Hayvancılık Desteklemeleri Uygulama Tebliğinin Resmi Gazete'de yayımlanmasıyla birlikte düve alım desteğinin detayları da belli oldu. Geçtiğimiz yıl 41 ilde uygulanan düve alım desteği bu yıl Türkiye genelinde uygulanacak. Yine geçtiğimiz yıl işletmesinde 20 hayvan bulunan bu destekten yararlanırken, bu yıl küçük üreticilerin yararlanabilmesi için 20 baş şartı kaldırıldı.

BELİRLENEN YERLERDEN TEMİN EDİMEYEN DÜVELERE DESTEK VERİLMEYECEK  

Düve alım desteği belli merkezlerden alınan (Düve yetiştirici merkezlerinden, hastalıktan ari işletmelerden, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğünden, Damızlık Sığır Yetiştirici Birlikleri, Damızlık Manda Yetiştirici Birlikleri ile Tarım Kredi Kooperatifleri ve iştiraklerinden) düveler için verilecek. Köylüden alınan veya özel işletmelerden alınan hayvanlar için bu destek verilmeyecek.

SÜT ÜRETİCİ BİRLİKLERİ UYGULAMA TEBLİĞİNDEN ÇIKARILDI 

Geçtiğimiz yıl alım merkezlerinin arasında süt üretici birlikleri de varken, bu yılki uylama tebliğinden süt üretici birliklerinin çıkarılması dikkat çekti. 

YETİŞTİRİCİNİN MEVCUT HAYVANLARI HASTALIKLI İSE NE OLACAK? 

Düve alım desteğinin, belli merkezlerden tedarik edilen hayvanlar için verilecek olması tepki çekerken, hayvan sağlığından dolayı getirildiği düşünülen bu sınırlama da kendi içinde çelişki barındırıyor. Şöyle ki, hayvan sağlığı düşünülerek yani devlet desteğinin belli bir sağlık kontrolünden geçmemiş hayvanlara verilmemesi için bu önlem getirilirken, yetiştiricinin mevcut işletmesindeki hayvanlar için bir önlem düşünülmemesi ise dikkat çekiyor. Gelecek hayvanlar sağlıklı olacak ancak yetiştiricinin ahırı buna uygun mu? Uygulama tebliğinde bununla ilgili bir önlem bulunmuyor. 

DEVLET DESTEĞİNİN BUHARLAŞMASINDAN ENDİŞE EDİLİYOR 

Diğer yandan düve alım desteği ile birlikte fiyatların artması beklenirken, devlet desteğinin de buharlaşmasından endişe ediliyor. 

BAŞVURU TARİHİ BAKANLIK TARAFINDAN AÇIKLANACAK 

Düve alım desteğinde başvuru tarihi henüz açıklanmazken, Bakanlığın bununla ilgili olarak bir talimat yayınlaması bekleniyor.

YETİŞTİRİCİNİN ALDIĞI FİYATTAN DEĞİL BAKANLIĞIN BELİRLEYECEĞİ FİYAT ÜZERİNDEN VERİLECEK 

Başvuru tarihi ile birlikte düve alım bedeli de Bakanlık tarafından belirlenecek. Belirlenen bu fiyat üzerinden yüzde 40'ı destek olarak verilecek. Buna göre, düve alım desteğinde yüzde 40 destek, yetiştiricinin temin ettiği fiyat üzerinden değil Bakanlığın belirlediği fiyat üzerinden verilecek. Yüzde 40 destekten yararlandırılacak düvelerin de kararın yayım tarihi itibariyle TÜRKVET'te kayıtlı olması gerekiyor. 

DÜVE ALIM DESTEĞİNDE İŞTE DETAYLAR 

Yetiştiricinin işletmesinin, 1/1/2019 tarihinden önce TÜRKVET’e kayıt edilmiş olması ve işletme kapasitesinin destek talep edilen hayvan sayısı ile uyumlu olması gerekiyor. Söz konusu tarihten önce TÜRKVET'e kayıtlı olmayanlar bu destekten yararlanamayacak. 

Bir işletme, kapasitesini 10 başa tamamlayacak şekilde desteklemeden yararlanacak. Örneğin, 9 hayvanı olan sadece 1 düve desteği alacak, 3 hayvanı olan 7 düve desteği alabilecek.

Düvelere/mandalara ilişkin teknik ve sağlık kriterleri ile desteklemeye esas düve/manda alım bedeli Bakanlık tarafından belirlenecek. Yani yetiştirici kendi aldığı fiyat üzerinden değil, Bakanlığın belirleyeceği fiyat üzerinden destekten yararlanacak. 

Destek miktarı, düve/manda alım bedelinin yüzde 40’ı kadar olup düve/manda başına desteklemeye esas Bakanlıkça belirlenen fiyatın yüzde 40’ından fazla olamayacak. 

Düveler/mandalar; düve yetiştirici merkezlerinden, hastalıktan ari işletmelerden, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğünden, Damızlık Sığır Yetiştirici Birlikleri, Damızlık Manda Yetiştirici Birlikleri ile Tarım Kredi Kooperatifleri ve iştiraklerinden temin edilmesi gerekiyor. Bu yerlerin dışından tedarik edilen düveler destek kapsamında olmayacak.  

Hayvanlar, Kararın yayımı tarihi itibarıyla TÜRKVET’te kayıtlı ve yurt içinden temin edilmiş olması gerekiyor. 

