2019 yılı tarımsal desteklerle ilgili Cumhurbaşkanı kararı bugün Resmi Gazete’de yayımlandı.
Buna göre 2019 yılında çiftçi ektiği ve hasat ettiği hangi ürüne ne kadar destek alacak?
HANGİ ÜRÜNE NE KADAR GÜBRE VE MAZOT DESTEĞİ ÖDENECEK?
Buna göre, ÇKS'ye dahil çiftçilere Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında, dekar başına olmak üzere, buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için 19 lirası mazot, 8 lirası gübre olmak üzere toplam 27 lira, çeltik, kütlü pamuk için 62 lirası mazot, 4 lirası gübre olmak üzere 66 lira, nohut, kuru fasulye, mercimek için 22 lirası mazot, 4 lirası gübre olmak üzere toplam 26 lira, patates için 27 lirası mazot, 4 lirası gübre olmak üzere 31 lira, yağlık ayçiçeği, soya için 26 lirası mazot, 4 lirası gübre olmak üzere 30 lira, dane mısır için 25 lirası mazot, 4 lirası gübre olmak üzere 29 lira, kuru soğan, kanola, aspir, yaş çay, fındık, yem bitkileri için 17 lirası mazot, 4 lirası gübre olmak üzere 21 lira, zeytin ve diğer ürünler için 15 lirası mazot, 4 lirası gübre olmak üzere 19 lira destek verilecek. Nadas için de dekar başına 8 liralık mazot desteği sağlanacak.
TOPRAK ANALİZ DESTEĞİ NE KADAR ÖDENECEK?
Toprak analizi desteği olarak asgari 50 dekar ve üzeri tarım arazilerinde, her 50 dekar araziye kadar analiz başına yetkili toprak analiz laboratuvarlarına 40 lira destek olunacak.
ORGANİK TARIMA 5 İLE 70 LİRA DESTEK VERİLECEK
Organik tarım için kategorilerine göre dekar başına 5 ile 70 lira destek ödemesi yapılacak.
ARICILARA KOVAN BAŞINA 10 LİRA DESTEK
Arıcılık Kayıt Sistemi ve Organik Tarım Bilgi Sistemi'ne kayıtlı, organik statüde bulunan kovanlar için arı yetiştiriciliği yapan çiftçilere kovan başına 10 lira destek verilecek.
İYİ TARIM UYGULAMASI DESTEĞİ 10 İLE 150 LİRA ARASINDA DEĞİŞECEK
İyi tarım uygulamaları desteği de kategorilerine göre dekar başına 10 ile 150 lira arasında değişecek. Küçük aile işletmelerinin desteklenmesi uygulamalarında dekara 100 lira ödenecek.
ORGANİK GÜBRE KULLANIMI İLK KEZ DESTEK KAPSAMINA ALINDI
Fındık üreticilerine alan bazlı gelir desteği, belirlenen yerlerde yapılan üretimde dekara 170 lira olarak ödenecek. Katı organik-organomineral gübre desteği kapsamında dekara 10 lira destekleme ödemesi yapılacak. Geleneksel zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği kapsamında dekara 100 lira destek verilecek.
HAVZALARDA YETİŞTİRİLEN HANGİ ÜRÜNE NE KADAR DESTEK VERİLECEK?
Fark ödemeleri kapsamında belirlenen havzalarda yetiştirilecek ürünler için verilecek destekler de tespit edildi. Bu kapsamda kilogram başına yağlık ayçiçeğine 40 kuruş, kütlü pamuğa 80 kuruş, soyaya 60 kuruş, kanolaya 50 kuruş, aspire 55 kuruş, dane mısıra 3 kuruş, buğday, arpa, yulaf, çavdar, tritikale ve çeltiğe 10 kuruş, kuru fasulyeye, nohuda, mercimeğe 50 kuruş, zeytinyağına 80 kuruş, yaş çaya 13 ve dane zeytine 15 kuruş destek sağlanacak.
SU KISITI OLAN BÖLGELERE İLAVE DESTEK
Su kısıtı olan bölgelerde nohut, mercimek ekenlere verilen fark ödemesine ilave yüzde 50 destek ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar hariç dane mısıra destekleme ödemesi yapılmayacak.
