5.779

121

109

-9,9

71

Düzce

2.238

266

237

-10,9

72

Yalova

3.506

248

218

-12,1

73

Balıkesir

281.718

296

241

-18,6

74

Isparta

40.689

257

188

-26,8

75

Kütahya

171.431

231

159

-31,2

76

Bartın

17.564

195

132

-32,3

77

Artvin

185

210

122

-41,9

78

Zonguldak

10.396

204

110

-46,1

79

Ordu

2.561

134

69

-48,5

Türkiye

18.500.000

237

281

18,6

İller itibarıyla makarnalık buğday üretimi, 2006 ve 2015 dekar başına verim ve verim artışı şöyle:

2006-2015

2015

Dönemi

Buğday

Verimdeki

Üretimi

2006

2015

Değişim

İller

(Ton)

(Kg/Dekar)

(Kg/Dekar)

(Yüzde)

1

Manisa

42.030

138

281

103,6

2

Niğde

8.348

173

352

103,5

3

Kahramanmaraş

170.892

308

574

86,4

4

Kayseri

20.355

160

296

85,0

5

Nevşehir

6.110

214

356

66,4

6

Kilis

30.289

208

346

66,3

7

Sivas

9.044

175

283

61,7

8

Gaziantep

128.986

289

461

59,5

9

Mardin

434.499

274

430

56,9

10

Kırşehir

5.923

185

289

56,2

11

Erzincan

6.903

208

324

55,8

12

Yozgat

263.089

183

283

54,6

13

Eskişehir

4.043

240

368

53,3

14

Afyon

162.660

216

324

50,0

15

Konya

857.930

249

369

48,2

16

Sinop

8.624

143

211

47,6

17

Çankırı

56.846

174

249

43,1

18

Burdur

82.669

180

255

41,7

19

Adıyaman

17.176

228

318

39,5

20

Çorum

86.701

183

255

39,3

21

Adana

575

143

196

37,1

22

Aksaray

37.769

325

438

34,8

23

Ankara

77.062

205

275

34,1

24

Malatya

22.525

156

206

32,1

25

Antalya

50.287

231

301

30,3

26

Batman

17.529

233

303

30,0

27

Karaman

169.406

208

264

26,9

28

Elazığ

3.016

258

325

26,0

29

Muğla

975

227

280

23,3

30

Bursa

763

188

220

17,0

31

Mersin

16.580

188

217

15,4

32

Şanlıurfa

505.024

287

330

15,0

33

Kırıkkale

303

189

214

13,2

34

Diyarbakır

277.504

278

308

10,8

35

Tokat

18.199

234

254

8,5

36

Şırnak

62.399

266

284

6,8

37

Kütahya

70.275

210

221

5,2

38

Denizli

105.087

307

313

2,0

39

Isparta

69.938

243

245

0,8

40

Amasya

9.548

209

205

-1,9

41

Samsun

31

219

212

-3,2

42

Hatay

6.580

438

415

-5,3

43

İzmir

4.310

290

272

-6,2

44

Uşak

121.472

243

198

-18,5

45

Gümüşhane

484

135

90

-33,3

46

Zonguldak

884

190

106

-44,2

47

Siirt

48.358

324

Türkiye

4.100.000

232

322

38,8