Destek kapsamında alınan düveler/mandalar, mücbir sebepler haricinde 2 yıl süre ile satılamayacak. Ölüm ve mecburi kesim sebepleriyle işletmeden ayrılan hayvanların yerine en geç 90 gün içerisinde, Teknik ve Sağlık Şartnamesindeki şartları sağlayan aynı sayıdaki hayvanlar işletmeye konulacak. 

Düvelerin/mandaların iki yıl süreyle satılmama şartı, HAYGEM’den izin alınması koşuluyla işletmenin devri halinde de geçerli olacak. 

İl/ilçe müdürlükleri tarafından yılda en az bir kere olmak üzere düvelerin/mandaların işletmede bulunduğuna ilişkin yerinde kontrol yapılacak ve tutanağa bağlanacak. 

Gerek görülmesi halinde düve/manda temini ve ilgili düzenlemeler HAYGEM’ce yapılacak. 

DÜVE ALIM DESTEĞİNE NASIL BAŞVURU YAPILACAK? 

Başvurular, işletme sahibi tarafından dilekçe ile işletmenin kayıtlı olduğu il/ilçe müdürlüklerine yapılacak.

Düve alım desteğine gerçek/tüzel kişiler sadece bir işletmesi için başvurabilecek.

BAŞVURU SIRASINDA İSTENECEK BELGELER

Başvuru dilekçesi,

Varsa, hayvancılık/ziraat alanında eğitim aldığına dair diploma/belge/sertifika fotokopisi,

Varsa, gazi veya birinci derece şehit yakını olduğuna dair belge,

Varsa, işletmenin ari/organik niteliğine dair belge.

Başvuru tarihi Bakanlık tarafından yayınlanacak talimatla belirlenecek. 

Başvuru süresi 30 gün olup son günün hafta sonu veya resmi tatil gününe rastlaması halinde tatili takip eden ilk mesai günü başvurular sona erecek. 

Başvuru süresi gerektiğinde HAYGEM tarafından uzatılabilecek.

Başvuru sırasında eksik/hatalı bulunan bilgi ve belgeler başvuru süresi içerisinde tamamlanacak. Zamanında eksik/hatalı bilgi ve belgelerini ibraz etmeyen başvuru sahibinin başvurusu geçerli olmayacak. 

Başvurular tamamlanıp sisteme yüklendikten sonra başvuru sahibine sistemden alınan “düve alım desteği başvuru formu” teslim edilecek. 

BAŞVURULAR NASIL DEĞERLENDİRİLECEK?

Başvuru süresi ile birlikte il/ilçe müdürlükleri tarafından başvurularla ilgili istenen bilgiler Düve Destekleme Kayıt Sistemine yüklenecek. 

Yüklenen bilgilere göre oluşan puanlama ve sıralamaya uygun icmal-1 sistemden alınacak. 

Sistemden alınan icmal-1, 5 işgünü süresince il/ilçe müdürlüğünde askıya çıkarılacak.

Askı başlangıç ve bitimi tutanağa bağlanacak. 

İtirazlar, il/ilçe müdürlüklerine yapılacak, askı süresi bitiminden itibaren 5 işgünü içerisinde il/ilçe müdürlüklerince değerlendirilerek karara bağlanacak. Askı süresince herhangi bir itiraz olmaz ise icmaller kesinleşmiş kabul edilecek. 

Askı süresi bitiminden sonra, puanlama ve sıralamaya esas icmal-2 listesi onaylanarak en geç 5 işgünü içerisinde il müdürlüğüne gönderilecek. 

İl müdürlükleri, icmal-2’leri değerlendirerek; iline ait puanlama ve sıralamaya esas icmal-3’ü sistemden alacak ve onaylar ile 5 işgünü içinde HAYGEM’e gönderecek. 

İllerden gelen başvurular, HAYGEM tarafından bütçe imkânları çerçevesinde değerlendirilerek uygun bulunanlarla ilgili icmal-4 oluşturularak il müdürlüğüne gönderilecek. 

İl/ilçe müdürlüğü, başvurusu uygun bulunanlara yazılı olarak bildirimde bulunacak. Başvurusu onaylanan ve hayvan almak isteyen yetiştiricilere Teknik ve Sağlık Şartnamesi verilecek, beyan ve yükümlülüklerini içeren taahhütname alınacak.

Gazi veya birinci derece şehit yakını olan başvuru sahipleri puanlama harici olup doğrudan destekleme kapsamına alınacak. 

DÜVE DESTEĞİ ÖDEMELERİ NASIL YAPILACAK?

Yetiştirici satın aldığı düvelere ait satış belgesi, pasaportları ve talimatlarla belirlenen diğer belgeler ile birlikte dilekçeyle il/ilçe müdürlüğüne başvuracak. Hakediş düzenlenebilmesi için satın alınan düveler fiili olarak işletmeye getirilmiş ve işletme adına TÜRKVET’e kayıt edilmiş olmalıdır. Hayvan hastalıkları veya karantina nedeniyle düvelerini işletmesine zamanında sevk edemeyen yetiştiriciye, HAYGEM tarafından, düvelerini başka bir işletmeye sevk etme izni verilebilecek.

Düvelere ilişkin il/ilçe müdürlüğü tarafından yerinde tespit yapılacak ve tutanağa bağlanacak.

Her bir yetiştirici için tek hakediş düzenlenecek. 

Desteklemeye esas hakediş listesi ilçe müdürlüğü tarafından her ayın 20’sine kadar il müdürlüğüne gönderilecek. 

Desteklemeye esas il hakediş listesi, il müdürlüğü tarafından onaylanarak her ayın 25’ine kadar HAYGEM’e gönderilecek.