HAVZADA İSTENİLEN ÜRÜN EKİLMEZSE MAZOT GÜBRE VE FARK ÖDEMESİ DESTEĞİ ÖDENMEYECEK
Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında desteklenen ürünlerin havza dışında yetiştirilmesi durumunda belirlenen ürünlere mazot, gübre, fark ödemesi, yurt içi sertifikalı tohum kullanım, yem bitkileri ve fındık alan bazlı gelir desteği verilmeyecek.
Desteklemelerden, ÇKS'de özlük, ürün, arazi bilgileri kayıtlı olan ve belirlenen havzalarda yer alan, arazilerde desteklemeye esas ürünleri ürettiği Tarım ve Orman Bakanlığı il ve ilçe müdürlüklerince tespit edilen ve belirlenecek yasal süre içinde destekleme başvurularını yapan kamu kurum ve kuruluşları hariç gerçek ve tüzel kişiler yararlanacak.
YAŞ ÇAYDA FARK ÖDEMESİ DESTEĞİ
Yaş çay üreticilerine yapılacak fark ödemesi desteği, belirlenen havzalarda Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan "Çay Tarım Alanlarının Belirlenmesi ve Bu Alanlarda Çay Tarımı Yapan Üreticilere Ruhsatname Verilmesine Dair Karar" ile belirlenen ve Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (Çaykur) tarafından ruhsatname verilen alanlarda üretim yapan çiftçilere yapılacak.
Hasat makineleriyle hasadı yapılan ürün ve üretim alanları için hasat zamanında uygun hasat makinelerinde uzaktan izleme ve verim tespiti yapan sistemlerin kullanılmasına yönelik çalışmalar gerçekleştirilecek.
HAYVANCILIK DESTEKLERİ
Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeline göre yem bitkileri desteğinde, belirlenen havzalarda Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı arazilerde, kaba yem üretmek amacıyla çok yıllık ve tek yıllık yem bitkileri ekilişi yapan çiftçilere yem bitkileri üretim desteği olarak destek ödemesi yapılacak. Destek ödemeleri ürünlere göre şöyle olacak:
BUZAĞI MALAK MANDA DESTEĞİ
Programlı aşıları tamamlanmış, 4 ay ve üzeri yaşta, destekleme yılında ilk doğumunu yapan ve ilkine buzağılama yaşı en fazla 810 gün olan düvelerin buzağıları ile son iki buzağılama arası süre en fazla 450 gün olan ineklerin doğan buzağılarına 350 TL/baş ödenecek.
Üreme kriterleri bu kararın yayımlanmadığı tarihten sonra tohumlanan sığırlardan doğan buzağılar için uygulanacak.
Yukarıdaki şartları taşıyan
5 YAŞ ÜZERİ SIĞIRA ETÇİ VEYA KOMBİNE IRK TOHUMLAMA YAPTIRAN 600 LİRA DESTEK ALACAK
Saf sütçü sığır ırklarının 5 yaş üzeri olanları ile diğer sığır ırklarının etçi veya kombine ırk; Bakanlıkça izinli tabii tohumlama boğaları veya suni tohumlama sonucu doğan buzağılarına 600 TL/baş ödenecek.
20 baş ve üzeri douran inek varlığına sahip işletmelerde, doğuran saf süçtç ırk inek varlığının en fazla yüzde 60’ının (5 yaş ve üzeri olanlar dahil), etçi ırk boğalardan Bakanlıkça izinil tabii tohumlama boğları veya suni tohumlama sonucu doğan buzağılarına 600 TL/baş ödenecek.
BU İLLERDE DOĞAN BUZAĞILARA İLAVE DESTEK VERİLECEK
Ağrı, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlik, Elazığ, Ercincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Ordu, Rize, Sivas, Şırnak, Trabzon, Tunceli, Van illerinde doğan buzağılara ilave 100 TL/baş ödenecek.
Soy kütüğüne kayıtlı buzağılara ilave 175 TL/baş ödenecek.
