CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Suudi Arabistan ile ürün ihracatında yaşanan sorunları Meclis gündemine taşıyarak, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli tarafından cevaplandırılmak üzere TBMM Başkanlığına bir soru önergesi vermişti. Bakan Pakdemirli, soru önergesini yanıtladı.  

Gürer, soru önergesinde şu soruların yanıtlanmasını istemişti: 

“Suudi Arabistan’a gönderilen taze meyve ve sebze ürünlerinde standartların üzerinde ilaç kalıntısının olduğu doğru mudur?

Türkiye’den ihraç edilen sebze ve meyve ürünleri, ihraç öncesinde herhangi bir analize tabi tutulmakta mıdır?

Bu analizler hangi laboratuvarlarda yapılmaktadır. Bu laboratuvarların uluslararası geçerliliği var mıdır?

Suudi Arabistan ile yapılan ikili anlaşmalarda, Türkiye’deki tarım Bakanlığımıza ait laboratuvarların tanınırlığı var mıdır?

Yoksa neden bu anlaşmalara konulmamıştır?

Riyad Büyükelçiliği konu ile ilgili ne gibi girişimlerde bulunmaktadır?

Konunun çözümü için, Dışişleri ve Tarım Bakanlıkları devreye girmiş midir?

Bu bağlamda Arabistan’a gönderilen herhangi bir Tarım Bakanlığı heyeti var mıdır?

Suudi Arabistan’da denetim gerekçesiyle bekletilen ürünlerden bozulan, kullanılmaz hale gelen ürün miktarı ne kadardır?

Bu ürünlerin ekonomik değeri nedir?

Tarım ve Orman Bakanı Pakdemirli, Gürer’in sorularına cevaben, “Ülkemizden Suudi Arabistan'a ihraç edilecek tarım ürünlerine yönelik denetimlerin sıklaştırılması talebine ilişkin olarak Suudi Arabistan'a ihracat öncesi denetimlerin arttırılması ve gerekli hassasiyetin gösterilmesi adına ihracatta yetkili 81 İl Tarım ve Orman Müdürlükleri talimatlandırılmıştır.

İhracatta alıcı ülke kriterleri ve talepleri geçerli olup alıcı ülkelerin sağlık sertifikası talebi olması durumunda ihracat aşamasında taze meyve ve sebze partilerinde pestisit kalıntı analizi yapılmaktadır. İhracat aşamasında pestisit kalıntı analizi için alman numuneler, talep edilen aktif maddeleri analiz edebilen Bakanlığımız ve Bakanlığımızca yetkilendirilmiş laboratuvarlara analiz için gönderilmektedir. Bu laboratuvarlar pestisit konusunda Türk Akreditasyon Kurumu’ndan akreditedir. Ayrıca mevcut durumda laboratuvarlarla ilgili bir sıkıntı da bulunmamaktadır.

Ülkemizde üretilen tarımsal ürünlerin ülke içinde ve ülke dışında güvenli ve sağlıklı bir şekilde tüketime sunulması için gerekli her türlü önlem alınmaktadır.

Bakanlığımızca alman tedbirler hakkında Suudi makamlarının bilgilendirilmesi ve karşılıklı tarımsal ürün ticaretimizin olumsuz etkilenmemesi adına her üründe analiz uygulanması kararının yeniden gözden geçirilmesi gerekliliğinin ve bu konuda her türlü işbirliğine hazır olduğumuzun Suudi tarafına iletilmesi, bununla birlikte en kısa sürede yaşanan sıkıntıların karşılıklı görüşülmesi amacıyla teknik bir ziyaret gerçekleştirmek üzere Suudi Arabistan makamları nezdinde gerekli girişimlerin yapılması hususunda temaslar sürdürülmektedir.” 

Bakan Pakdemirli, “Suudi Arabistan makamlarının son dönemde ülkemiz menşeili ihraç mallarına yönelik uygulamaları çerçevesinde, bazı ürünlerimizin ‘analiz işlemleri’ gerekçesiyle gümrük noktalarında uzun süre bekletildiği görülmüştür.

Bu çerçevede, özellikle yaş sebze-meyve, çikolata, peynir gibi raf ömrü sınırlı ürünlerimizi taşıyan ve Suudi makamlarınca Duba Limanı'nda bekletilen TIR'larımızın, ilgili makamlarımız arasında sağlanan eşgüdüm ve Bakanlığımız, Ticaret Bakanlığımız ve Riyad Büyükelçiliğimizin Suudi Arabistan makamları nezdindeki yoğun girişimleri sonucunda kademeli olarak Suudi gümrüğünden çıkartılması sağlanmıştır. Son olarak Duba Limanı'nda bekletilen 85 TIR'dan sadece tekstil ürünü taşıyan 3 TIR için analiz sonucu beklenmekte olup, analiz olumlu neticelendiği takdirde bunların da ülkeye girişlerinin sağlanacağı Suudi makamlarından öğrenilmiştir.” 

Söz konusu sorunların giderilmesini teminen temas edilen Suudi makamları, ihraç ürünlerimizin olağan gümrük işlemlerine tabi tutulduğunu ve Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) mevzuatı çerçevesinde bu ürünlerin uygunluk ve güvenliğinin garantiye alınması amacıyla ürün örneklerinin ihtisas laboratuvarlarına gönderildiğini ifade etmişlerdir. Bununla birlikte, sözkonusu uygulamanın ülkemiz ihracatçılarına yönelik bir engelleme olduğu yönünde emareler bulunmaktadır.” şeklindeki Dışişleri Bakanlığı’ndan alınan görüşe de cevabında yer verdi.