Bakanlıkça izin verilen yerli sparma üretim merkezlerinde Döl Kontrolü Protokolü kapsamındaki boğalardan, suni tohumlama sonucu doğan buzağılara ilave 50 TL/baş ödenecek.
Dişi mandalara 250 TL/baş, soy kütüğüne kayıtlı dişi mandalara ilave 200 TL/baş, programlı aşıları tamamlanmak kaydıyla 4 ay ve üzeri malaklara 250 TL/baş, soy kütüğüne kayıtlı malaklara ilave 200 TL/baş destek ödenecek.
Islah amaçlı süt içerik analizil yapılan ve bakanlıkça belirlenen süt kalite kriterlerini sağlayan her bir inek için 150 TL/baş’a kadar bakanlıkça belirlenen miktarda destek ödenir.
10 BAŞA KADAR DÜVE ALIMINA YÜZDE 40 DESTEK VERİLECEK
Düve alım desteği: En az 1 baş, en fazla 10 baş düve (manda dahil) alımına, bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzde 40’ı kadar destekleme ödemesi yapılacak.
Hastalıklardan ari işletmeler için sağlık sertifikasına sahip olan işletmelerde bulunan, damızlık boğalar dışındaki altı ay yaşın üzerindeki erkek hayvanlar hariç, tüm sığırlar için hayvan sahiplerine 450 TL/baş ödeme yapılacak. Ari sığır başına ödeme birim miktarları 500 başa kadar tam, 501 baş ve üzeri için yüzde 50’sine karşılık gelen tutarın ödenmesi suretiyle uygulanacak. Ayrıca, Onaylı süt çiftliği sertiikasına sahip olan işletmelerdeki ari işletme desteği alan tüm sığırlar için, ilave olarak hayvan başına 100 TL ödeme yapılıcak.
250 TL BESİ DESTEĞİ VERİLECEK
Bakanlık kayıt sistemlerine kayıtlı, yurt içinde doğmuş ve besi süresini tamamlamış erkek sığırlarını (manda dahil) mevzuatına uygun kesimhanelerde kestiren yetiştiricilere 1-200 baş için (200 dahil), hayvna başına 250 TL/baş destekleme ödenir.
KÜÇÜKBAŞ HAYVANCILIK DESTEKLERİ
Çoban istihdram desteği, 100 baş ve üzeri anaç koyun keçi varlığına sahip işletmelere veya çobanlara 5 bin TL olarak ödenecek.
100 LİRA SÜRÜ BÜYÜTME DESTEĞİ
Damızlık koyun-keçi yetiştiricilğiği yapan, damazılkı koyun-keçi yetiştiricilileri birliklerine üye, hayvanları Bakanlık kayıt sistemlerine kayıtlı yetiştiricilere, anaç koyun-keçi başına 25 TL, Mardin, Siirt ve Şınrak’ta anaç tiftik keçisi başına ilave 20 TL, Koyun Keçi Bilgi Sistemi veri tabanında bir önceki yılın anaç koyun-keçi desteğini alan ve destekleme yalında anaç koyun keçi sayısını arttıran işletmelerde, bir öneki destekleme yılındaki kuzu ve oğlarlakın, destekleme yılında anaç koyun keçi vasfına ulaşanlarına Bakanlıkça belirlenen artış oranı tavanını aşmamak kaydrıyla hayvan başına 100 TL ilave sürü büyütme ve yenileme desteği ödemesi yapılacak.
Küçükbaş soy kütüğü desteği: Damızlık koyun-keçi yetiştiriiliği yapan ve ıslah programına dahil olan, damızlık koyun ve keçi yetiştiricileri birliklerine üye, hayvanları Küçükbaş Soy Kütüğü ve Ön Soy Kütüğü Bilgi Sistemi ve TÜRKVET sistemine kayıtlı yetiştiricilerin koyun-keçilerine 100 TL/baş, soy kütüğü işletmelerinde yetiştirilen koç-tekeleri alan yetiştiricilere 500 TL/baş ödeme yapılacak.
DİĞER HAYVANCILIK DESTEKLERİ
Üretmiş olduğu tifttiği, Tiftik ve Yapağı Tarım Satıoş Kooperatifleri birliğine, Tiftikbirlik’e bağlı kooperatiflere ve Damızlık Koyun keçi Yetiştiricileri Birliklerine satan ve Tiftik Kayıt Sistemi veri tabanına kaydettiren üreticilere, tiftiğin kalitesine göre beher kilogram için oğlak tiftiğine 30 TL/kg, anamal tiftiğe 28 TL/Kg ve tali tiftiğe 20 TL/kg ödeme yapılır.
İpekböceği yetiştiriciliğinde ücretsiz tohum sağlayan Koza Tarım Satış Kooperatifleri Birliğine dağıttığı kutu başına 80 TL/kutu, ürettiği yaş ipekböceği kozasını Kozabirlik/kooperatifleri veya faaliyet alanı kozadan flatürle ipek çekimi ve işleme olan tüzel kişilik vasıfların ahaiz işletmeler satan yetiştiricilere yaş kozanın kilogramına 60 TL ödeme yapılır.
Arı yetiştiriciliği yapan ve merkez birliği düzeyinde örgütlenmiş yetiştirici birlikleri veya üretici birliklerine üye olan üreticilere, Bakanlık kayıt sistemine kayıtlı olma şartı ile arılı kovan başına 15 TL, bakanlıktan üretim izni almış damızlık ana arı üretcilerine, Bakanlık kayıt sistemine kayıtlı arıcılara sattıkları damızlık ana arı başına 80 TL ödeme yapılır.
Bakanlıkça programlanan aşı uygulamalır sonrasında oluşan atıklar için hayvna sahiplerine, büyükbaş hayvan atıkları için 1000 TL/baş, küçükbaş hayvan atıkları için 150 TL/baş atık desteği ödemesi yapılacak.
Hayvan hastaklıkları ile mücadele çerçevesinde Bakanlıkça belirlenen programlı aşılamalar ve küpe uygulamaları için yetki devri yapılan uygulayıcılara büyükbaş hayvanlar için 1.5 TL/baş, küçükbaş hayvnalar için 1 TL/baş ödeme yapılacak.
BİYOLOJİK VE BİYOTEKNİK MÜCADELE DESTEĞİ
SU ÜRÜNLERİ DESTEĞİ
GELENEKSEL KIYI BALIKÇILIĞININ KAYIT ALTINA ALINMASI İÇİN VERİLECEK DESTEKLER
HAYVAN GEN KAYNAKLARI DESTEĞİ
SERTİFİKALI TOHUM KULLANIM DESTEK MİKTARI
SERTİFİKALI FİDAN/FİDE KULLANIM DESTEĞİ
SERTİFİKALI TOHUM ÜRETİM DESTEĞİ
ÜRETİCİLER ÜYE OLDUKLARI BİRLİKLERE NE KADAR KESİNTİ ÖDEYECEK?
Üretici/yetiştirici örgütlerine üyelik şartı aranan destekleme ödemelerinde, merkez birliğini kurmuş olan, 5996 sayılı kanuna göre kurulmuş ıslah amaçlı yetiştirici birlikleri ve/veya Tarımsal Üretici Birlikleri Kanununa göre kurulmuş üretici birlikleri veya Kooperatif Kanununa göre kurulmuş, kuruluşuna Bakanlıkça izin verilen hayvancılık faaliyeti yürüten tarımsal amaçlı kooperatif üyelerinin, hak ettikleri desteklerden hizmet bedeli olarak tobloda belirtilen oranlarda ‘Çiftçi Örgütlerini Güçlendirme’ adı altında kesinti yapılacak. Kalan miktar yetiştiricilerin hesamına ödenecek.
Tabloda belirtilmeyen uygulamalar için oran, Bakanlıkça belirlenecek. Birden fazle merkez birilğine üyeliği bulunan kooperatif üst/blöge birlikleri, desteklem yılı için hizmet bedelinin ödeneceği merkez birliğine taahhütname verecek. Bu taahhütlnameler, merkez birliklerince destekleme yılı başında bakanlığa gönderilecek. Hizmet bedelleri mezkez birliklerinden gelen liste ve taahhütnamelere göre ödenecek.
